سرویس اقتصاد جوان آنلاین: گلهها و انتقادهای وزیر جهاد کشاورزی تمامی ندارد. سالهاست که محمود حجتی به عنوان متولی تولید، توزیع و صادرات محصولات کشاورزی همواره از مدافعان واردات گله میکند و از نبود ابزار برای تنظیم بازار سخن میگوید، اما این سخنان و گلهها هرگز مؤثر نبوده و گرهی از مشکلات این وزارتخانه را باز نکرد، بلکه موجب لغو قانون انتزاع شد.
روز گذشته در مراسم چهارمین جشنواره معرفی ارقام گیاهی در سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی از برخی مسئولان مدافع واردات انتقاد کرد و گفت: هر وقت با عرق جبین کالایی تولید و صادر کردید، آن وقت ارز حاصلش را صرف واردات کنید نه ارز نفت را. این اظهارات در حالی است که در یک سال و نیم گذشته، سیاستهای حمایتی این وزارتخانه از صادرات بیرویه محصولات کشاورزی و افزایش قیمتها دربازار داخل مورد نقد کارشناسان اقتصادی است. حجتی گفت: بارها از افراد مختلف و کسانی که خود را اقتصاددان میدانند شنیدهایم که چه نیازی است کالاهای کشاورزی در داخل کشور تأمین شود و ما میتوانیم این محصولات را از خارج وارد کنیم. بنده در جلسه آخری که در مجلس شورای اسلامی حضور داشتم نیز به این مسئله اشاره کردم ببینید دنیا با غذا چگونه برخورد میکند، کشورهای توسعه یافته صنعتی و امریکا چگونه با این مسئله برخورد میکنند.
حجتی افزود: متأسفانه برخی تصمیمسازان و تصمیمگیران ما بهرغم این مسائل از واردات سخن میگویند. حجتی با اشاره به اینکه ما قیمت دلار را در کشور به زحمت پایین نگه داشتهایم، گفت: محصولی را که با این دلار به صورت کاذب و حمایتی قیمت آن را پایین نگه داشته ایم وارد کشور میکنیم و سپس این محصول را با کالایی که کشاورز در داخل با سختی تولید میکند مقایسه میکنیم، زمانی هم که این مقایسه برابر نباشد شروع به سر و صدا میکنیم بدون اینکه به تمام زوایای ماجرا توجه کرده باشیم.
وی با اشاره به محدودیت صادرات برخی محصولات گفت: ما اعلام کردیم به جای ممنوعکردن صادرات محصول کشاورزی که منجر به سرکوب و نوسان قیمت میشود، عوارض صادراتی برای آن وضع شود. وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به اینکه کشورهای غربی شعار میدهند، محصولاتی مانند مواد غذایی تحریم نمیشوند، گفت: این مسئله صحت ندارد، وقتی نمیتوانیم ارز را مبادله و غذا را تأمین کنیم یعنی تحریم هستیم. همین مبادلههای ارزی، هزینههای گزافی را به کشور و قیمت تمام شده غذای مردم تحمیل میکند.
۳ میلیون تن کالا در بندر امام موجود است
حجتی تصریح کرد: بهرغم همه محدودیتها ما در تأمین مشکلی نداشتیم و وضعیتمان از هر مقطعی بهتر است. در حال حاضر فقط ۳ میلیون تن کالا در بندر امام خمینی (ره) داریم و بیشترین وابستگی ما در بحث روغن و نهادههای دامی است که این محصولات نیز به وفور در کشور وجود دارد. وی خطاب به کسانی که کالاهای وارداتی را با تولیدات داخل مقایسه میکنند، گفت: هر زمان که شما با عرق جبین ارز تولید کردید، میتوانید بروید با آن ارز کالا وارد کشور کنید نه اینکه نفت را که سرمایه نسلهای آینده است بفروشید دلار حاصل از آن را قیمتگذاری کنید و بعد محصولی را که در کشور مبدأ نیز مورد حمایت قرار گرفته و یارانه دریافت کرده وارد کنید و با محصول داخلی مورد مقایسه قرار دهید.
از لاک مدیریتی خارج شوید
وزیر جهاد کشاورزی خطاب به معاون خود در سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی و رؤسای مؤسسات و سازمانهای تحقیقاتی بخش کشاورزی گفت: با این روشهایی که ما در حال انجامش هستیم کار و بار ما به منزل نمیرسد و لازم است که روشهای ما تغییر کند و اگر چهار تا کار انجام دادیم زود قیافه نگیریم.
حجتی خطاب به معاون خود در سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی گفت:دانشبنیانهایی که راه انداختهاید، خوب است، اما در مقابل کارهایی که باید انجام دهید عددی به حساب نمیآید. وی با اعلام انتقادات خود از بخش تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی گفت: رئیس سازمان تحقیقات و رؤسای مؤسسات خیلی به دنبال پول نباشند و به جای آن با بخش خصوصی و تولیدکنندگان مشارکت کنند. در مقابل این پولی که شما از بخش خصوصی و تولیدکنندگان دریافت میکنید دولت هزینههای زیادی کردهاست که این رقمی به حساب نمیآید. وی گفت: درست است که باید اموال دولت حفظ شود، اما مابقی آن هر چه هست از جمله دانش فنی را باید در اختیار بخش خصوصی و همه امکانات خود را در اختیار تولیدکنندگان قرار دهید تا به تولیدات کشور افزوده شود.
