کد خبر: 959071
تاریخ انتشار: ۲۹ خرداد ۱۳۹۸ - ۱۶:۰۹
رهاسازی ٣٥ میلیون مترمکعب آب از سد ملاصدرا
با وجود شرايط مناسب براي كشت برنج در برخي از شاليزارهاي فارس ، اما ادامه دار شدن روند خشكسالي ها سبب شده تا در چند سال اخيراين مهم روند كاهشي به خود گرفته وتا جايي به پيش رود كه صحبت از ممنوعيت كاشت آن به طور رسمي اعلام شود.

 

محمدرضا سوري

 

با وجود شرايط مناسب براي كشت برنج  در برخي از شاليزارهاي فارس ، اما ادامه دار شدن روند خشكسالي ها سبب شده تا در چند سال اخيراين مهم روند كاهشي به خود گرفته وتا جايي به پيش رود كه صحبت از ممنوعيت كاشت آن  به طور رسمي اعلام شود.

با اين حال روند بارشهاي خوب كه از اوايل سال جاري در برخي از استانها ازجمله فارس صورت گرفت موجب شده تا با لغو مجوز كشت برنج دوباره عطر بوي اين محصول در شاليزارهاي فارس دوباره بپيچد.

سرانجام چندروزقبل بود كه استاندار فارس اعلام کرد:« ٣٥ تا ٤٠ میلیون مترمکعب آب برای کشت برنج در سطح پنج هزار هکتاری استان از سد ملاصدرا رهاسازی خواهد شد.»

*****

از دير باز تا كنون ، مناطقي از استان فارس كانون كاشت شلتوك و برنج به شمار مي رفت .

با وجود اينكه تا سال هاي قبل مناطقي كه درآن برنح كشت مي شد مشكل كم آبي نداشتند ، اما درسالهاي اخيركاهش بارشها وادامه دار شدن خشكسالي ها موجب شده تا سال به سال ازميزان كشت اين محصول كاسته وحتي در آستانه ممنوعيت قرار بگيرد.

بنا بر آمارهاي رسمي، كاشت برنج در سال هاي 91 و 92 در استان فارس در گستره اي به وسعت 40 هزار هكتار از اراضي اين استان بود اما در سال 96 و متاثر از خشكسالي، اين محصول تنها در حدود 28 هزار هكتار از اراضي استان كاشته شد.

اين رقم در سال 97 به حدود 18 هزار هكتار كاهش يافته است و با تداوم شرايط خشكسالي، پيش بيني مي شود كه در سال هاي آتي نيز سطح زير كشت برنج در فارس كاهش يابد.

بيشترين كشت برنج در استان فارس در مناطق كامفيروز شهرستان مرودشت، بيضا در شهرستان سپيدان، ممسني و رستم، فيروزآباد و سيمكان شهرستان جهرم صورت مي گيرد.

كشت برنج در پنج هزار هکتاراز شاليزارهاي فارس

با وجود اينكه خشكسالي هاي اخير موجب شده است تا كشت برنج دربرخي از استانهاي كشور ازجمله فارس وخوزستان با محدوديت مواحه شود ، اما با شدت يافتن بارندگي ها دراوايل سال جاري وپروبعضا سر ريزشدن سدها باعث شد تا اين محدوديت ها برداشته شودموضوعي كه شامل حال برنجكاران فارسي شد.    

استاندار فارس با اشاره به اينكه  ٣٥ تا ٤٠ میلیون مترمکعب آب برای کشت برنج در سطح پنج هزار هکتاری استان از سد ملاصدرا رهاسازی خواهد شد.دراين خصوص مي گويد:« صرفه جویی در استفاده از آب، پرداخت حق آبه‌ها و نظارت سازمان آب منطقه‌ای بر میزان برداشت‌ها و سطح زیرکشت برنج در استان با بخشنامه دولت بايد تطبیق داده شود.»

رئیس سازمان جهاد کشاورزی فارس نیزبا اشاره به  مصوبه هیات وزیران در محدودیت کشت برنج دراين خصوص مي گويد:« این مصوبه برای کشاورزی که بتواند بر روی سطح هفت هکتاری، با خشکه کاری و آبیاری قطره‌ای برنج کشت کند، قابل اجراست .»

