سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: کتاب «غنا» از سوی انتشارات فقه روز (وابسته به انتشارات انقلاب اسلامی) منتشر شده و در آن مسئله «غنا» به لحاظ فقهی مورد بررسی قرار گرفته است چراکه با وجود ادله شرعی معتبر امروزه و با وجود رسانههای متعدد صوتی و تصویری، تشخیص مصداق غنا از امور پر ابتلا به شمار میرود. مؤسسه پژوهشی فرهنگی ـ انقلاب اسلامی (دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتالله العظمی خامنهای) در اولین گام از انتشار سلسله دروس فقهی رهبر معظم انقلاب، با هدف شناخت نگاه و روش فقهی معظمله، درسنامه غنا را که در قالب ۷۶ جلسه درسی در سالهای ۸۸- ۱۳۸۷ مطرح شده، منتشر کرده است.
در بخشی از مقدمه کتاب آمده است: «موضوع غنا و موسیقی، سابقه بسیار طولانی در تاریخ بشر دارد و یکی از موضوعاتی است که در میراث مکتوب مسلمانان، احادیث و داستانهای بسیاری درباره آن به جا مانده و تقریباً در اکثر کتب فقه و حدیث، از آن و مسائل متعدد مرتبط با آن سخن رفته است. متأسفانه به فاصله کمی پس از رحلت رسول خدا (ص) غنا در مدینه و دربار بنیامیه و بنی مروان در شام و پس از آن در دستگاه خلافت بنیعباس در بغداد رواج فراوان یافت.
جریان اموی و مروانی و عباسی در پی ترویج و تبلیغ غنا در جامعه اسلامی و جریان اهل بیت (ع) و موالیان آن مخالف با آن بودند. خط اهل بیت (ع) مبارزه با غنا و آنچه در دربار بنیامیه و مروانیان و بنیعباس میگذشته بود و هیچ نوع دفاع یا تأیید و ترویج غنا به ائمه هدی نسبت ندادهاند. فهرست مطالب این کتاب به بخشهای مختلفی تقسیم میشود. بخش نخست به اهمیت مسئله غنا، بحث غنا در عصر حاضر، لزوم شناخت حدود شرعی مسئله، مقصد اصلی در باب مکاسب، لزوم بررسی حکم و موضوع غنا، مسلم بودن حرمت اجمالی غنا، وجه بررسی اجماع، اختلافی بودن حدود حرمت غنا، روایات و تضعیف منبع بودن عقل در بحث غنا اختصاص دارد.
در بخش دستهبندی و بررسی روایات، دسته اول روایات وارده در ذیل آیات به احتساب روایات مختلف، دسته دوم روایات غیروارده در ذیل آیات، دسته سوم روایات استماع غنا در ۱۶ روایت، دسته چهارم روایات کسب مغنیه به احتساب ۱۴ روایت، دسته پنجم روایات مربوط به غنا در قرآن و در نهایت نیز جمعبندی روایات و ترتیب بحثهای آینده آورده شده است، سپس مباحثی، چون معنای غنا در کلام نراقی، کلام شیخ اعظم، کلام مرحوم اصفهانی، کلام صاحب مفتاحالکرامه در تأیید نظر مختار، کلام شیخ در مورد اطراب، ادعای مرحوم فیض کاشانی مبنی بر انصراف روایات به غنا زمان ائمه (ع) و نقد کلام فیض به همراه انتقادات و تشریحات بیان شده است.
بررسی برخی از اقوال خلاف مشهور، بررسی روایات تحسین و تحزین در قرائت قرآن، چکیده بحثهایی، چون نادرست بودن استثنای تلاوت قرآن از حرمت غنا، روایات گریه و زاری بر میت، حرمت استماع غنا، شبهات حکمیه، موضوعیه، مفهومیه به همراه دیگر اشکالات، مجموع برخی روایات دیگر و علت عدم ذکر بعضی از روایات، کلام ائمه، قاعده کلی برای موسیقی حرام و سپس سؤالات مختلف در زمینه غنا، رقص و... از دیگر مفاهیم این کتاب است. از جمله ویژگیهای این کتاب این است که اول از طولانیترین دروس حوزهها در موضوع خاص مانند غنا بهره برده که ۷۵ جلسه درسی را به خود اختصاص داده است، در حالی که معمولاً این بحث در حوزهها با چند جلسه در یکی دو هفته به سرانجام میرسد. دوم تمام احادیث غنا و متعلقات آن، سنداً و متناً به تفصیل بررسی شده و اساساً شرح بحث با بررسی احادیث مسئله است، در حالی که در هیچ یک از آثار استنباطی غنا و هیچ یک از دروس خارج، همه احادیث با این دقت بررسی نشده است.
سوم علاوه بر احادیث، حضرت استاد (مدظله العالی) به همه رسالههای غنا و منابع مراجعه کرده و حتی از استفتائات فقهای بزرگ معاصر، مانند امام خمینی (ره) و آیتالله خوئی و آیتالله اراکی هم غفلت نکردهاند، در حالی که رسم رایج آن است که معمولاً به کتاب «مکاسب» شیخ انصاری و حواشی و متعلقات آن بسنده میشود. همچنین مباحث مربوط به «رقص» نیز در اینجا آورده شده و مهمتر از نام طلاب معاصر هم با منبع مراجعه به آنها یاد شده است.