سرویس ایران جوان آنلاین: یکی از مهم‌ترین ویژگی عشایر کشور کوچ‌رو بودن آنهاست. موضوعی که در کنار شیرینی و تنوع بخشیدن به نوع زندگی، در برخی از موارد می‌تواند سختی‌ها و تلخی‌هایی را نیز برای آن‌ها به همراه داشته باشد، که در این میان می‌توان به نحوه تحصیل دانش‌آموزان عشایر اشاره کرد. از آنجا که این دانش‌آموزان در برخی از مناطق خراسان‌شمالی تنها دو ماه اول سال تحصیلی یعنی مهر و آبان را در مدارس تک پایه درس می‌خوانند؛ لذا به محض شروع کوچ، مجبورند در مدارس چند پایه تحصیل کنند. موضوعی که موجب شد تا در سال گذشته بیش از ۳ هزار دانش‌آموز عشایر با این چالش که منجربه اختلال در کار مدرسه و یادگیری آن‌ها شد، مواجه و این مسئله به چالش امسال‌شان نیز تبدیل شود.
همواره آموزش و پرورش در زمینه تأمین معلم، استاندارد‌سازی مدارس و تجهیزات آن‌ها در طول سال تحصیل با چالش جدی مواجه بوده است، اما این کمبود‌ها در مدارس عشایری و دانش‌آموزانی که در این مکان‌ها درس می‌خوانند با معضلات بیشتری مواجه است. کوچ‌رو بودن عشایر در برخی از استان‌های کشور از جمله لرستان، خوزستان، چهارمحال وبختیاری و خراسان‌شمالی موجب شده تا آن‌ها یا نتوانند در مدارس ثابت درس بخوانند و یا اینکه به دلیل کوچ مجبور به جدایی از مدرسه خود و آموزش از طریق مدارس کوچ‌رو شوند، موضوعی که به شدت بر روند کیفیت تحصیل آن‌ها تأثیر می‌گذارد.
تحصیل دوماهه در مدارس ثابت
بررسی‌ها نشان می‌دهد، بیش از ۳ هزار دانش‌آموز عشایری در خراسان‌شمالی تنها می‌توانند به مدت دو ماه مهر و آبان در مدارس ثابت در مناطق ییلاقی درس خوانده و سپس به دلیل سرمای هوا به اتفاق خانواده خود اقدام به کوچ به مناطق قشلاقی کنند، موضوعی که ضمن وقفه در ادامه تحصیل در مدارس چند پایه، آن‌ها را دچار چالش تحصیلی و آموزشی می‌کند. مهرداد پورقوی یکی از معلمان این نوع از مدارس در این خصوص می‌گوید: «با وجود اینکه بیشتر فرزندان عشایر به دلیل کوچی که هرساله انجام می‌دهند، قادر به تحصیل در مدارس ثابت نیستند، اما این موضوع برای دانش‌آموزان عشایری خراسان شمالی نسبت به سایر مناطق تفاوت اساسی دارد.» وی در توضیحات بیشتری می‌افزاید: «به دلیل کوچ از مناطق ییلاقی در فصل‌های گرم سال به مناطق ییلاقی در فصول سرد، دانش‌آموزان عشایری در خراسان شمالی تنها در دو ماه مهر و آبان در مدارس تک پایه درس خوانده و سپس مجبور به کوچ و درس خواندن در کلاس‌های چند پایه می‌شوند.» با توجه به روش‌های متفاوتی که هر آموزگار در نحوه درس دادن خود دارد، لذا دانش‌آموزی که با این روش خود را وفق داده با تغییر معلم در مدارسی که چند پایه نیز هستند، دچار افت تحصیلی می‌شود، این در حالی است که با توجه به زمان اندک مدارس جبران این موضوع برای دانش‌آموزان عادی سخت بوده چه رسد که آن‌ها عشایر باشند و در کنار تحصیل مجبور به کمک به خانواده‌های عشایری خود باشند. البته باید به این مهم نیز توجه داشت که این موضوع علاوه بر تأثیر منفی بردانش‌آموزان موجب شده تا معلمان نیز مجبور شوند برای یادگیری دانش‌آموزان و جلوگیری از افت تحصیلی آن‌ها زمان بیشتری را برای تدریس یک درس و فرا‌گیری دانش‌آموزان بگذارند. آمار‌های آموزش و پرورش خراسان‌شمالی نشان می‌دهد، تنها در سال گذشته ۳ هزار و ۳۶ دانش‌آموز عشایری در این استان که یک هزار و ۸۲۴ نفر آن‌ها پسر و یک هزار و ۹۳۸ نفر دیگر آن‌ها دختر بودند، با این نوع روش در ۱۷۷ واحد آموزشی درس خواندند.
مشکلات زیاد دانش‌آموزان عشایری
جدای از مشکل نحوه تدریس به این گروه از دانش‌آموزان، در این میان می‌توان به موارد دیگری نیز اشاره کرد که از آن جمله می‌توان به وضعیت نامناسب مدارس از لحاظ غیراستاندارد بودن، وضعیت آب آشامیدنی، سرویس‌های بهداشتی و تأمین سوخت این مکان‌های آموزشی اشاره کرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد، به دلیل کوچ‌رو بودن عشایر نمی‌توان برای دانش‌آموزان آن‌ها مکان ثابتی را به عنوان مدرسه و کلاس درس انتخاب کرد به طوری که این موضوع موجب شده تا سرویس‌های بهداشتی و تأمین آب آشامیدنی این گونه مدارس همواره با چالش مواجه شوند. این در حالی است که بکار‌گیری و استفاده از بخاری‌های نفتی غیر استاندارد و تأخیر در تأمین سوخت این مدارس از دیگر مشکلات پیش‌روی این مدارس است، موضوعی که به گفته برخی از کارشناسان تنها می‌توان با ساخت و نصب مدارس کانکسی تا حدود زیادی از بار این کمبود‌ها کاست.
