فرزين ماندگار
در آستانه برگزاري نمايشگاه بينالمللي كتاب تهران تحركات در حوزه نشر و كتاب رو به افزايش نهاده و كارگروهي براي حوزه نظارت بر نشر بينالملل تشكيل شده است.
رئيس كارگروه نظارت بر نشر بينالملل سيويكمين نمايشگاه بينالمللي كتاب تهران در اين باره ميگويد: امسال در بعد نظارتي 140 هزار كتاب عربي و لاتين در سايت نمايشگاه كتاب در مرحله اول مورد بررسي قرار ميگيرد.
علي فريدوني عضو شوراي نظارت و ارزيابي سيويكمين نمايشگاه بينالمللي كتاب تهران از آغاز فعاليت اين كميته براي ارزيابي كتب عربي و لاتين ناشران خارجي سي و يكمين نمايشگاه بينالمللي كتاب تهران خبر داده است.
به گفته وي فهرست كتابهاي ناشران توسط كميته ناشران خارجي به ما اعلام شد و ما در مرحله نخست ارزيابي هستيم. در مرحله نخست، 140 هزار كتاب خارجي كه تاكنون در سايت نمايشگاه ثبت شده است، توسط كارشناسان ما ارزيابي خواهند شد. پس از آن در مرحله دوم با ورود كتابها ارزيابي فيزيكي را آغاز خواهيم كرد.
فريدوني تصريح ميكند: گروههاي ارزيابي كه در دو بخش كتب عربي و لاتين هستند، عموماً از افراد آشنا به جريانهاي فرهنگي، قوانين، مقررات گمركي، اساتيد دانشگاه و طلاب حوزه علميه قم در اين كارگروهها براي ارزيابي استفاده ميشود. شاخصهاي ارزيابي ما تقريباً ثابت است، از جمله اينكه محتواي كتابها با هنجارها و ارزشهاي ما منافات نداشته باشد، بحثهاي دوگانگي، اختلافافكني، تفرقهافكني و جريانهاي قومي، مذهبي را رواج ندهد. اما بايد توجه داشته باشيم كه درصد كتب و عناويني كه بر اساس اين شاخصها مورد تأييد قرار نميگيرند، درصد اندكي است.
مدير كميته نظارت و ارزشيابي بخش بينالملل سي و يكمين نمايشگاه بينالمللي كتاب تهران با اشاره به ارزيابيهاي سال گذشته گفت: سال گذشته در حدود 700 عنوان كتاب در دو مرحله ارزيابي از ورود به نمايشگاه منع شدند. اغلب اين كتابها به تفرقهافكني و جعل عنوان خليج فارس پرداخته بودند.
امضاي قرارداد فروش رايت ۴۱ اثر
از سوي ديگر معاون اداره كل مجامع و فعاليتهاي فرهنگي وزارت ارشاد از امضاي قرارداد فروش رايت ۴۱ اثر ايراني در نمايشگاه كتاب تهران خبر داد و گفت: مذاكرات اوليه با ناشران خارجي در نمايشگاه كتاب پاريس انجام شده است.
ايوب دهقانكار در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران پويا گفت: ناشران بسياري از كشورهاي مختلف با مراجعه به غرفه گرنت جمهوري اسلامي ايران در نمايشگاه كتاب پاريس خواستار بهرهمندي از گرنت براي انتشار كتابهاي ايراني بودند.
به گفته وي بنابراين ما در مذاكرات اوليه موفق شديم كه نظر موافق اين ناشران را براي خريد رايت 41 اثر از ناشران ايراني جلب كنيم، البته هنوز قرارداد نهايي بسته نشده است، دليلش هم اين است كه ناشران ايراني صاحب رايت آثار در نمايشگاه حضور نداشتند، دبيرخانه گرنت هم نميتواند به لحاظ قانوني اين اقدام را انجام دهد. قرارداد نهايي بايد بين ناشر خارجي و ناشر ايراني باشد، اين قرارداد كه محقق شد، دبيرخانه حمايت خود را انجام ميدهد. ما رايزنيهاي پيش از قرارداد را انجام داديم و مقرر شد كه اين صحبتها منجر به قرارداد نهايي شود و بخش اعظمي از اين توافقات در نمايشگاه امضا شود.
ديوار كوتاه بخش كودك
اما در حالي كه سالنهاي نمايشگاه كتاب در حال واگذاري است، اختلاف در ميزان متراژ بخش كودك ميان مسئولان نمايشگاه و ناشران كودك مانع از واگذاري سالن اين بخش به ناشران شده است. بر اساس اين گزارش، تنها بخشي كه هنوز سالن آن تحويل نشده بخش كودك و نوجوان است و دليل اين مسئله نيز اختلاف نظر درباره متراژ تخصيص يافته ميان ناشران اين بخش و مسئولان اجرايي نمايشگاه كتاب است.
