آمارها نشان مي دهد اولين مركز پرورش وتوليد ماهي قزل آلا در كشور در
سال 1338 ايجاد شد و درحالي كه تا سال
1360 تعداد واحدهاي پرورش ماهي قزل آلا در ايران كمتر از ده مركز بود،اما با
فعاليتهاي چشمگيري كه در سه دهه اخير در اين زمينه انجام گرفته است . در سال 1390
تعداد مراكز پرورش ماهي در 29استان كشور به1607 مزرعه و در پايان همين سال ميزان ماهيان قزل
آلاي توليدي به بيش از106000 تن رسيد.
درحالي كه تاچند دهه مزارع پرورش ماهي قزل آلا تنها به چند استان كشور
ختم مي شد، اما اقدامات علمي در زمينه پرورش آن در سالهاي اخير موجب شده تا اين فعاليت تقريبا در تمامي استانهاي
كشور انجام شود.
براساس آخرین اطلاعات سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد هم اکنون ایران
با تولیـد سالانه 692هزار تن انواع آبزیان ، رتبه دوم جهان را در اين زمينه به خود
اختصاص دهد.
نتايج تحقيقات كارشناسان نشان مي دهد از آنجـا که این نوع از ماهیان برای
رشد ، به آبی با درجه خلوص بالا و سرشار از اکسیژن و مواد پروتئینـی در ذخیره غذایی
خود نیاز دارند ، بيشتر استانهاي كشور اين توانايي را دارند كه اقدام به اين كار
كنند. دراين رابطه مي توان از استانهايي همچون ،چهارمحال وبختياري،آذربايجان شرقي وغربي ،كردستان و...نام برد.
چهارمحال وبختياري رتبه اول درتوليد ماهي
استان چهار محال وبختياري از جمله استانهايي است كه با تولید 18هزار و
975 تن ماهی سردابی در مزارع پرورش ماهی خود، توانسته طي سالهاي گذشته رتبه اول درکشور
را به خود اختصاص دهد به طوري كه هم اكنون با دارا بودن 275مزرعه پرورش ماهي
سردآبي بيشترين ميزان توليد ماهي در كشور را به خود اختصاص دهد.
رستم غيبي مدیر شیلات و آبزیان اداره کل جهاد کشاورزی استان چهارمحال و
بختیاری در اين خصوص مي گويد: با توجه به وضعيت آب وهوايي استان وفراهم بودن زيرساختها، اين منطقه يكي از
بهترين شرايط را درميان ساير استانهاي كشور براي پرورش انواع ماهي سردآبي دارد.
وي مي افزايد: سال 91 تعداد 267 مزرعه پرورش ماهی در استان وجود داشت که
از این تعداد 18 هزار 387 تن ماهی برداشت شد ودر سال گذشته نيز 8 مزرعه پرورش ماهی
به مزارع شیلات این استان افزوده شد.
غيبي با اشاره به اینکه سال گذشته ،بیشترین تولید ماهی سردابی در شهرستان
اردل با 115مزرعه و تولید 5653 تن تولید شده است
ادامه مي دهد: شهرستان لردگان با 56 مزرعه و تولید 3396 تن، شهرستان کیار با
156 مزرعه و تولید 4730 تن ماهی، شهرستان کوهرنگ با 41مزرعه و تولید 4615 تن، شهرستان
بروجن با 15مزرعه وتولید 344 تن، شهرستان فارسان با 9مزرعه و تولید 157تن، شهرستان
شهرکرد با 6 مزرعه و تولید 23 تن، شهرستان سامان با 5 مزرعه و تولید 36 تن و شهرستان
بن با 4 مزرعه و تولید 19تن درجمع 18هزار 387 تن ماهی بيشترين سهم در اين زمينه
را در سطح استان داشتند.
مدیر صنایع تبدیلی و تکمیلی سازمان
جهادکشاورزی استان چهارمحال و بختیاری مي گويد : اين ميزان توليد سبب شده تا بخشی از
اين ماهی ها در 2 کارخانه عمل آوری استان چهارمحال و بختیاری در وردنجان و سفید دشت
به صورت منجمد وبسته بندي به کشورهای عراق
و عربستان صادر شده و بخش ديگري نيز در کارخانه شهرستان سامان به صورت پودر ماهی
درآمده و در بازار داخلي وخارجي استان توزیع می شود.
استان مركزي رتبه دوم پرورش ماهيان سرد آبي
درحالي كه درسالهاي اخير كاهش ميزان بارندگي موجب شده تا كشاورزان
برخي مناطق ازكار بيكار شده وبه مشاغل ديگري روي آورند، اما كشاورزان استان مركزي،
ازاين موضوع استفاده كرده وبا ايجاد استخر پرورش ماهي، ضمن ايجاد اشتغال براي خود
وفرزندانشان هرساله درآمد بسيار خوبي را از اين راه بدست مي آورند.
