سرويس ايران جوان آنلاين: در حالی عشایر کشور به عنوان نیــروی مولد شناخته میشوند و با تولید سالانه ۲۰۰ هزار تن گوشت قرمز، ۳۵۰ هزار تن لبنیات و ۳۵ درصد صنایع دستی مورد نیاز استانها نقش مهمی در تحقق اقتصاد مقاومتی دارند که خود نیز نیازهای متعددی دارند. در کنار نیاز به مراتع، ایلراههای مناسب، آب آشامیدنی و ... با توجه به اینکه آنها همواره با دام سروکار دارند، یکی از نیازهای اساسیشان دریافت خدمات درمانی هم برای خودشان و هم دامهایشان است. در این راستا گفته میشود که عشایر خراسان شمالی با جمعیتی ۳۰ هزار نفری به ۱۰ خانه بهداشت سیار نیاز دارند.
جمعیت حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفری عشایر که هرساله دست به تولید ۲۰۰ هزار تن گوشت قرمز، ۳۵۰ هزار تن لبنیات و ۳۵ درصد صنایع دستی کشور میزنند برای ادامه فعالیت نیاز به حمایتهایی دارند که اصلاح ایلراهها، تأمین آب شرب، مراتع سرسبز و ... از جمله آنها شناخته میشود. بخش دیگری از نیازهای آنها مربوط به دریافت خدمات درمانی است که شاید به دلیل یکجا نبودن آنها به چنین موضوع مهمی چندان توجه نشود و اغلب آنها دست به شیوههای خودمراقبتی و حتی خوددرمانی بزنند. این هم در حالی است که به دلیل ارتباط نزدیک عشایر با دامها و وجود بیماریهای مشترک بین انسان و دام احتمال شیوع بیماری در این گروهها افزایش مییابد. از همین رو از چندی پیش طرح پایش سلامت عشایر در نقاط مختلف کشور کلید خورده است. سرپرست دانشگاه علوم پزشکی خراسانشمالی با اشاره به اینکه بیماریهای مشترک میان انسان و دام در جمعیت عشایر بیشتر مشاهده میشود، به برنا گفت: «این بیماریها با توجه به نوع زندگی عشایر، هزینههای زیادی را به فرد و خانواده وی تحمیل میکند.» احمد هاشمی با اشاره به اینکه نقش عشایر در تأمین امنیت، تولید و اقتصاد کشور کماکان پررنگ و اثر بخش است، اضافه کرد: «با توجه به کوچ عشایر در برخی از فصلها دسترسی به سیستم بهداشت و درمان محدود میشود.» از همین رو لازم است مسئولان برای ارائه خدمات درمانی به عشایر مناطق مختلف برنامهریزی مناسبی داشته باشند تا آنها در تمام فصول از چنین خدماتی بهره ببرند.
ارائه دشوار خدمات به کوچندهها
در راستای ارائه خدمات پزشکی به عشایر مناطق مختلف کشور، چندی پیش رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت به مهر گفت: «به دستور وزیر و معاون بهداشت وزارت بهداشت بررسی وضعیت سلامت عشایر کشور آغاز شد که قرار بر ارزیابی چهار منطقه کشور است.» جعفر صادق تبریزی اضافه کرد: «خدمات پیشگیری، ارتقای سلامت و خدمات درمانی اولیه جزو خدماتی است که مقرر شد برای ارائه خدمات به عشایر برنامهریزی شود.» وی ادامه داد: «در همین رابطه به دنبال خانههای بهداشت عشایری هستیم که پزشکان نیز به تناسب جمعیت هفتهای یک یا دو روز مراجعه کرده و بیماران را ویزیت میکنند.» در این بین با توجه به جمعیت ۳۰ هزار نفری عشایر استان خراسانشمالی مدیرکل امور عشایر استان بیان کرد: «با توجه به جمعیت عشایر در استان برای دستیابی به شاخصهای ارزشمند در عرصه سلامت نیاز به ۱۰ خانه بهداشت سیار در مناطق ییلاقی و قشلاقی است.» محمدرضا قلیپور اضافه کرد: «خانوارهای عشایری این استان در فصل ییلاق در دامنه کوههای شاه جهان، گلیل و سرانی شیروان، ارتفاعات فاروج، سالوک و آلاداغ اسفراین و بجنورد و در قشلاق نیز در مناطق گرمسیری مراوه تپه استان گلستان و همچنین در مناطقی از مانه و سملقان، راز و جرگلان، جاجرم و کالیمانی و میاندشت اسفراین مستقر میشوند که دسترسی به امکانات روستایی و شهری برای آنان سخت است.»
پایش دورهای سلامت عشایر
شایان ذکر است که ارائه خدمات درمانی به عشایر به سادگی استقرار چندکانکس یا حتی احداث خانه بهداشت نیست، چراکه در زندگی عشایری و دریافت چنین خدماتی وجود دوری راه، سخت گذر بودن راهها و حتی پراکنده بودن مناطق اسکان عشایر باعث مشکلاتی در ارائه خدمات به خصوص حوزه بهداشت و درمان شده است. فرماندار کرمان نیز با تأیید مطالب فوق به ایرنا گفت: «سلامت عشایر شهرستان کرمان به صورت دورهای و مستمر مورد پایش قرار میگیرد.» علی بابایی اضافه کرد: «چک کردن دورهای فشار خون، قند خون و مراجعات دورهای به پزشک به منظور تأمین سلامت جامعه عشایری شهرستان کرمان در دستور کار فرمانداری قرار دارد.» ارسلان اسکندری، رئیس مرکز بهداشت شهرستان کرمان نیز با اشاره به اینکه اگر آب بهداشتی برای مناطق عشایر نشین تأمین شود، گفت: «اگر زیرساختهای لازم از جمله تأمین آب بهداشتی برای منطقه مورد توجه قرار گیرد ما هم هر دو هفته یک بار پزشک و دارو به مناطق عشایری اعزام خواهیم کرد.» گفتنی است در حال حاضر برنامه پایش سلامت عشایر در استانهای دیگر هم آماده اجراست و به زودی عشایر مناطق دیگر کشور نیز از چنین خدماتی بهرهمند میشوند.