حجتی گفت: تمام امکانات خود را در اختیار محققان قرار بدهید تا آنها با امکانات دولت کار کنند و نتیجه کارشان را در بازار بفروشند ما چیزی از آنها نمیخواهیم و دنبال صدشاهی نباشید و تنگ نظر نباشید. وی با طرح این سؤال که آیا ظرفیتهای علمی کشور در بخش کشاورزی همین است که مشاهده میشود، گفت: امروز ۵۱ رقم بذر جدید معرفی کردید که من نیز متوجه هستم که تعداد آن در مقایسه رقم سال قبل بیشتر شدهاست، اما از شما میخواهم که روشهایتان را عوض کنید، زیرا با این روشها به جایی نمیرسیم.
وی گفت: از سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی میخواهم که با دنیا در تعامل باشند و مسیرهایی که آنها طی کردهاند به هر شکلی که شده به طور مستقیم یا غیرمستقیم آن را به دست بیاورند و از ظرفیتهای علمی روز دنیا بهره گیرند، اما اکنون استفاده نمیشود که باید این سازمان پذیرای این انتقادات باشد.
حجتی گفت: سؤالات زیادی در بخش کشاورزی داریم، اما پاسخی در کشور برای آنها نداریم، اما آیا دنیا پاسخی برای اینها پیدا نکرده است؟ جواب منفی است.
وی افزود: باید برویم و از کشورهای دیگر جواب سؤالهایمان را در بخش کشاورزی بیاوریم و آن روشها را به صورت بومی شده استفاده کنیم و لازم نیست هر کاری را دوباره از صفر شروع کنیم.
وزیر جهاد کشاورزی گفت: حتی در داخل کشور نیز مشاهده میشود که کارهای تحقیقاتی از صفر شروع میشود و در حالیکه در یک استان تحقیقاتی انجام شده در استان دیگری نیز آن تحقیقات تکرار میشود.
وی با طرح انتقاد دیگری از رئیس سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی گفت: نتوانستهاید یافتههای خود را به عرصه منتقل کنید. ما محدودیتهای زیادی در این ارتباط داریم و لازم است که در سازوکارها و روشها تغییر ایجاد شود.
حجتی تأکید کرد که اگر در تولید محصولات کشاورزی مختلف به نصف رکورد کشاورزان نمونه نیز برسیم میزان تولید محصولات کشاورزی در کشور ما دو برابر میشود. وقتی یک کشاورز میتواند در هر هکتار ۱۲ تن گندم تولید کند حتماً میتوان با کمک وی در دیگر مزارع نیز ۶ تن گندم تولید کرد.
رئیس سازمان تحقیقات: اجازه ندادند روی بذر سبزی و صیفی کار شود
همچنین رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در مراسم رونمایی از ۵۱ بذر اصلاحشده جدید در واکنش به انتقادات وزیر جهاد با بیان اینکه عقبماندگی شدیدی در تولید هستههای اولیه در بخش باغبانی وجود دارد، گفت: به مسئله تولید بذر سبزی و صیف نیز ورود جدی داریم که در سالهای گذشته غفلت شده بود و در مقطعی به همکاران ما اجازه ندادهبودند تا وارد اصلاح بذرهای سبزی و صیفی بشوند. البته تولید هستههای اولیه باغبانی نیاز به هزینه دارد و باید در این زمینه سرمایهگذاری شود.
کاظم خاوازی افزود: بهرغم موفقیتهای خوبی که در سالهای گذشته در زمینه اصلاح ارقام زراعی داشتیم، اما عقبماندگیهای زیادی در تولید هستههای اولیه باغبانی داریم. فعالیت روی هستههای اولیه و بذور اصلاحشده بخش باغبانی نیاز به هزینههای زیادی دارد، اما به این بخش ورود جدی کردیم.
خاوازی تأکید کرد: به رغم تولید بذور اصلاحشده در حوزه زراعی باید به ضریب نفوذ آن در میان کشاورزان نیز توجه جدی شود. ۳۴ رقم گندم آبی در کشور استفاده میشود که ضریب نفوذ آنها ۴۷ درصد است؛ یعنی هنوز ۵۳ درصد از کشاورزان از بذرهای غیررسمی استفاده میکنند. همچنین در زمینه گندم دیم نیز ۱۱ رقم وجود دارد که ۲۴ درصد بین کشاورزان ضریب نفوذ دارد و هنوز ۷۶ درصد از کشاورزان از ارقام اصلاحشده استفاده نمیکنند. خاوازی همچنین به اهمیت بذر و نهال در بخش کشاورزی اشاره کرد و گفت: بذر تا ۳۰ درصد در تولید و عملکرد بخش کشاورزی مؤثر است. وی به آمار فدراسیون جهانی بذر اشاره کرد و گفت: ارزش بذر گواهیشده در دنیا ۶۵ میلیارد دلار است که ۱۱ میلیارد دلار آن تجارت جهانی میشود. عمده بذرهای گواهیشده در دنیا ذرت، سویا، برنج، سبزیجات و غلات است و برای کشورهایی که صاحبان اصلی این بذرهای اصلاحشده هستند، ارجحیت محسوب میشود.