سرویس فرهنگی جوان آنلاین: سی‌وهفتمین جشنواره فیلم فجر میزبان حضور سه انیمیشن سینمایی است. انیمیشن‌های «آخرین داستان»، «شب آفتابی» و «بنیامین» در حالی به جشنواره راه پیدا کرده که نه در بخش اصلی جشنواره پذیرفته شده و نه در سانس‌های اصلی جشنواره اکران می‌شوند. این انیمیشن‌ها حتی در سینما‌های مردمی جشنواره فجر نیز اکران نمی‌شوند. «جوان» وضعیت سردرگم آثار پویانمایی در فجر را در گفت‌و‌گو با «هادی محمدیان» کارگردان انیمیشن‌های سینمایی «شاهزاده روم» و «فیلشاه» دو اثر تحسین شده در فجر بررسی کرده است.
امسال هم جشنواره فجر میزبان آثار انیمیشن است، اما هنوز سینمای انیمیشن در حاشیه است و به متن جشنواره و رقابت‌ها راه پیدا نکرده، تا کی قرار است جشنواره به آثار انیمیشن کم توجه باشد؟
پارسال که ما با انیمیشن «فیلشاه» در فجر حضور داشتیم، وضعیت بهتر از امسال بود و ما در بخش اصلی حضور داشته‌ایم، اما به طور کلی انیمیشن برای جشنواره فجر ارزشی ندارد و اگر می‌بینیم که چند سالی است آثار انیمیشن به جشنواره راه پیدا می‌کند صرفا برای این است که ویترین جشنواره کامل شود، مانند حضور فیلم کوتاه و مستند در جشنواره فجر.
امسال تعداد آثار از یک فیلم در سال گذشته به سه فیلم افزایش یافته، ولی چرا کسی آن را به عنوان پیشرفت انیمیشن جشنواره حساب نمی‌کند؟!
به نظرم این اتفاق صرفا به خاطر سال گذشته بود و، چون انیمیشن ما را از داوری کنار گذاشتند، تحت فشار بودند و خواستند امسال جبران کنند، اما تا زمانی که جشنواره فجر به انیمیشن به چشم طفیلی نگاه می‌کند، اتفاق خوبی برای آثار انیمیشن در این جشنواره رخ نمی‌دهد.
گویا از نظر برگزارکنندگان جشنواره فجر، این جشنواره صرفا برای فیلم‌های بلند سینمایی است، نه همه آثار سینمای ایران!
جشنواره فجر برای همه سینمای ایران است و همه دوست دارند در فجر انقلاب حضور داشته باشند. نمی‌توان گفت: که، چون سینمای مستند جشنواره جدا دارد پس جایش در فجر نیست یا فیلم کوتاه و انیمیشن که در چند ساله اخیر پیشتاز بوده در دنیا حرفهای زیادی برای گفتن داشته است. اتفاقا جای انیمیشن در جشنواره فجر است. در اسکار هم می‌بینیم که از دوره‌ای انیمیشن را وارد می‌کنند و چند سالی هم با فیلم‌های رئال رقابت می‌کنند تا اینکه بخش جدایی برای آن در نظر گرفته می‌شود. در جشنواره برلین هم می‌بینیم که آثار انیمیشن حضور دارند و حتی افتتاحیه برلین با اکران یک انیمیشن است که اتفاقا جایزه هم می‌گیرد.
ما دوسالانه انیمیشن داریم که جشنواره معتبری است، ولی برای انیمیشن‌های تجاری محل خوبی برای رقابت نیست و باز هم برمی‌گردیم به فجر و لزوم حضور رسمی در این جشنواره!
جنس دوسالانه انیمیشن با فجر متفاوت است و آن جشنواره سیر خودش را دارد که اتفاقا حضور آن هم خیلی لازم است. این دوسالانه تاثیر زیادی در پیشرفت انیمیشن ایران به خصوص در بخش انیمیشن کوتاه دارد که برای رشد انیمیشن سینمایی ایران الزامی است، اما برای دیده شدن انیمیشن‌های تجاری کجا غیر از جشنواره فجر وجود دارد؟ در ۱۰ روز این جشنواره که حس نوستالژیکی هم دارد، همه نگاه‌ها به سینماست. حضور انیمیشن در فجر باعث جلب توجه مردم به آن و کمک اکران انیمیشن در سینما‌ها می‌شود.
