«جهان به ایران مدیون است»، این گزاره در مورد استفاده جهان از عبرت ایران صدق می‌کند؛ عبرتی که کشور‌های مختلف دیدند امریکا چگونه از ابزار دلار برای نقره‌داغ کردن ایران استفاده کرد و حتی به دیگر کشورها همچون کره‌جنوبی اجازه نداد مطالبات دلاری ایران را پرداخت کند و این همان هشدار دیرهنگام «ایلان ماسک» است که «اگر به اندازه کافی ارزتان را تسلیحاتی کنید، دیگران آن را کنار می‌گذارند»، حالا دیگر کشورها متوجه استفاده تسلیحاتی امریکا از ابزار ارز شده‌اند و وقتی می‌بینند امریکا با ایران چه کار کرد، به فکر نجات آینده خود هستند.
طبق گزارش صداوسیما از کوالالامپور، ۱۰کشور عضو «آ. سه. آن» در قالب بیانیه‌ای رسمی در بیست‌ودومین اجلاس این بلوک بزرگ اقتصادی بر توسعه همکاری کشور‌های عضو با شرکای آ. سه. آن، سازمان‌های بین‌المللی و شرکت‌های خصوصی دیگر کشور‌های جهان با استفاده از سامانه نوین پرداخت الکترونیکی فرامرزی برای انتقال ارز‌های محلی و منطقه‌ای به جای دلار امریکا در مراودات تجاری به توافق رسیدند. بهبود و ارتقای زیرساخت شبکه‌های بین بانکی کشور‌های عضو با افزایش نیروی انسانی متخصص، تقویت امنیت سایبری برای انجام پرداخت‌های ایمن و توسعه همکاری‌ها برای انعطاف‌پذیری مالی در استفاده از ارز‌های منطقه‌ای از دیگر مفاد بیانیه اقتصادی سران کشور‌های عضو اتحادیه جنوب شرق آسیاست.
رئیس شورای اقتصادی «آ. سه. آن» نیز از عملیاتی شدن «سامانه کدپاسخ سریع» یا «کیوآر» برای پرداخت الکترونیکی ارز‌های منطقه‌ای میان ۱۰کشور عضو آ. سه. آن تا سپتامبر (شهریور) سال جاری خبر داد. ارشد رشید با اشاره به اینکه به‌کارگیری ارز‌های محلی و حذف دلار در میان اعضای
آ. سه. آن در حد شعار نیست، اعلام کرد: استفاده از سامانه کد پاسخ سریع در پرداخت‌های الکترونیکی ارز‌های محلی میان کشور‌های اندونزی، تایلند و سنگاپور شروع شده است و تا برگرفتن همه اعضا، حتی کشور بحران‌زده میانمار که اعلام آمادگی کرده است، ادامه دارد. رئیس شورای اقتصادی آ. سه. آن خاطرنشان کرد: روند استفاده از سامانه کد پاسخ سریع، موجب ایجاد وحدت رویه و تسهیل در پرداخت ارز‌های منطقه‌ای و حذف کامل دلار از دایره مبادلات تجاری ۱۰کشور عضو اتحادیه جنوب شرق آسیا می‌شود.
«آ. سه. آن» پس از «بریکس»
پیش‌تر نیز کشور‌های عضو بریکس همچون برزیل، روسیه، هند و چین به سمت حذف دلار از مراودات تجاری خود حرکت کرده بودند. به زعم برخی کارشناسان بین‌المللی، شاهد آن هستیم که کشور‌هایی مانند عربستان‌سعودی در حال انجام تجارت خود با واحد پولی یوآن چین هستند. آن‌ها به خوبی به وضعیت اقتصادی چین و مدیریت آن توجه دارند. از طرفی نوسان کمی در اقتصاد چین قابل مشاهده است، چه آنکه اقتصاد این کشور ثبات بالایی دارد. همچنین کشور‌های دیگری که از روسیه نفت و گاز خریداری می‌کنند، بهای آن را با روبل پرداخت می‌کنند، حتی واحد پول برزیل هم ارزش زیادی پیدا کرده است.
