رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اخیر بسیجیان، ضمن توصیه‌های خود به آنان فرمودند: «در جنگ نرم هیچ‌وقت عکس‌العملی عمل نکنید. البتّه پاسخ دشمن را باید داد، امّا بهتر از عکس‌العملی عمل کردن و واکنشی عمل کردن، عمل کردنِ کنشی و ابتکاری است. یک‌قدم همیشه از دشمنِ خودتان جلوتر باشید؛ حدس بزنید که دشمن چه‌کار می‌خواهد بکند، چه حرکتی می‌خواهد انجام بدهد، حرکتِ خنثی‌کننده و پیش‌گیرنده را قبل از او انجام بدهید؛ مثل یک شطرنج‌باز ماهر که حدس می‌زند طرف مقابل چه حرکتی را انجام خواهد داد، و قبل از اینکه حرکت را انجام بدهد، کاری را انجام می‌دهد که او قفل بشود، نتواند آن حرکت را انجام بدهد؛ همیشه جلوتر از او حرکت کنید.»
جنگ رسانه‌ای و روانی دشمن که اکنون به لایه ژرف‌تری –یعنی جنگ شناختی- توسعه یافته به درازای عمر انقلاب اسلامی، سابقه دارد، اما امروز در میانه جنگ اقتصادی ملموس‌تر نیز شده است. آنچه در ساحت جنگ اقتصادی رخ می‌دهد اقدامات واقعی برای آسیب‌رسانی به اقتصاد ملی است. اما بخش قابل‌توجهی از آسیب‌هایی که این روز‌ها بر اقتصاد و بازار ایران وارد می‌شود، مابه‌ازای چندانی در حوزه عینیت و عمل نداشته و بیشتر از جنس «ذهنی» است. این‌چنین است که می‌توان گفت: با نوعی جنگ شناختی پیچیده مواجهیم.
جنگ شناختی (Cognitive warfare) به‌معنای هدف قرار دادن قوه شناخت عموم مردم و نخبگان جامعه هدف با تغییر هنجارها، ارزش‌ها، باورها، نگرش‌ها و رفتار‌ها از طریق مدیریت ادراک و برداشت است. این نوع جنگ شکل تکامل‌یافته‌تر، پیشرفته‌تر، عمیق‌تر و وسیع‌تر جنگ روانی است که مبتنی‌بر جامعه شبکه‌ای (با زیرساخت رسانه‌های نوین) بوده و با مدیریت ادراک و برداشت انجام می‌گیرد. تغییر نگرش در جامعه کشور هدف، اختلال و خطا در دستگاه محاسبات تصمیم گیران، اثربخش نمودن جنگ اطلاعاتی، ایجاد گسست عاطفی-ادراکی بین توده‌ها و نخبگان با حاکمیت و نهایتاً تضعیف و زوال سرمایه اجتماعی برخی کارویژه‌های جنگ شناختی هستند.
اما برای بی‌اثر ساختن جنگ نرم دشمن، اقدام عکس‌العملی و واکنشی بیهوده است. چراکه در عمل همواره از او عقب‌تر مانده و در موج دوم نمی‌توان قدرت تخریبی موج اول را خنثی نمود. به‌نظر می‌رسد اکنون باید به‌جای آرایش دفاعی، در حوزه جنگ نرم باید الگوی آفندی را در پیش گرفت که برخی از مهم‌ترین تدابیر و راهبرد‌های لازم برای آن عبارتند از:
۱- شناخت نقاط ضعف دشمن و بهره‌گیری از آن: با شناخت آسیب‌ها و ضعف‌های دشمن، که کم هم نیست، هم از شدت و حدت تهاجم آن کاسته می‌شود و هم پرسش‌های فراوانی در مورد واقعیت‌های نظام سلطه در برابر افکار عمومی جهانی شکل می‌گیرد که به آگاهی بشریت کمک خواهد کرد.
۲- ابتکارمحوری و خلاقیت‌گرایی: عمل آفندی، آن‌هم در میدان پیچیده جنگ نرم مستلزم به صحنه آمدن حداکثری خلاقیت و ابتکار خصوصاً جوانان انقلابی است که هم دست جبهه خودی را در این آوردگاه حساس پُر‌تر می‌کند و هم میدان عمل را برای جوانان مؤمن بازتر می‌کند.
۳- هوشمندی و آینده‌نگری: همان‌گونه که رهبر معظم انقلاب اسلامی تأکید می‌نمایند در الگوی عمل آفندی در جنگ نرم، همچون یک شطرنج‌باز قهار باید رفتار بعدی دشمن را حدس زد و بر اساس آن طراحی کرد. این مهم، نیازمند هوشمندی و نیز آینده‌نگری وسیعی است که هم ظرفیت‌های نخبگانی و عملی کشور را باید در این حوزه فعال کرد و هم از فرصت جوانان مؤمن و انقلابی علاقه‌مند به‌خوبی بهره گرفت.
۴- آشکارسازی بی‌اعتباری رسانه‌های دشمن: یکی از نکاتی که در آرایش تهاجمی جنگ نرم نباید مورد غفلت واقع شود، آشکار کردن بی‌اعتباری و عدم صداقت رسانه‌های دشمن و ایادی آن است که به‌این‌ترتیب حربه دشمن در این عرصه کند شده و اقدامات آتی آن کم اثر خواهد شد.
۵- نگاه جهانی و بین‌المللی: امروزه با گسترش رسانه‌های نوین، مرز‌های جغرافیایی کمرنگ‌تر شده و باید دانست که شکست دادن دشمن در عرصه جنگ نرم، نیز مستلزم شکل گرفتن جغرافیای مقاومت در برابر نظام سلطه است و این فرصت در ابزار‌های نوین رسانه‌ای و مجازی فراهم است. امروز می‌توان از بستر شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های نوین –که دشمن از آن برای گسترش بی‌ثباتی و ناامنی در کشور‌های مخالف خود استفاده می‌کند- برای به چالش کشیدن دشمن در میان ملت‌های مختلف و حتی ملل غربی استفاده کرد و جبهه وسیع مقاومت جهانی در برابر استکبار را شکل داد.
