سرویس بین الملل جوان آنلاین: روایتها از دلایل اخراج جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید متفاوت است. اما همه آنها یک گمانهزنی را بیش از پیش تقویت میکند: در نبود باز شکاری کاخ سفید، شانس پیشبرد رویکرد دیپلماتیک در مناقشه ایران-آمریکا افزایش چشمگیری مییابد.
اما با توجه به واکنش مغرضانه مقامات آمریکا به حملات پهپادی «آرامکو»، میل شدید دولت ترامپ برای تداوم کارزار فشار حداکثری علیه ایران و اصرار طرف مقابل به مقاومت در برابر خواستههای وی، فرضیه آسان شدن امور با اخراج بولتون تا چه حد صحت دارد و چشمانداز مذاکره تهران-واشنگتن از این منظر چگونه است؟
در این راستا خبرنگاران گفتگویی با «سینا عضدی» محقق کنونی شورای آتلانتیک تنظیم نمودند که در ادامه میآید. وی محقق سابق دانشگاه پرینستون آمریکا و مرکز ویلسون نیز بوده است.
*ارزیابی شما از اخراج جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید چیست؟ آیا با رفتن وی جناح جنگ طلب به اقلیت تبدیل میشود؟
در مورد برکناری جان بولتون، دو نظریه دارم؛ یک نظریه مربوط به افغانستان است. جایی که او با رئیس جمهور ترامپ در مورد دعوت از نمایندگان طالبان به کمپ دیوید، در سالگرد حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر جدال داشته است. او (به درستی) ادعا کرده بود که مذاکره و توافق با طالبان به نفع دولت امریکا نیست.
نظریه دیگر عدم توافق وی با ترامپ در مورد گسترش شاخه زیتون به ایران، احتمال ملاقات با روحانی و توجه ترامپ به پیشنهاد فرانسه جهت ارائه خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری به ایران بوده است.
بولتون «باز» (جنگ طلب) دیرینه علیه ایران بوده و در مورد لزوم بمباران ایران نیز مطالبی نوشته است، در اکثر رویدادهای «مجاهدین خلق» ظاهر میشود و هزینههای ویژه از آنها دریافت میکند که نیازی به گفتن نیست. ترامپ ادعا میکند بولتون اخراج شده است، این در حالی است که بولتون میگوید او ابتدا استعفا خود را ارائه داده است.
*اخراج بولتون چه تاثیری بر سیاست آمریکا در قبال ایران خواهد داشت؟
با اخراج بولتون، من فکر میکنم پومپئو، «باز» (جنگ طلب) دیگر علیه ایران، وزن کمتری در تیم امنیت ملی ترامپ خواهد داشت. به خاطر داشته باشید که یک رئیس جمهور عادی معمولاً دست به چنین فشارهایی میزند، اما ترامپ همانطور که بارها ثابت شده است رئیس جمهور عادی نیست. او در پایان روز بر اساس احساسات خود و نه توصیه دیگران تصمیم میگیرد؛ بنابراین در مورد ایران، وی واقعاً علاقهمند به مذاکره و توافق با ایرانیان بوده تا بتواند ادعا کند پیروز شده است. آیا واقعا او این کار را انجام خواهد داد؟ ما نمیدانیم، زیرا او تاکنون فقط توییت کرده است و به دروغ ادعا میکند هرگز نگفته بدون پیش شرط با ایرانیان ملاقات خواهد کرد.
*با اخراج بولتون، این گمانهزنی به وجود آمد که ترامپ راه دیپلماتیکی را با ایران در پیش میگیرد. از سوی دیگر، حملات یمنیها علیه آرامکو موجب شد تا واشنگتن از آمادگی برای جنگ با ایران سخن بگوید. ارزیابی شما از این وضعیت چیست؟
در مورد این سؤال، من استدلال میکنم که ترامپ تهدیدهایی را ایجاد میکند، زیرا در پایان روز رئیس جمهور آمریکا برای اعلام جنگ با هیچ کشوری مجبور نیست، اما ولیعهد عربستان سعودی چنین چیزی میخواهد تا فردا به توئیت شب گذشته وی اشاره کند.
همچنین این احتمال وجود دارد که طرف سوم (عربستان سعودی) بخواهد با استفاده از خون و خزانه داری ایالات متحده آمریکا، این کشور را به جنگ با ایران بکشاند.
*با توجه به تغییر شخصی مانند بولتون، آیا سیاستهای اسرائیل در وزارت امور خارجه ایالات متحده امریکا کم رنگ شده یا تغییر میکند؟
من فکر میکنم که سیاستهای طرفدار اسرائیل در آمریکا جاسازی (نهادینه) شده است هم در کنگره و هم در کاخ سفید و تغییر شخصیت نمیتواند نفوذ را تغییر دهد.