سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: فیلمهای سینمایی بلندتر از ۹۰ دقیقه، بار دیگر در حال بازگشت به سینما هستند. فیلم سینمایی «انتقامجویان: پایان بازی» با نزدیک به سه ساعت زمان، نمونه این بازگشت است و فیلم جدید «مرد ایرلندی» مارتین اسکورسیزی با سه ساعت و نیم زمان، یک فیلم بسیار بلند به شمار میرود. فیلمسازها میخواهند فیلمهای بلندتری بسازند؛ موضوعی که چندان به مذاق تهیهکنندهها و سالندارهای سینما خوشایند نیست.
در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر، زمان طولانی فیلم سینمایی «شبی که ماه کامل شد» با اعتراض و سؤال اهالی رسانه از نرگس آبیار کارگردان فیلم همراه شد. آبیار در جواب خبرنگارها گفت: «ما نمیتوانیم سیر تحول یک انسان را در ۹۰ دقیقه خلاصه کنیم. اگر من این زمان را کوتاه میکردم امکان همذاتپنداری توسط مخاطب فراهم نمیشد و نتیجه کار الکن میشد.» آبیار در این نشست از اینکه ۹۰ دقیقه زمان برای فیلمهای سینمایی در نظر گرفته شود به شدت انتقاد کرد؛ موضوعی که گویا مختص به ایران نیست و دیگر کشورها هم کم و بیش با آن سر و کار دارند. بعد از دوران سینمای کلاسیک که آثار سینمایی معمولاً در زمانهای بیش از ۳ ساعت ساخته میشدند، در یک روند تدریجی فیلمها با کاهش زمان نزدیک به ۹۰ دقیقه رسیدند. به عبارت بهتر زمان فیلمها نسبت به دوران آثار کلاسیک به نصف کاهش یافت. در این بین تنها فیلمهای ژانر وحشت بود که هنوز بیشتر از دیگران زمان داشتند. گویا ترساندن بینندگان زمان بیشتری از بیان یک داستان کمدی یا درام میطلبید. طبق نتایج یک تحقیق، متوسط زمان آثار سینمایی تولید شده در جهان در دهه ۲۰۰۰ میلادی، به ۵/۹۶ دقیقه رسید. در سال ۲۰۰۹ سیر نزولی زمان فیلمها به بیشترین حد خود یعنی ۹۳ دقیقه رسید و پس از آن تا امسال (۲۰۱۹) شاهد سیر صعودی زمان فیلمها بودهایم. جالب است که پرمخاطبترین فیلمهای این سالها همگی بالای ۱۱۰ دقیقه زمان داشتهاند. پس میشود نتیجه گرفت که بینندهها مشکلی با تماشای فیلم خوب با زمان بیشتر از ۹۰ دقیقه ندارند. در همان تحقیق این نتایج نیز به دست آمده است: موزیکالها و فیلمهای اکشن طولانیترین هستند، به طور میانگین ۱۰۷ دقیقه و ۱۰۵ دقیقه. کوتاهترین فیلمهای مستند (۸۶ دقیقه)، انیمیشن (۸۸ دقیقه) و وحشت (۹۰ دقیقه) هستند.
ولی چه عاملی مانع این میشود که فیلمها بلندتر نشوند؟ مهمترین پاسخ به این سؤال را تهیهکنندهها و سرمایهگذاران فیلمها میدهند؛ افزایش هر سکانس یا پلان به یک فیلم به معنای افزایش هزینههای تولید و پساتولید (پست پروداکشن) میشود. از سوی دیگر افراد حامی افزایش زمان فیلم میگویند که بسیاری از سکانسها که هزینه تولید آن پرداخت شده صرفاً به دلیل اینکه فیلم طولانی نشود در مرحله تدوین حذف میشوند. در حالی که اگر زمان متوسط را بیش از ۹۰ دقیقه در نظر بگیریم، لزومی برای حذف این سکانسها وجود ندارد. روند تدریجی افزایش زمان فیلمهای سینمایی میتواند در آینده نیز ادامه پیدا کند. آلفرد هیچکاک نابغه سینما درباره اینکه طول مناسب فیلم چقدر است، میگوید: «طول یک فیلم ارتباط مستقیمی با استقامت مثانه انسان داد.» با این حساب اگر یک فرد در هنگام تماشای فیلم شروع به نوشیدن مایعات کند، حدود سه ساعت بعد مثانه وی آماده تخلیه میشود و او میتواند حداقل نیم ساعت دیگر نیز با مثانه پر به تماشای فیلم بنشیند. چیزی که از نظر بیولوژیک برای خیلی از مردم قابل تحمل است!