محمدمهدی قاسمی با تصریح بر اینکه از کشت ٤٦ هزار هکتاری برنج به ٢٠ هزار هکتار رسیده‌ایم که در سال‌های آینده باید به صفر یا کمترین میران ممکن برسد مي افزايد:« قیمت برنج از جمله جاذبه‌هایی است که کشاورزان  را ترغیب به کشت می‌کند و باید کمک کرد تا مصوبه دولت برای کشت برنج جز در استان‌‌های گیلان و مازندران در دیگر استان‌ها متوقف شود.»

وضعيت كشت برنج فارس در سال هاي اخير

آمارها نشان مي دهد در سالهاي اخير بیش از ۱۳۰ هزار تن شلتوک معادل ۸۰ هزار تن برنج سفید مرغوب از اراضی فارس برداشت شده است.

هم اكنون از ۲۵ هزار هکتار از شالیزار‌های استان فارس، ۱۲ هزار هکتار به صورت مکانیزه کشت مي شود.

عمده ارقام برنج استان لنجانی، چمپای قصردشتی، شفق، کادوس و فجر است،كه در شهرستان‌های مرودشت، پاسارگاد، سپیدان، فیروز آباد، ممسنی و رستم كشت مي شود.

برنج چمپای قصر الدشتی از بهترین انواع برنج بومی فارس به سبب کشت آن در کامفیروز به برنج کامفیروزی معروف است که بیش از نیمی از اراضی زیرکشت برنج فارس به آن اختصاص دارد.

آمارها نشان مي دهد، فارس مهمترين قطب تولید برنج جنوب کشور به شمار مي رود كه بعد از استان‌های گیلان، مازندران و گرگان، رتبه چهارم تولید برنج را در کشوردراختيار دارد.

میزان مصرف برنج در استان فارس حدود ۱۸۰ هزار تن در سال برآورد می گردد و درنتیجه میزان واردات برنج از سایر استان ها یا خارج از کشور تقریبا معادل ۹۶۶۴۰ تن خواهد بود و این ارقام نشان می دهد در حال حاضر حدود ۴۶.۳ درصد نیاز برنج مصرفی در داخل استان تولید و حدود ۵۳.۷ درصد نیاز نیز به استان وارد می شود که این شرایط نشان می دهد تغییر تدریجی الگوی مصرف مواد غذایی مردم نیز مانند تغییر اجباری در الگوی کشت، باید به طور جدی مورد توجه برنامه ریزان و در یک راستا قرار گیرد.

20 درصد برنج وارداتي است

آمارها نشان مي دهد تنها حدود ۸۰ درصد از نیاز کشور به محصول برنج از طریق تولید داخل تامین شود ۲۰ درصد دیگر نیاز کشور به این محصول نیز در انبارها موجود است.

عضو هیات رئیسه  کمیسیون کشاورزی مجلس با تاييد اين آمارها مي گويد:«  در سال جاری میزان تولید برنج کشور وضعیت مناسبی دارد، گفت: پیش بینی می‌شود حدود 80 درصد از نیاز کشور به محصول برنج از طریق تولید داخل تامین شود 20 درصد دیگر نیاز کشور به این محصول نیز در انبارها موجود است.»

علي محمد شاعري مي افزايد:« در سال جاری میزان تولید برنج کشور وضعیت مناسبی دارد، وتنها نياز است تا ميزان اندكي برنج وارد كشور شود.»

هم اكنون ،میزان تولید داخلی برنج حدود 2/2 میلیون تن در سال و نیاز به واردات برنج هم سالانه 800 هزار تا یک میلیون تن است که در مجموع مصرف برنج کشور به حدود 3/2 میلیون تن می رسد، البته بخشی از واردات برنج از طریق بازارچه های مرزی انجام می شود که معمولا در محاسبات نمی آید.

ترديد در كشت برنج درفارس

كاهش بارشها وادامه دار شدن خشكشالي ها دربرخي از استانهاي كشور از جمله دلايلي بودكه برخي از كارشناسان ممنوعيت كشت محصولات آب بر را براي برخي از استانها ممنوع اعلام كردند.

