اين روزها اگرچه همه مردم پيگير افزايش قيمت دلار هستند و افزايش لحظهاي قيمت دلار و كاهش ارزش ريال را پيگيري ميكنند، اما بيماران خاصي كه مرگ و زندگيشان به داروهاي وارداتي وابسته است و همچنين بيماراني كه ناگزير به عملهاي جراحي و استفاده از تجهيزات پزشكي هستند با حساسيت بيشتري تابلوي صرافيها را پيگيري ميكنند؛ چراكه طبق اعلام مسئولان 97 درصد داروهاي مصرفي در كشورمان توليد داخل است و تنها 3 درصد وارداتي، اما 60 درصد مواداوليه موردنياز براي توليد داروهاي ساخت داخل هم وارداتي است و اين مسئله ميتواند دليل تأثير افزايش قيمت دلار بر دارو و درمان را توجيه كند.
بهمن ماه سال گذشته بود كه معاون دارويي وزارت بهداشت و رئيس سازمان غذا و دارو گفت: قيمت دارو در سال 97 افزايش نخواهد يافت. اظهارات رئيس سازمان غذا و دارو بر مبناي دستاورد آخرين جلسه كميسيون تلفيق بود. در اين جلسه كه با حضور رئيس كل بانك مركزي برگزار شد، مقرر شد در حوزه دارو و كالاهاي سلامت در سال 97 ارز مرجع تخصيص داده شود. رسول خضري، عضو كميسيون اجتماعي مجلس هم در اين باره گفته بود: با تخصيص ارز مرجع، پايينترين نرخ ارز در حوزه دارو در نظر گرفته خواهد شد تا كمترين افزايش از لحاظ گراني داشته باشد. ارز مرجع به شركتهاي دارويي پرداخت خواهد شد و در اين مورد دولت و مجلس حمايت خواهند كرد تا در تأمين داروي كشور مشكلي به وجود نيايد.
بر همين اساس هم غلامرضا اصغري در آخرين اظهار نظرش درباره وضعيت قيمت دارو در سال 97 گفته بود: افزايش قيمت دارو تنها براساس رشد نرخ تورم خواهد بود و تاكنون در اين وزارتخانه برنامهاي براي افزايش قيمت دارو در سال آتي ديده نشده است.
به هم خوردن محاسبات ارزي
اما حالا واقعيتي تلخ خودنمايي ميكند و آن چيزي نيست جز افزايش قيمت دلار از 3 هزار و 500 تومان به بيش از 5 هزار تومان؛ افزايشي كه انگار از كنترل دولت و مسئولان خارج شده و همين از كنترل خارج شدن قيمت دلار و وابستگي عميق قيمت دارو و تجهيزات پزشكي به پول خارجي هم موجب شده تا نگراني تازهاي بر نگرانيهاي بيماران و خانوادههاي آنان افزوده شود. حالا و با رسيدن قيمت دلار به 5 هزار تومان سخنگوي سازمان غذا و دارو ميگويد: افزايش دلار شايد سبب افزايش قيمت دارو در توليدات دارويي و هزينه واردات دارو شود، اما اين مسئله كه بر اساس بررسي و برگزاري جلسات قيمتگذاري انجام ميشود، پيشبيني ميشود قيمت دارو حداكثر تا سقف تورم افزايش يابد.
تأثيرپذيري تجهيزات پزشكي
هر چند تأثير گراني دلار و كاهش ارزش ريال براي داروها ملموستر است و بيماراني كه بايد داروهاي خاص وارداتي را مصرف كنند، بيش از همه نگران اين ماجرا هستند، اما حوزه تجهيزات پزشكي هم از افزايش قيمت ارز بينصيب نمانده و نگرانيهايي در اين حوزه هم وجود دارد.
دكتر رضا مسائلي، مشاور وزير بهداشت در امور تجهيزات پزشكي در پاسخ به سؤالي درباره تأثير گراني ارز بر تجهيزات پزشكي ميگويد: نياز به طراحي و يك مدل هوشمندانه دارد تا هزينههاي افزايش يا نوسانات نرخ ارز فشار به مردم نيايد.
وي در توضيح سلسله اقداماتي كه در حال برنامهريزي و اجراست، ميافزايد: سعي ميكنيم افزايش نرخ ارز را در قيمت تمام شده محصولات به صورت مستقيم اعمال نكنيم؛ يعني اينكه بتوانيم علاوه بر اينكه به اين فاكتور به عنوان واقعيت بازار توجه ميكنيم، متناظر آن شركتها يا تأمينكنندگاني كه سهم بيشتري از بازار تجهيزات پزشكي را دارند، بتوانند تخفيفهاي قابلملاحظهتري نسبت به گذشته بدهند.
مسائلي تأكيد ميكند: اگر شركتهايي وجود داشته باشند كه بتوانند 20درصد زيرقيمت فعلي بازار محصولات را با رعايت اصل اصالت كالا تأمين كنند، وزارت بهداشت اجازه ميدهد كه وارد فعاليت بازار و همچنين وارد نظام تأمين كالا و تجهيزات پزشكي كشور شوند.
توليد داخل بدون رانت راهكار مواجهه با صعود دلار
شايد زيربناييترين راهكار مواجهه با نوسان قيمت ارز و بالا و بالاتر كشيدن قيمت دلار تلاش براي رسيدن به خودكفايي در حوزه دارو و تجهيزات پزشكي باشد؛ موضوعي كه وزير بهداشت در عين تأكيد بر آن معتقد است كيفيت و قيمت كالا بسيار مهم است، به نام حمايت از توليد داخل، رانت ايجاد نخواهيم كرد، دارو و تجهيزات پزشكي ايراني بايد بتواند در بازار جهاني حضور داشته باشد.
وي تأكيد ميكند: حمايت از دارو و تجهيزات پزشكي گران و بيكيفيت نه شرط عقل است و نه مقام معظم رهبري آن را ميپذيرند، به هر حال ممكن است در سال 97 به سازمان غذا و دارو فشار بيشتري در اين زمينه وارد شود، اما اين سازمان بايد وظيفه شرعي و قانوني خود را به درستي انجام دهد. مشاور وزير در امور تجهيزات پزشكي هم دراينباره ميگويد: ما توجه به توليد داخل را دنبال ميكنيم. طبعاً توليد تجهيزات پزشكي در كشور با نگاه تأمين بازار ايران و نگاه به صادرات، قيمت را بسيار رقابتي ميكند؛ يعني متناظر شركتهاي رقيب خارجي، وقتي يك توليدكننده داخلي باكيفيت و مقتدر باشد خودشان را تنظيم ميكنند و مجبور ميشوند قيمت خودشان را كاهش بدهند. وي در عين حال تأكيد ميكند: واقعيت اين است كه بالاخره قيمت ارز نوسان داشته و اين نوسانات نرخ ارز در قيمت تمام شده محصول تأثير خواهد داشت.