آب وهواي سرد وكوهستاني ازجمله عواملي است كه موجب شده تا برخي ازساكنان
شهرستان شازند به پرورش ماهيان سردآبي روي آورده وعلاوه برتامين نيازاستان، بتوانند
رتبه دوم كشور رادرچند سال متوالي به دست آورند.
باوجود اينكه كاهش بارشها موجب شده تا كشاورزان نتوانند بهره اي از كشاورزي
ببرند اما اين موضوع نه تنها باعث نااميدي آنها شده بلكه با بكارگيري روش هاي نوين،
اقدام به پرورش انواع ماهي هاي سردآبي در استخرهاي
ايجاده شده كنند.
آمارها نشان مي دهد هم اكنون بیش
از ۳۰۰ واحد آبزی پروری در شهرستان های استان مرکزی فعال هستند و سالانه بالغ بر ۲۲۰۰
تن ماهی قزل آلا در استخرهای پرورش استان توليد شده كه بخش عمده ای آن به شهرستان
شازند اختصاص دارد كه اين موضوع تاثير فراواني بر رفع معضل بیکاری داشته وعلاوه بر آن زمینه صادرات
آبزیان تولیدي استان را به سایر نقاط کشور و درآمدزایی را فراهم کرده است.
توليد وصادرات بچه ماهي به استانهاي كشور
شرايط خوب توليد ماهيان سردابي در استان مركزي كه مشهورترين آنها قزل آلااست موجب شد كه كه توليد وصادرات بچه
ماهي در دستور كار قراربگيرد.
حسن اكبري مدير شيلات و آبزيان سازمان جهاد كشاورزي استان مركزي دراين
خصوص مي گويد: اين استان با داشتن ۱۱واحد داراي مجوز توليد بچه ماهي قز ل آلا يكي از
استانهاي شاخص كشور در زمينه توليد بچه ماهي به شمار مي رود به شكلي كه در سال ۹۳ حدود
۳۵ ميليون قطعه بچه ماهي قزل آلا در اين استان توليد شد كه دراين استان ،7 تا ۸ درصد
توليد بچه ماهي كشور را به خود اختصاص داد.
وي مي افزايد: كيفيت مطلوب و مناسب
بچه ماهي توليدي استان باعث شده تا ۸۰ درصد
بچه ماهي توليد شده به ساير استانها از قبيل لرستان، ياسوج ، شهر كرد، همدان ، اصفهان
و ... صادر شود.
اکبری راه اندازی کلینیک تخصصی آبزیان در استان مرکزی را از دیگر اقدامات
صورت گرفته توسط مدیریت شیلات سازمان جهادکشاورزی اعلام كرده ومي گويد:راه اندازی این
کلینیک موجب نظارت بهتر بر بهداشت و بیماری های واحدهای آبزی پروری استان توسط بخش
خصوصی شده است.
مدير شيلات و آبزيان سازمان جهاد كشاورزي استان مركزي تفاهم نامه همکاری
با سازمان بسیج سازندگی استان مرکزی در راستای اجرای اقتصاد مقاومتی و پرداخت تسهیلات
سرمایه در گردش و تسهیلات مورد نیاز تجهیز واحدهای آبزی پروری دارای مجوز را از دیگر
اقدامات مدیریت شیلات استان مرکزی مي كند ومي افزايد:تعداد 76 طرح آبزی پروری با رقمی معدل 19 میلیارد ریال
جهت دریافت تسهیلات از این محل توسط شرکت های وابسته به سازمان بسیج سازندگی به بانک
عامل معرفی شده که از اين طريق رقمی معادل 11500میلیون ریال جذب شده است.
اين مقام مسئول راه اندازی اولین بازارچه عرضه انواع ماهي و کارخانه خوراک آبزیان را یکی از اولویت های مدیریت
شیلات استان مرکزی اعلام كرده وادامه مي دهد : بهره برداری از این دو پروژه کمک بزرگی
به تامین بازار، افزایش سرانه مصرف ماهي و تامین خوراک مورد نیاز آبزیان پرورشی استان
است.
مدیر شیلات و آبزیان سازمان جهادکشاورزی استان مرکزی مي گويد: ايجاد
اين مراكز در استان موجب شده تا حداقل 900نفر
در بخش آبزی پروری استان مرکزی مشغول به كار شوند.
وي ثبت و راه اندازی اولین تعاونی
تامین نیاز آبزی پروران با شیلات، مشارکت آنها در توسعه آبزی پروری و کاهش وظایف تصدی
گری شیلات رااز اهداف آتی مدیریت شیلات استان
مرکزی دانسته كه در مرحله اجرايي قرار دارد.
علاوه براين اقدامات، درسالهاي اخير راه اندازی کلینیک تخصصی آبزیان، ساخت
بزرگترین مزارع پرورش ماهیان خاویاری در واحدهای گلخانه ای و به دست آوردن رتبه اول
کشور در تنوع تولید ماهیان زینتی از جمله مهمترين اقدامات در زمينه توسعه اين صنعت درسطح
استان است.
هزینه راه اندازی اولیه پرورش ماهی قرل چقدراست 