دراين ميان  برنج از حمله محصولاتب بود كه شامل اين طرح شد وقرار برآن شد تا تنها در استانهاي شمالي كشت شود.

معاون تولیدات گیاهی سازمان جهادکشاورزی استان فارس با اشاره به اینکه اقداماتی برای مقابله با بحران آب در این استان آغاز شده است، طرح به صفر رسیدن کاشت شلتوک(برنج) طی 5 تا 6 سال آینده‌ را یکی از برنامه‌ها در این ارتباط عنوان کرده ومي گويد:« هم‌اینک در استان فارس بالغ بر 150 تا 160 هزار شلتوک در سطحی حدود 26 هزار هکتار کشت می‌شود، این میزان در گذشته حدود 60 هزار هکتار بوده و در آن حدود 300 هزارتن شلتوک تولید می‌شده است.»

به گفته محمد صادقی یکی از راهکارهای مقابله‌ با مشکلات ناشی از خشکسالی و کم‌آبی تغییر الگوی کشت است که از یکی دو سال قبل در فارس آغاز شده و باید به‌تدریج و با همراهی کشاورزان اجرایی شود.

اين درحالي است كه به گفته وي ، تغییر الگوی کشت شلتوک نیازمند تامین هزینه‌های سنگینی است زیرا شلتوک، اقتصادی‌ترین نوع کشت برای کشاورزان محسوب می‌شود و کمتر کشاورزی حاضر خواهد بود، درآمد خود را به کمتر از یک سوم کاهش دهد.

معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان فارس مي گويد:« اکنون سالانه حدود 11 میلیون تن محصولات زراعی و باغی در استان فارس به ارزش بین 20 تا 30 هزار میلیارد ریال تولید می‌شود؛ 7 و نیم میلیون تن از این میزان محصولات زراعی و 3 و نیم میلیون تن محصولات باغی است.»

صادقی با بیان اینکه کشاورزی بار اشتغال استان فارس را بر دوش می‌کشد،  مي افزايد:« حدود 30 درصد اشتغال فارس به شکل مستقیم به کشاورزی وابسته است حال آنکه در جهان میانگین این عدد 15 درصد است.»

وي با اشاره به کاهش بارندگی در سال‌های اخیر یادآور مي شود: «سطح زیر کشت گندم نسبت به 10 سال قبل به کمتر از نصف رسیده و تولید گندم به‌عنوان محصولی استراتژیک از دو میلیون و 800 هزار تن در سال به حدود یک میلیون تن کاهش یافته است.«

صادقی تصریح مي كند: «با توجه به اينكه تولید برنج در استان انتخاب ما نیست اما به دلیل گره خوردن تولید آن با معاش مردم با تولیدکنندگان برنج با مماشات برخورد می‌کنیم و گرچه برنج پرمحصول نیز به کشاورزان معرفی کرده‌ایم اما تقاضای بازار به سمت برنج کیفی، موجب شده است که برنج پرمحصول مورد استقبال کشاورزان قرار نگیرد.»

وی با بیان اینکه اگر کشاورزی بخواهد شغل دیگری را جایگزین کشاورزی کند با سختی‌های فراوانی روبرو خواهد شد و فراهم کردن مشاغل دیگر نسبت به کشاورزی هزینه‌بر است، مي گويد:« شناخت، دلبستگی، علم و دانش مردم نیز در ادامه دادن یا رها کردن کار کشاورزی موثر است، بنابراین سازمان جهاد کشاورزی در راستای تغییر الگوی کشت و معیشت مردم تلاش می‌کند»

به گفته معاون تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی فارس هرچند تولید برنج و صیفی‌جات گرچه آب‌بر می‌باشد اما برای کشاورزان مقرون‌به‌صرفه‌تر است‌، لذا  برای تغییر الگوی کشت باید مطالعات اجتماعی و اقتصادی انجام شود تا بتوان به تدریج از تولید محصولی در منطقه‌ای کاسته و تولید محصول دیگری افزایش پیدا کند.

 

نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار