سرویس ورزش جوان آنلاین: اشتباهات داوری اگرچه جزئی از فوتبال محسوب می‌شود، اما تأثیر منفی آن در نتایج بازی‌ها و تغییر سرنوشت تیم‌ها به گونه‌ای است که فدراسیون جهانی فوتبال برای به حداقل رساندن تصمیمات اشتباه از تکنولوژی‌های جدید بهره بگیرد. سیستم «کمک‌داور ویدئویی» یا همان VAR جدیدترین تکنولوژی‌ای است که فیفا استفاده از آن را تأیید کرده و در تمامی لیگ‌های معتبر اروپایی و تورنمنت‌های بین‌المللی این سیستم به کمک داوران آمده است. با این حال VAR هنوز در فوتبال ایران جای خود را پیدا نکرده و مشکلات زیادی بر سر استفاده از آن وجود دارد.
جای خالی VAR
در فصلی که تازه به پایان رسیده تعداد سوت‌های اشتباه داوران لیگ برتر و دسته‌های پایین‌تر بیشتر از حد تصور بود. تصمیمات نادرست داوران بار‌ها نتایج بازی‌ها را تغییر داد و صدای اعتراض همه را درآورد. عوض شدن سرنوشت بازی‌ها اگرچه انتقاد مربیان، باشگاه‌ها و هواداران را به همراه داشت ولی با این حال کمیته داوران باز هم زیر بار پذیرش انتقاد‌ها نرفت. بالا گرفتن اعتراض‌ها فدراسیون فوتبال را بر آن داشت تا با وارد کردن سیستم کمک‌داور ویدئویی بخشی از مشکلات داوری را برطرف کند. اگرچه ورود VAR به فوتبال کشورمان با استقبال همه مواجه شده، اما اجرایی شدن این طرح در لیگ برتر با، اما و اگر‌های زیادی روبه‌رو است.
هزینه زیاد
اصلی‌ترین موردی که مانع از ورود VAR به ایران شده بحث هزینه زیاد آن است. این سیستم در کشورمان در دربی به صورت آزمایشی مورد استفاده قرار گرفت منتها استفاده دائمی و یکپارچه از آن در تمام مسابقات لیگ برتر نیازمند تأمین بودجه، خرید تجهیزات لازم و حل کردن مشکلات زیرساخت‌ها است. از آنجا که تجهیزات الکترونیکی کمک‌داور ویدئویی بسیار گران است و به بودجه هنگفتی نیاز دارد، فدراسیون فوتبال رسماً از باشگاه‌ها خواسته تا هرکدام سهمشان را پرداخت کنند. مهدی تاج در نشست خبری خود اعلام کرد هر باشگاه برای آنکه این سیستم در ورزشگاه خانگی‌اش راه‌اندازی شود باید مبلغ ۶۰ هزار یورو بپردازد! با توجه به اینکه باشگاه‌ها این روز‌ها درگیر خرید بازیکن و مربی جدید هستند و بسیاری هنوز قرارداد‌های فصل‌های گذشته را نیز تسویه نکرده‌اند بعید است که راضی به پرداخت این مبلغ سنگین شوند. ضمن اینکه بالا رفتن نرخ ارز کار تیم‌ها را نیز سخت‌تر کرده است. البته گفته می‌شود هفت باشگاه برای خرید تجهیزات VAR اعلام آمادگی کرده‌اند ولی با این حال استفاده از این سیستم باید به صورت یکپارچه و در تمامی ورزشگاه‌ها انجام شود. نه اینکه تنها در چند شهر و چند بازی کمک‌داور ویدئویی به داوران بازی کمک کند.
حلال مشکلات!
به سادگی نمی‌توان از کنار بحث کمک‌داور ویدئویی عبور کرد. این سیستم در لیگ‌های معتبر خارجی و حتی تورنمنتی، چون جام جهانی امتحانش را پس داده و ثابت کرده تا حدودی می‌تواند از شدت اشتباهات داوری بکاهد. به همین خاطر است که اینفانتینو، حامی اصلی VAR، بر همه‌گیر شدن این سیستم تأکید دارد. البته اینکه در یک مسابقه حساس که نتیجه‌اش می‌تواند سرنوشت قهرمانی یا سقوط یک تیم را مشخص کند بازی به خاطر بررسی دوباره صحنه‌های جنجالی متوقف شود قطعاً جذابیت بازی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما اثرات مثبت کمک‌داور ویدئویی بیشتر از این مسائل است و از آنجا که اعتراض هواداران، باشگاه‌ها و رسانه‌ها بعد از بازبینی صحنه‌ها کاهش چشمگیری پیدا می‌کند امیدواریم VAR هرچه زودتر به فوتبال ایران برسد. با این وجود نباید استفاده از این تکنولوژی بهانه‌ای شود برای تداوم کم‌کاری‌ها و سوءمدیریت‌ها در بخش داوری. درست است که VAR شرایطی را برای داوران فراهم می‌کند که تصمیمات اشتباهشان را تصحیح و از خورده شدن حق تیم‌ها جلوگیری کنند ولی اگر تعداد اشتباهات بالا باشد بدون شک درخواست‌ها برای بازبینی فیلم بازی نیز زیاد خواهد بود. در چنین شرایطی است که حتی تکرار صحنه‌های حساس و قضاوت دوباره داور نمی‌تواند دردی را دوا کند.
آموزش‌های حرفهای
از سوی دیگر اینکه حتی اگر بودجه خرید امکانات و تجهیزات سیستم ویدئویی تأمین شود و این وسایل به کشورمان برسند، اما باز هم باید همه جوانب را پیش از اجرای طرح جدید سنجید و پس از آن اقدام به برگزاری مسابقات با استفاده از VAR کرد. آموزش داوران داخلی و آشنا کردن آن‌ها با این سیستم باید هرچه زودتر انجام شود. دپارتمان داوری تلاش می‌کند تا چند روز دیگر اولین دوره کلاس‌های آموزشی مرتبط با VAR را برگزار کند تا در صورت نیاز داوران کشورمان بتوانند از این شیوه کمکی به بهترین شکل ممکن بهره بگیرند. در این راه می‌توانیم از تیم داوری‌مان که در جام‌جهانی استفاده از این سیستم را تجربه کرده، بهره بگیریم.