قبلا هم درباره استعداد رقابت میان آثار انیمیشن و آثار رئال در جشنواره گفته بودید، این رقابت آیا می‌تواند به سود انیمیشن تمام شود؟
اتفاقا وقتی آثار انیمیشن با فیلم‌های سینمایی رقابت می‌کنند، انگیزه برای عوامل این آثار بیشتر هم می‌شود. در بسیاری از بخش‌های سینمای انیمیشن مانند تدوین، صداگذاری یا موسیقی، هیچ فرقی میان سینمای انیمیشن و رئال نیست. زمانی که به انیمیشن توجه نمی‌شود و در رقابت قرار نمی‌گیرد، عوامل هم دلسرد می‌شوند و دیگر سراغ انیمیشن نمی‌آیند، طرف می‌گوید که یکی دو کار رئال انجام دهم، برایم بهتر از حضور در کار انیمیشن است.
پارسال قرار بود برای اولین بار «فیلشاه» در رقابت سودای سیمرغ قرار گیرد، ولی در دقیقه ۹۰ این اتفاق نیفتاد، قضیه چه بود؟
ما حتی در مراسم قرعه کشی فیلم‌های سودای سیمرغ بودیم، بعد گفتند که قرار نیست فیلم داوری شود. از داور‌ها پرسیدم گفتند به ما ربطی ندارد باید از دبیر بپرسید، رفتیم از دبیر بپرسیم کلا جشنواره تمام شد و حتی جایزه ویژه‌ای که می‌خواستند بدهند را ندادند.
حضور در جشنواره فجر چقدر به رونق انیمیشن کمک می‌کند، به عبارت دیگر اگر در فجر جایزه می‌گرفتید، «فیلشاه» بیشتر می‌فروخت؟
این را بگویم که استراتژی ما این نیست که برای جشنواره اثری را تولید کنیم، برای ما مخاطبان سینما مهم است. فجر می‌تواند صرفا موتور تبلیغاتی خوبی برای فروش فیلم باشد ولی قرار نیست با «به به» گفتن جشنواره ما به کارمان ادامه دهیم و با «اه اه» گفتنش کلاً ناامید شویم. سینمای انیمیشن در ایران برخاسته از سرمایه گذاری بخش خصوصی است و چند سالی است که متوجه شده مخاطب کودک و نوجوان چقدر ارزشمند است و باید برای آن کار بسازد. جشنواره فجر می‌تواند نقش حمایتی داشته باشد، اما مدیریت در جشنواره باثبات نیست. زمانی که «شاهزاده روم» به جشنواره رفت، دبیر جشنواره آقای رضاداد بود که از کار تقدیر و حمایت کرد، اما سال بعد دبیر و تیمش عوض شدند و آن حمایت از بین رفت.
بخش خصوصی در سینمای انیمیشن سرمایه گذاری می‌کند، اما بسیاری از فیلم‌های مهم جشنواره فجر با حمایت نهاد‌های دولتی و ارگان‌ها ساخته می‌شوند، چرا این حمایت‌ها معطوف به سینمای انیمیشن نمی‌شود؟
به نظرم درست این است که سینمای انیمیشن همین طور با سرمایه گذاری بخش خصوصی ادامه حیات داشته باشد. اینکه مخاطب اثری را بپسندد و برای تماشای آن بلیت بخرد و پول آن بلیت سرمایه کار بعدی انیمیشن ساز شود، یعنی سینمای حرفهای! این کار یعنی اعتماد مردم به انیمیشن‌ساز که محصول بعدی را با کیفیت بهتر بسازد و سرمایه در انیمیشن به جریان بیفتد. درباره حمایت، اما نهاد‌ها می‌توانند در موقعیت‌های دیگر مانند ایجاد فضای تبلیغاتی برای انیمیشن حضور داشته باشند. حمایت فقط سرمایه‌گذاری پولی نیست. می‌شود سانس‌های اکران انیمیشن را در سینما‌ها بیشتر کرد، سینما‌های بیشتری را برای اکران سینمای انیمیشن در نظر گرفت و زمان حضور فیلم انیمیشن را مثلاً به جای هفت هفته به ۱۵ هفته افزایش داد، همه این‌ها به معنای حمایت از انیمیشن است.
