سرویس سیاست جوان آنلاین: سعدالله زارعی کارشناس مسائل بینالملل با اشاره به اقدامات اخیر اروپا در حوزه برجام و اینستکس، اظهار کرد: اروپاییها موظف بودند که بر اساس توافق برجام که نزدیک به سه سال پیش به امضای کشورهای ایران و ۱+۵ رسید، روابط تجاری اقتصادی ایران را عادی سازی کنند، به شکلی که ما بتوانیم همچون گذشته نفت مان را بفروشیم و از درآمدهای نفتی بهرهمند باشیم و حتی به گونهای تنظیم کنیم که ترتیبات فروش و خرید نفت و انتقال پول و امثال اینها در چارچوب طبیعی قرار داشته باشد.
وی ادامه داد: در این میان اروپاییها به جای تعهدات شان از فرمولی صحبت کردند که این فرمول تا کنون نتوانسته کمکی به اجرای برجام کند. اروپاییان خود به خود موظف بودند تا روابط بین بانکی ایران و کشورهای اروپایی را عادی سازی کنند و بدهیهایی که در حوزه نفتی به ایران دارند را بپردازند.
این کارشناس مسائل بینالملل با اشاره به زمان خروج آمریکا از برجام گفت: زمانی که ترامپ اردیبهشت سال گذشته از برحام خارج شد، آنها نه تنها متعهد بودند که کارهای خودشان را در حوزه بانکی و نفتی در مقابل ایران انجام دهند، بلکه تعهد جدیدی را ایجاد کردند مبنی بر اینکه خلأ خارج شدن آمریکا را اروپاییها پر میکنند، به همین جهت از ما زمان خواستند و ما بیش از یکسال به آنها زمان دادیم تا اینها شرایط بانکی و نفتی را در ارتباط با ایران تسهیل و روان کنند و در نهایت این کار را نکردند و عملا از اینستکس حرف زدند که هیچ ارتباطی به برجام نداشت و خود آن طرح هم پر از ابهام بود.
وی به بخشهایی از اینستکس اشاره کرد و گفت: اینستکس اکثر نیازهای ایران را تأمین نمیکند؛ چراکه وابسته به تعداد بسیاری از شروط است. این طرح به دارو و غذایی محدود شده که مورد تأیید اینستکس باشد.
زارعی اظهار کرد: در طرح اینستکس، ایران را واردار میکنند تا تمام درآمدهای نفتی خود را که در دنیا بدست میآورد را به شماره حساب خاصی در بانک اروپایی واریز کند و در اختیار اروپاییها باشد تا از این درآمدهای ایرانی در اندازهای که اروپاییان میخواهند، برای دارو و غذا هزینه شود.
وی اینستکس را برجام جداگانهای دانست و تصریح کرد: در اینستکس تعهدات سنگینی متوجه ایران میشود و از آن طرف اروپاییان هیچ هزینهای را نمیپردازند. اروپاییان قصد داشتند تا ما پول نفت مان را در بانک اروپایی قرار دهیم و این پول در آن جا بلوکه شود و اروپاییان از مواهب پول بلوکه ما استفاده کنند و ماهم هیچ اختیاری روی پول مان نداشته باشیم و در نهایت آنها از این به عنوان یک اهرم علیه ما استفاده کنند.
این کارشناس مسائل بینالملل تصریح کرد: اگر قلب اینستکس را بشکافیم متوجه میشویم که این طرح ایجاد یک تحریم، محدودیت و حکمرانی جدیدی بر اقتصاد ایران است.
وی با اشاره به تصور برخی از کارشناسان مبنی بر اینکه اروپاییان به دلیل وابستگی به آمریکا، از اجرای طرح اینستکس جا زدند، افزود: گمان میکنم عدهای از داخل جامعه به اروپاییان کمک میدهند تا اروپا زیر سوال نرود، یعنی از اروپا دفاع میکند. سوال ما این است که آیا روزی که انگلیسی ها، فرانسویها و آلمانیها زیر برگه برجام را امضا میکردند، از میزان اختیارات و توانایی شان آگاهی نداشتند و امروز اروپا متوجه شده است که نمیتواند مقابل آمریکا بایستد؟ و یا روزی که برجام نوشته میشد، اروپاییها از میزان تواناییها و استقلال شان آگاهی نداشتند؟
زارعی اظهار کرد: مسلما اروپا طی یکسال گذشته از بلوک مستقل به بلوک وابسته تبدیل نشده است. به هرحال اروپاییها بایستی پاسخگو باشند. دیپلمات ما باید از آنها سوال کند که اگر توانایی ندارند، چرا تعهد داده اند و در چرخه مذاکرات شرکت کرده اند. ما بر این تصور بودیم که اروپاییان مستقل و توانمند هستند، اگر این موضوع صحت ندارد، آنها اعلام کنند و ما هم امضای اروپاییها را پس گرفته بدانیم.
وی بیان کرد: این موضوع مبنی بر اینکه اروپاییها از آمریکا میترسد، حرف منطقی نیست و برخی از افراد به اروپا کمک میکنند و این جمله را در دهان اروپاییان میگذارند. برخیها باید بپذیرند که این بلوک اروپا دارای چه خللها و چه ضعفهای درشتی در حوزه قانونی و اخلاقی دارد.
به گزارش خبرگزاری فارس، مخاطبان گرامی با ثبت سوژهای در بخش «فارس من» با عنوان «آیا اجرای اینستکس متناسب با تعهدات بی حد و شمار ایران در برجام است؟»، «پیگیری اجرای مصوبات شورای عالی امنیت ملی در مقابل اقدامات آمریکا و اروپا در نقض برجام»، «گام دوم «نه به برجام، غنی سازی ۶۰ درصد» خواستار پیگیری این موضوع شدند.