پروژههای نیمهکاره به یک چالش عظیم برای کشور تبدیل شدهاست، بیش از ۷۱ هزار پروژهای که روند اتمامشان به فرض تأمین بودجه سالهای سال طول میکشد و چه بسا آنکه بسیاری از این پروژهها دیگر توجیه اجرایی و اقتصادی خود را از دست داده باشند، از این رو در کنار تعیینتکلیف پروژههای نیمهکاره به نظر میرسد دولت بهتر است دیگر در حوزه عمرانی سرمایهگذاری نکند یا اینکه حتماً کمیتهای فراقوهای بر پروژههای عمرانی نظارت داشته باشد. در سال ۸۲ در ساختار پرداختی دولت بهطور میانگین از هر ۱۵۰۰ هزار میلیارد تومانی که در ماه برای هزینههای جاری دولت پرداخت میشد، بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان نیز پرداختهای عمرانی انجام میگرفت. یعنی از هر ۳ واحد پولی که برای پرداختهای مصرفی صورت میگرفت یک واحد هم پرداخت عمرانی انجام میگرفت، اما رفتهرفته این وضعیت تغییر کرد و حجم هزینههای جاری بر حجم هزینههای عمرانی غلبه پیدا کرد. بر اساس گزارشهای دخل و خرج دولت سال ۹۷ هزینههای جاری دولت در هر ماه بهطور میانگین در حدود ۲۲ هزار میلیارد تومان است و پرداختهای عمرانی تنها ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بودهاست، این مقایسهها نشان میدهد که بخش دولت سالها است که در حوزه عمرانی دیگر سرمایهگذاری جدی ندارد؛ چراکه هزینههای جاریاش بسیار جهش یافتهاست.
با وجودیکه طی بازه زمانی ۸۲ الی ۹۷ در حدود ۳۶۰ هزار میلیارد تومان پرداختهای عمرانی از طریق دولت و بودجه عمومی انجام گرفتهاست، گویا این پرداختها به اتمام پروژههای عمرانی منتج نشدهاست و امروز گفته میشود که برای اتمام پروژههای نیمه کاره ۵۰۰ هزار میلیارد تومان نیاز است. از ۷۱ هزار پروژه نیمهکاره در کشور، حدود ۵ هزار پروژه ملی و ۶۶ هزار پروژه استانی و شهرستانی است، برای اتمام آنها نیاز به اعتباری بالغبر ۵۰۰ هزار میلیارد تومان داریم و با روند در نظر گرفتن سالانه ۲۰ هزار میلیارد تومان برای پروژههای عمرانی، ۲۵ سال طول میکشد تا این پروژهها به اتمام برسد، اما با توجه به عمر پروژهها و استهلاک، انجام چنین کاری نیز سخت است. در پایان از نهادهای نظارتی همچون سازمان بازرسی کل کشور، دیوان محاسبات و سازمان حسابرسی و سایر مراجع باید درخواست کرد تا مراکز دولتی و به ویژه سازمان برنامه و بودجه را در رابطه با وضعیت پروژههای نیمهکاره یک حسابرسی انجام دهند تا ببینیم چرا این حجم انبوه از پروژههای نیمهکاره در ایران شکل گرفتهاست و برای عبور از سد پروژههای نیمهکاره باید چقدر هزینه کرد؟