محمد بن سلمان وليعهد رژيم آل سعود براي جلب نظر مقامات غربي سفرهاي پرهزينهای را با هدف تقويت روابط دوجانبه با اين كشورها به كشورهاي انگليس، ايالات متحده و فرانسه انجام داده و وادار به شاباشهاي چند صدهزار دلاري در اين كشورها شده است تا ترزا مي، ترامپ و ماكرون علاوه بر تشديد مواضع ضد ايراني خود عربستان را از باتلاق منطقهاي نجات دهند.
تلاش گسترده مقامات عربستان سعودي در حالي است كه وضعيت كشورهاي غربي در رويارويي با ايران بهتر از عربستان نيست و راهبردهاي آنها جهت تضعيف جمهوري اسلامي ايران راه به جايي نبرده است و در مقابل ايران توانسته با تقويت بنيه دفاعي و نظامي خود، سيطره گفتماني خود را در منطقه غرب آسيا توسعه دهد.
رويارويي با ايران و مقابله با نفوذ منطقهاي در حالي يك دغدغه مشترك ميان مقامات عربستان، فرانسه انگليس امريكا و ساير كشورهاي غربي و عربي است كه طي چند روز اخير تلاش شده با حمله نظامي به سوريه، برخي شكستهاي متحمل شده از سوي ايران و محور مقاومت را جبران كند.
پيش از اين نيز عربستان سعودي تلاش ميكرد براي سرپوش گذاشتن بر شكست خود در يمن، انصارالله را وابسته به ايران و حمله موشكي به فرودگاه اين كشور را اقدام مستقيم كشورمان عنوان كند، امريكا و فرانسه نيز در همراهي با عربستان، شليك موشكي به خاك عربستان را يك اقدام ايراني مطرح كنند.
تكاپوي عربستان و رايزني با مقامات ساير كشورها براي متوقف كردن روند رو به رشد ايران در تحولات بينالمللي در حالي است كه دونالد ترامپ با خروج احتمالي خود از برجام برخي از معادلات مطرح شده درباره ايران را تغيير دهد؛ بسياري از سياستمداران و كنشگران بينالمللي بر اين باور هستند كه برجام توانسته علاوه بر كنترل قدرت بازدارندگي ايران در عرصه منطقه اي، مانع از دستيابي ايران به بمب اتمي شود و مهمتر از آن اينكه رفتارهاي بينالمللي ايران را توانسته كنترل كند.
اين گروه معتقدند خروج امريكا از برجام نه تنها هزينههاي فراواني را براي ايالات متحده امريكا به همراه دارد بلكه روند قدرتگيري ايران را سرعت بيشتري خواهد داد و از سوي ديگر منجر به توسعه صنعت هستهاي- نظامي ايران بدون محدوديتهاي پيش بيني شده در برجام خواهد شد.
ماكرون: با عربستان بر سر محدود كردن ايران تفاهم داريم
نگراني از خروج احتمالي ايالات متحده از برجام يكي از محورهاي مشترك و مورد تأكيد ديدار روز سه شنبه ماكرون و بن سلمان بوده است، به طوري كه رئيسجمهور فرانسه تأكيد ميكند كشورش با عربستان بر سر لزوم محدود كردن «توسعهطلبيهاي ايران!» و لزوم اصلاح برجام تفاهم دارد ولي نوع نگاه دو كشور در خصوص نحوه اصلاح اين توافق بينالمللي، متفاوت است.
رئيسجمهور فرانسه با قرائت بيانيهاي ضمن ابراز اين نكته كه با عربستان بر سر لزوم اصلاح برجام «ديد راهبردي مشترك ولي از نظر فني متفاوت دارد» گفت كه برجام راه بازرسان بينالمللي براي بازديد از تأسيسات هستهاي ايران را باز كرده ولي بايد يك توافق متمم براي محدود كردن برنامه موشكي بالستيكي به آن اضافه شود.
تأكيد امانوئل ماكرون بر اين نكته كه «ما(عربستان و فرانسه) در خصوص برجام نظرات متفاوت ولي هدفي مشترك داريم» نشان ميدهد قدرت روزافزون ايران و مقابله مؤثر محور غربي- عربي با آن يك رؤيای دستنيافتني براي آنهاست و طرح جديد حمله نظامي به سوريه نيز با هدف مقابله با نفوذ ايران صورت ميگيرد، كمااينكه در همين ديدار ماكرون ميگويد: «در ماههاي آينده با عربستان سعودي و ديگر شركايمان درباره مقابله با برنامه موشكي ايران و فعاليتهاي منطقهاي ايران رايزني خواهيم كرد.
مقابله با توسعهطلبي ايران بايد ابتدا از چند كشور از جمله عراق و سوريه آغاز شود.»
وليعهد عربستان نيز در موضعي تكراري مدعي حمايت ايران از اين گروه تروريستي شد و گفت: «ما ميدانيم چگونه با ايران مقابله كنيم.»
سراسیمگی محور غربي- عربي در مواجهه با ایران
سيگال مندلكر، معاون وزارت خزانهداري امريكا در امور تروريسم و اطلاعات مالي هفته اخير با تكيه بر برخي ادعاها مدعي شد تحريمها نقشي مهم در تلاشهاي جامعه براي مقابله با فعاليتهاي مخرب ايران در منطقه ايفا كرده است: «ما درك ميكنيم كه اتحاديه اروپا در حال بررسي تحريمهاي جديد عليه ايران است، اين گامي مهم و خوب است كه ما از آن حمايت ميكنيم.»
اين مقام امريكايي در ادامه مدعي ميشود ايران از حزبالله، حماس و بشار اسد رئيسجمهور سوريه حمايت مالي ميكند و تجارت با اين كشور به رغم خطر گرفتار شدن در تحريمهاي اين كشور ممكن است به كمك مالي به فعاليتهاي اين گروهها در خاورميانه منجر شود: « خطرات براي تجارت در آنجا (ايران) همچنان پابرجا هستند زيرا ايرانيها نظامشان را اصلاح نكردهاند.»
سراسيمگي مقامات غربي- عربي براي مقابله با جمهوري اسلامي ايران در حالي با تحولات جديدي از جمله حمله نظامي به سوريه همراه است كه طي شش سالي كه از بحران سوريه گذشته، ايران علاوه بر حفظ حكومت بشار اسد بسياري از اهداف راهبردي خود را تأمين كرده و موفقيتي بينظير در عرصه مقابله و شكست گروههاي تروريستي نظير داعش به دست آورده است.
شكست داعش توسط جمهوري اسلامي ايران و محور مقاومت كه شوك بزرگي را به همراه داشت، منجر به آن شده كه امريكا به همراه متحدان اروپايي و منطقهاي در مسئله برجام عقدهگشايي كند و احتمال خروج امريكا از برجام به همين دليل جديتر شده است، آن هم در حالي كه امريكا به دليل عدماجراي تعهدات خود در توافق هستهاي و نقض مكرر آن ماههاست از آن خارج شده است.