در كنار كالاهايي كه اين روزها با افزايش قيمت دلار دچار نوسان قيمت شدهاند، ميتوان به دان مرغ و نهادههاي دامي اشاره كرد كه سالهاست از طريق واردات تأمين ميشود. گراني قيمت دلار تا مرز ۶هزار تومان در هفتهگذشته و حذف ارز مبادلهاي، بار ديگر موجب جولان واردكنندگان در بازار شده و برخي پيشپرداخت خريد دان را به مرغداران بازگردانده و اعلام كردهاند كه نهاده و دان فقط با قيمت روز عرضه ميشود. در پي اين اتفاق قيمت مرغ اندكي نوسان داشت و گوشت قرمز نيز به ۴۸هزار تومان افزايش يافت. صنعت طيور، جزو صنايعي است كه به دليل فراواني توليد و بازگشت سرمايه در مدت ۴۵روز هم پرسود و هم ريسكپذير است.
برخلاف وضعيت بازار، وزير جهاد كشاورزي معتقد است كه فعالان حوزه كشاورزي و دامداري نبايد درخصوص تكنرخيشدن ارز دغدغه داشته باشند. محمود حجتي ميگويد: دليلي براي افزايش نرخ نهادههاي كشاورزي با تغيير قيمت ارز وجود ندارد، بنابراين اين نهادهها با قيمت قبل از تكنرخيشدن ارز عرضه خواهد شد. وي ميافزايد: با توجه به حساسيت رئيسجمهور در اين حوزه و همچنين درخصوص كالاهاي اساسي، تغييري در قيمت آنها نخواهيم داشت.
جولان انحصارگران نهادههاي دام و طيور
صنعت طيور در سالهاي اخير به دليل افزايش توليد و تعداد مرغداريها به دليل كمبود دان مرغ با چالشهاي بسياري مواجه شده است. مشكلاتي كه تابع افزايش قيمت دلار و سودجويي واردكنندگان نهادهها و دان مرغ است و از آنجايي كه واردات آن در اختيار بخش خصوصي و افراد خاص است، به راحتي ميتوانند قيمتها را افزايش دهند يا از توزيع نهادهها خودداري كنند. از اين رو فعالان اين صنعت معتقدند، صنعت دام و طيور با توجه به افزايش نرخ ارز و تنشهاي سال گذشته نياز به توجه و حمايت بيشتري دارد. در اين خصوص سيدفرزاد طلاكش، دبير كل كانون سراسري مرغ تخمگذار كشور معتقد است، بالا رفتن ناگهاني نرخ ارز خسارت سنگيني به مرغداران ميزند، خسارتي كه فقط با افزايش قيمت جبران نخواهد شد.
وي ميگويد: امكان ندارد كه افزايش هزار توماني نرخ ارز بر نهادههاي دام و طيور تأثير منفي نداشته باشد، چون اين نهادهها بيشتر وارداتي هستند. نمونه تأسفانگيزش اينجاست كه هفته گذشته چند نفر از توليدكنندگان مرغ گوشتي به اتحاديه شكايت كردهاند كه يكي از واردكنندگان عمده ذرت و سويا پيشپرداخت مرغداران براي خريد ذرت و سويا را پس داده و اعلام كرده يا كالاها را به قيمت روز تحويل ميدهد يا كالاها را تحويل نميدهد.
وي در مورد ميزان تأثيرگذاري افزايش نرخ ارز و اتفاقهاي پيامد آن ميگويد: تعداد واردكنندگان نهادههاي دام و طيور بسيار محدود و مشخص است. ضمن اينكه در سال به واردات 6/5 ميليون تن ذرت و سويا نياز داريم. قيمت متعارف هر تن سويا 450دلار و هر تن ذرت 270تا 280دلار است. وقتي قيمت ارز يكباره هزار تومان افزايش پيدا ميكند، ضرر مرغداران فقط از ناحيه خريد نهادهها در حد هزار ميليارد تومان خواهد بود. وي تصريح ميكند: جبران ضرر هزارميلياردي به واقع از توان صنعت مرغداري به تنهايي خارج است و نياز به مديريت هم در بخش توليد، توزيع و هم عرضه دارد. اگر اين اتفاق رخ ندهد، مشكلات بيشماري سر راه ما خواهد بود.
دبيركل كانون سراسري مرغ تخمگذار در مورد تأثير اين اتفاق بر قيمت تمامشده گوشت و مرغ ميافزايد: قيمت نهادهها حدود 75تا 80درصد قيمت تمامشده گوشت مرغ را تشكيل ميدهد. حدود 20تا 25درصد بقيه مربوط به هزينههاي ديگر همچون واكسن و نگهداري ميشود. وقتي قيمت نهادهها با شدت بالا ميرود، بهطور قطع بايد منتظر افزايش 40تا 50درصدي قيمت تمامشده كالاي عرضه شده بود.
قيمت نهادهها رصد ميشود
همچنين مديركل دفتر بهبود تغذيه و جايگاه معاونت امور توليدات دامي با اعلام اينكه تأمين ارز با نرخ ارز مبادلهاي قبلي براي واردات نهادهها و ساير كالاهاي اوليه براي توليد محصولات كشاورزي ضروري است، ميافزايد: سياست حمايتي دولت از توليدات داخلي در تأمين نهادههاي دام و طيور به عنوان كالاهاي اساسي ادامه خواهد يافت و از اين رو هيچ نگرانيای براي توليدكنندگان صنعت دامپروري كشور در اينخصوص وجود ندارد.
تورج صارمي ميافزايد: سهم عمده تغييرات قيمت برخي از نهادههاي دامي از جمله كنجاله سويا در طول هفتههاي اخير، متأثر از افزايش نرخ نهادهها در بازار جهاني و به دليل بروز خشكسالي، كاهش سطح زيركشت و تغيير الگوي كشت دانههاي روغني در تعدادي از كشورهاي توليدكننده عمده و همچنين پايان فصل برداشت لوبياي سويا در اين كشورها بوده است. به گفته وي، تأمين نهادههاي اساسي از جمله كنجاله سويا، ذرت و جو مورد نياز توسط شركتهاي بخش خصوصي و دولتي انجام ميشود و اينگونه نهادهها با اعمال سياستهاي تنظيم بازار و نظارت مستمر بر روند عرضه، در اختيار اتحاديهها و تشكلهای استاني و در نهايت توليدكنندگان بخش قرار ميگيرد.