اين اختلاف در حالي وجود دارد كه در سال جديد ظاهراً موافقت براي تخصيص فضا به وسيله ابلاغيه معاون اجرايي نمايشگاه به مديران كميته ناشران داخلي اعلام شد. بر اساس ابلاغيهاي كه در ذيل منتشر ميشود، فضاي رواق شرقي، بالكن و صحن اصلي بايد در اختيار اين ناشران قرار گيرد. به دليل كثرت غرفهها، رواق شرقي و بالكن شرقي همچنين صحن مصلي، محل حضور ناشران كودك و نوجوان تعيين ميشود، اما به تازگي بخشي از اين فضا يعني صحن مصلي از متراژ تخصيصي كسر شده است. اين كسر فضا حدود 4 هزار متر است و موجب غيبت حدود 30 درصد ناشران كودك خواهد شد. حدود 4 هزار متر فضاي غيرمفيد و 2400 متر فضاي مفيد قرار است در اختيار اين بخش از ناشران قرار گيرد؛ در حالي كه 6هزار و 700 متر براي اجرا و برپايي غرفه ناشران كودك و نوجوان نياز است. در اين دوره از نمايشگاه كتاب تهران 400 ناشر كودك و نوجوان براي حضور در مصلاي امام خميني ثبتنام كردهاند كه در صورت تخصيص نيافتن فضا 30 درصد از اين ناشران يعني 120 ناشر بدون غرفه خواهند بود.
يحيي دهقاني، معاون اجرايي سيويكمين نمايشگاه بينالمللي كتاب تهران در گفتوگويي در اين باره اعلام كرد: مكاني كه براي حضور اين دسته از ناشران در نظر گرفته بوديم در حال بررسي است و بهزودي نتايج اين بررسي اعلام خواهد شد. اين گزارش اضافه ميكند در راستاي حل اين اختلاف شب گذشته رئيس نمايشگاه كتاب به همراه جمعي از مسئولان اجرايي از مصلاي امام خميني بازديد كرد تا مشكل جانمايي ناشران كودك و نوجوان را حل كند.
برخورد با تخلفات كارمندان
مقرر شده تا در اين دوره از نمايشگاه كتاب برخورد با تخلفات صرفاً به ناشران محدود نشود بلكه به كل كارمندان و افرادي كه در نمايشگاه همكاري ميكنند، تسري پيدا كند.
در دومين جلسه ستاد برگزاري سيويكمين نمايشگاه بينالمللي كتاب تهران محسن جوادي، معاون امور فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و رئيس اين دوره از نمايشگاه، با تأكيد بر تسريع در روند اجرايي نمايشگاه گفت: توجه به جنبههاي بصري نمايشگاه، عنصر جذابيت در فضاسازيها، توليد برنامههاي مناسب براي ارتقاي محتواي نمايشگاه و ايجاد تنوع در برنامهها ازجمله موارد ضروري هستند كه نياز به اهتمام مديران دارد. به گفته اين مسئول هدف اصلي ما در اين آوردگاه فرهنگي توجه و كمك به صنعت نشر است اما بايد توجه داشت كه يكي از ويژگيهاي صنعت نشر ما تنوع در انتشار آثار است. به همين دليل استفاده از جوانان و نيروهاي جوانان در برنامهها يكي از پيشنهادهايي است كه ميتوان براي ايجاد تنوع در برنامههاي نمايشگاه به كار گرفت.
جوادي با تأكيد بر اصل صرفهجويي در هزينههاي نمايشگاه عنوان كرد: اصل صرفهجويي، ذاتاً اخلاقي نيز است. صرفهجويي در هزينههاي نمايشگاه به عنوان يك مشي بايد مورد توجه قرار گيرد. از سوي ديگر مديران كميتهها بايد توجه داشته باشند كه معاونت امور فرهنگي تلاش خواهد كرد تا كمبودها را جبران كند و پشتيبان آنها خواهد بود.
رئيس سيويكمين نمايشگاه بينالمللي كتاب تهران با اشاره به ضرورت هماهنگي ميان مديران و مجموعههاي همراه در نمايشگاه كتاب تهران گفت: مخاطب بايد در نمايشگاه احساس امنيت و رضايت داشته باشد و از اين رو بايد صداي واحد و مشخصي از نمايشگاه به بيرون بازتاب پيدا كند. روال كار در نمايشگاه مشخص و تعريف شده است و در مواردي كه اختلافي ميان مديران كميتهها وجود دارد، نظر نهايي بر عهده معاون اجرايي است. خوشبختانه تاكنون تعامل خوبي ميان دوستان با معاون اجرايي ايجاد شده است.