سرویس ایران جوان آنلاین: حمل و نقل ریلی به عنوان یکی از بخشهای مهم سیستم حمل و نقل، نقش عمدهای را در عرصه اقتصادی، صنعتی و اجتماعی کشورها ایفا میکند و به واسطه مزایای خاص و نسبی که در مقایسه با سایر بخشهای حمل و نقلی از جمله هوایی، جادهای و دریایی دارد، توانسته سهم قابل توجهی را در حوزه حمل و نقل به خود اختصاص دهد. با اینکه در ایران هم به این موضوع توجه ویژهای شده، اما بسیاری از پروژههای ریلی در استانها، به دلایل مختلف روی زمین مانده و قطاری به ایستگاههایشان نرسیده است. یکی از این معضلات کمبود اعتبار است که همین چند روز پیش هم رئیسجمهور احداث راه آهن مشهد، بجنورد، گرگان را که جزو طرحهای دولت است را منوط به ورود سرمایهگذار کرد! با این حال هر از گاهی اخبار خوشی هم در این رابطه منتشر میشود که متأسفانه بعد از مدتی مشخص میشود وعدهای بیش نبوده. مثل خبری که وزیر راه و شهرسازی از تکمیل پروژه راهآهن جوین - اسفراین تا پایان دولت دوازدهم داده و استاندار ایلام که گفته آغاز شمارش معکوس برای وصل شدن ایلام به شبکه ریلی کشور آغاز شده است. پروژههایی که زمان مشخص میکند باز هم در موردشان وعده شنیدهایم یا اینبار به نتیجه میرسند.
خطوط ریلی در تمام دنیا زمینهساز رشد و توسعه اقتصادی است به نحوی که بسیاری از کشورها با راهاندازی خطوط ریلی اقتصاد خود را از رکود خارج کردهاند. کاهش سوخت تا یک هفتم نسبت به مصرف سوخت جادهای، افزایش رشد اقتصادی، افزایش سرعت سفر، جذابیت بیشتر برای مسافران، حفظ محیطزیست و پرهیز از آلودگی هوایی و صوتی خطوط ریلی را گزینه مناسب و تأثیرگذار در توسعه پایدار کرده است. در همین راستا پروژه راهآهن ایلام در اردیبهشت ماه ۹۲ توسط رئیسجمهور وقت کلنگزنی شد، اما از آن زمان تاکنون این پروژه فقط در سخنان نمایندگان و مسئولان ارشد کشوری و استانی با لفظ «در دست اقدام است» هر از چندگاهی شنیده میشد. شش سال از زمان وعدهی اتصال راهآهن ایلام به کرمانشاه میگذرد. در آن زمان شاهپور پولادی معاون عمرانی وقت استانداری ایلام این پروژه را جزو شش پروژه اولویتدار کشور دانست و مدعی شد گفتگو با شرکتهای خارجی برای آغاز به کار راهآهن ایلام هم انجام شده است. در اهمیت احداث خطوط ریلی برای ایلام همین بس که با توجه به دارا بودن مرز بینالمللی مهران، دروازه عتبات عالیات، مرز صادراتی و ۴۳۰ کیلومتر مرز مشترک با عراق و تردد سالیانه ۴ میلیون زائر و ۵/۲ میلیون زائر اربعین در ایام محرم این کار باید سالها قبل صورت میگرفت.
پروژههایی بدون زمان برای بهرهبرداری
یکی از بزرگترین مشکلات پروژهها در استانهای مختلف این است که هرگز نمیتوان بر روی زمان بهرهبرداری آنها که از طرف مسئولان اعلام میشود حساب کرد. گواه این ادعا همین که معاون وقت استانداری ایلام، زمان اجرای پروژه راهآهن ایلام را در فرجه پنج ساله عنوان کرده بود و تأمین اعتبار را از طریق فایناس تمام شده! که اگر گفتههای معاون عمرانی استانداری ایلام عملی میشد سال گذشته یعنی ۱۳۹۷ باید ایلام را یکی از استانهای برخوردار از خطوط راهآهن میدیدیم. اما از آن تاریخ تاکنون راهآهن ایلام در تیتر یک سخنان مسئولان استان بوده و وقتی از ایلام و توسعه آن سخن میگویند، راهآهن را یکی از عملکردهای مثبت خود عنوان میکنند. راهآهنی که معلوم نیست کجای بازی مردم قرار دارد. حالا یکبار دیگر موضوع راهآهن ایلام مطرح شده و اینبار استاندار از آغاز شمارش معکوس برای وصل شدن ایلام به شبکه ریلی کشور خبر میدهد.
با اینکه قاسم سلیمانی دشتکی توضیح زیادی در مورد زمان افتتاح این پروژه نداده، اما اعلام کرده تلاشهای انجام گرفته در مسیر توسعه استان در حال نتیجه دادن است و بالای ۱۰ هزار میلیارد تومان در حوزههای مختلف سرمایهگذاری شده و کارهای بزرگی در دست اقدام است که برای استان ارمغان توسعه خواهد بود. وی با بیان اینکه به زودی آرزوی دیرینه ایلامیها یعنی اتصال به خط ریلی کشور برآورده خواهد شد، ادامه داد: «در حالی که وضعیت مالی سختی داریم، اما در ایلام رشد قابل توجه اعتبارات داشتهایم.»
وزیر رفت، اما قطار نیامد
فراموش نکنیم استاندار ایلام، قبلترها هم قولهایی داده بود. سلیمانی دشتکی قبل از اربعین ۹۶ آغاز فعالیت پروژه راهآهن ایلام را به بعد از اربعین ۹۶ واگذار و قرارگاه خاتمالانبیا را مجری راهآهن ایلام نام برد واخذ قرارداد برای پیمان راهآهن ایلام را تمام شده ذکر کرده بود.
در آن زمان استاندار ایلام از رایزنی خود با وزیر مسکن و شهرسازی خبر داده و موافقت با آغاز پروژه را نویدی بر توسعه ایلام عنوان کرد. اما متأسفانه نه تنها وعده داده شده عملی نشد بلکه وزیر رفت و جایش را به محمد اسلامی داد تا وزیر راه، مسکن و شهرسازی جدید نام بگیرد. جالب اینکه اسلامی نیز در سفر به ایلام پروژه راهآهن ایلام و ضرورت آن را در صدر نیازهای استان دانست و تحقق آن را الزام وزارت متبوعه خود عنوان کرد!
البته در تأمین اعتبارات همین بس که سلام امینی نماینده مردم ایلام در مجلس شورای اسلامی نیز موافقت شورای اقتصاد در تأمین اعتبار صددرصدی راهآهن ایلام را از طریق فایناس و مطالعات اجرایی پروژه راهآهن ایلام را تمام شده اعلام کرده بود. به هرحال با توجه به شرایط ایلام از نظر صادرات، دروازه عتبات عالیات، مرز مشترک با کشور عراق به طول ۴۳۰ کیلومتر، نیازمندی به رونق اقتصادی و قرار گرفتن در مسیر توسعه، ایلامیها انتظار دارند که مسئولان کشوری و استانی کمی با حساب کتابتر صحبت کرده و با دست کشیدن از وعدههای بیعمل خود فاصله سخنرانی تا اقدامات عملیشان را کاهش دهند.