سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: همزمان با پخش «مختارنامه» آغاز پخش سریال «ستایش ۳» و گریم چهره بازیگر این سریال که به جای آثار کهولت جوانتر شده! بازتابهای زیادی در بین مردم داشته است. به همین مناسبت «جوان» با مسعود ولدبیگی گریمور و طراح چهره پیشکسوت سینما و تلویزیون که طراحی چهره سریال مختارنامه را بر عهده داشته است گفتوگویی انجام داده و از وی درباره اهمیت طراحی چهره و اینکه چرا بیتوجهی به آن باعث واکنش مخاطب میشود، سؤال پرسیده است.
این شبها بینندگان تلویزیون هنر شما را در سریال مختارنامه تماشا میکنند، یک طراحی چهره خوب چقدر در موفقیت فیلم و سریال تاثیر دارد؟
هنر سینما از چند شاخصه هنری مختلف تشکیل شده که یکی از آنها گریم است. زمانی یک فیلم موفق میشود که بتواند با مخاطب ارتباط برقرار کند، بنابراین زمانی که بیننده به بازیگر فیلم نگاه میکند، اگر آن بازیگر گریم قابل پذیرشی نداشته باشد، مخاطب کمکم فیلم برایش بیارزش شده و آن را پس میزند.
بینندگان تلویزیون شخصیتهای سریال مختارنامه را باور کردهاند، چقدر این باورپذیر بودن در کار شما اهمیت دارد؟
اولین هدف من این است که نقش بازیگر را برای مخاطب باورپذیر کنم. متأسفانه برخی از گریمورها تلاش میکنند با غلو کردن در طراحی چهره و دور شدن از واقعیتهای طبیعی، هنر خود را در چهرهپردازی به نمایش بگذارند. در حالی که اصل در گریم این است که شخصیت برای بیننده باورپذیر باشد و آن را رد نکند.
چه شد که برای طراحی چهره مختارنامه انتخاب شدید؟
داود میرباقری اغلب با عبدالله اسکندری کار میکند، مثل همین الان که دارند با هم کار میکنند، در زمان ساخت مختارنامه، عبدالله اسکندری گرفتار کار دیگری بود. به ناچار قرعه کار به نام من افتاد و افتخار میکنم که آن را انجام دادم.
طراحی چهره مختارنامه چه نکتهای داشت که تا این حد جذاب شد و حتی در آن سوی مرزها نیز با استقبال روبهرو شد؟
تلاش کردم در مختارنامه چهرههای شخصیتها برای مخاطب خستهکننده نباشد و هر چهره جذابیتهای خود را داشته باشد. متأسفانه در بسیاری از کارهای تاریخی دیدهایم که شخصیتها همه شبیه هم و پر از ریش و پشم طراحی میشوند ولی در مختارنامه سعی کردم بین چهرهها از نظر دید مخاطب تفاوتهایی وجود داشته باشد که بیننده از نگاه کردن به چهره آنان خسته نشده و اذیت هم نشود.
در منابع تاریخی به چهره اشخاصی مثل شمر، اشاره شده، ولی اشاره چندانی به باقی چهرهها نشده، در طراحی چهره بازیگران سریال به کتابهای تاریخی رجوع داشتید؟
درباره چهره شمر، میرباقری در جایی خوانده بود که چهره وی دچار «برص» (لک و پیس) است و این موضوع را به من گفت که حتماً در صورت شمر لک و پیس باشد، اما برای طراحی باقی چهرهها دستم باز بود و بر اساس نظر و ذهن خودم چهرهها را طراحی کردم.
در مختارنامه دو دسته شخصیت داریم، اصحاب امام (ع) و یاران مختار که مثبت هستند و اشقیا که منفی هستند، این منفی و مثبت بودن شخصیتها در طراحی چهره چقدر مورد توجه بود؟
یکی از مواردی که در چهرهپردازی به آن باید توجه داشت، منفی یا مثبت بودن شخصیتهاست. هدف این است که اگر شخصیتی انسان خوبی باشد، خوبی او در چهرهاش نیز بازتاب داشته باشد و همچنین اگر شخصیت منفی و رفتار خداپسندانهای نداشته باشد، بد بودن ذات وی در چهرهاش بازتاب داشته باشد.
وقتی یک طراحی چهره ضعیف در سریالهای تلویزیونی انجام میشود، مردم سریع به آن واکنش نشان میدهند، نمونه اخیرش سریال ستایش که حاشیهساز شد.
این بستگی به تهیهکننده کار دارد. بعضیها میخواهند کار را ارزان تمام کنند و به جای گریمور و طراح حرفهای سراغ مبتدیها میروند و کار به درستی انجام نمیشود. از طرف دیگر خیلی از بازیگران هستند که دوست ندارند چهرهشان بد نشان داده شود و تصویر بدی در ذهن بیننده باقی بماند، برای همین تلاش میکنند روی مواردی مانند پیر شدن مقاومت کنند و سعی دارند زیبایی صورتشان را حتی بیشتر نشان دهند. بازیگرانی داریم که بعد از گریم، به گوشهای میروند و در خلوت آرایش میکنند و بعد جلوی دوربین میآیند.
الان بازیگرها در بعضی از سریالها تن به گریمهای سنگین نمیدهند برای همین میبینیم که بازیگر نقش یک زن جا افتاده، هیچ اثری از پیری ندارد، اینها با واکنش منفی بیننده روبهرو میشود!
این هم به نظر کارگردان و تهیهکننده باز میگردد. کارگردانی داریم که روی طراحی چهره انجام شده پافشاری میکند، مثلاً قرار است چهره بازیگر پیر و شکسته شود یا سوخته شود یا اینکه روی آن اثر اسیدپاشی گذاشته شود، اگر بازیگر حاضر نشود چنین گریمی داشته باشد، کارگردان به او میگوید اگر قبول نکنی از کار کنار گذاشته میشوی و بازیگر دیگری میآورد که آن طراحی را قبول کند ولی میبینیم بعضی از تهیه کنندهها و کارگردانها خیلی ضعیف هستند و اجازه میدهند بازیگر با طراحی انجام شده مخالفت کند، برای همین است که میبینیم در بعضی کارها فقط با گذاشتن عینک میخواهند بازیگر را پیر نشان دهند یا اینکه قرار است کاراکتر پیرتر شود، اما بازیگر جوانتر از نقش میشود.