چرا مهم؟
اما چرا تصمیم اعضای «آ. سه. آن» برای استفاده از ارز‌های محلی در مبادلات طرفین مهم است؟ رشد سریع اقتصادی منطقه جنوب شرق آسیا در دو دهه گذشته، سبب افزایش سرمایه‌گذاری، بهبود شرایط کاری، رشد ارتباطات، نوآوری و ثبات سیاسی در این منطقه شده است. این تغییرات همچنین موجبات افزایش رفاه مردم را در منطقه آ. سه. آن در پی داشته است. چندی قبل خبرگزاری دولت به نقل از روزنامه «جاکارتاپست» اندونزی نوشت: پیش‌بینی شده است به دنبال احیای اقتصادی پساکرونا در منطقه آ. سه. آن، فعالیت‌های اقتصادی افزایش یابد و همچنین نیاز بیشتر به انرژی در تمامی بخش‌ها احساس شود. به باور کارشناسان، سرمایه‌گذاری در بخش‌های مرتبط با انرژی از هم‌اکنون تا سال۲۰۴۰ بیش از پیش ضروری به نظر می‌رسد.
همچنین گزارش‌های سالانه اتحادیه جنوب شرق آسیا حاکی است کشور‌های عضو این بلوک در نیم‌قرن اخیر به خوبی توانسته‌اند مدل موفقی از همکاری‌های اقتصادی- تجاری درون منطقه‌ای را به نمایش گذارند، به گونه‌ای که هر سال شاهد رشد تولید ناخالص داخلی این اتحادیه در جهان هستیم. از دیگر سو، منطقه جنوب شرق آسیا با جمعیتی افزون بر ۶۵۰میلیون نفر، یکی از بازار‌های مهم و بالقوه جهانی به شمار می‌آید که تاکنون توانسته است کارنامه موفقی از همکاری‌های تجاری منطقه‌ای را به خود اختصاص دهد.
از طرفی «آ. سه. آن» به عنوان نهادی که از سابقه تاریخی بیش از ۵۰سال برخوردار است، از زمان تأسیس خود تاکنون اهداف خود را بر همکاری و همگرایی بیشتر درون‌منطقه‌ای متمرکز ساخته و همواره سعی کرده است مرکزیت خود را در راه دستیابی به این اهداف حفظ کند. آمار‌های مربوط به تجارت آ. سه. آن نشان می‌دهد تجارت درون‌منطقه‌ای در آن در دهه۱۹۷۰ حدود ۱۰ تا ۱۵درصد بود که این رقم در اواسط دهه۲۰۰۰ به بیش از ۲۵درصد رسیده است.
بررسی شاخص‌های اقتصادی اعضای این اتحادیه مؤید آن است که این کشورها در سالیان اخیر با رشد و پیشرفت اقتصادی چشمگیری روبه‌رو بوده‌اند که یکی از عوامل این موفقیت را باید افزایش تعاملات و وابستگی متقابل اقتصادی و همچنین افزایش تجارت درون‌منطقه‌ای این کشورها در چارچوب منطقه‌گرایی هوشمند دانست تا جایی که رشد تولید ناخالص داخلی حقیقی (real GDP) این کشورها، در سال‌های۲۰۱۰ تا ۲۰۱۶، حدود ۵/۵ درصد و در سال‌های۲۰۱۷ تا ۲۰۱۹ به ترتیب ۳/۵ و ۱/۵ و ۹/۴ درصد بوده است. این در حالی است که رشد تولید ناخالص داخلی حقیقی برای اتحادیه اروپا بین سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۹ از ۷/۲ درصد و برای امریکا نیز از ۹/۲ درصد تجاوز نکرده است.
سوم مرداد۱۳۹۷ ایران و ۱۰کشور عضو اتحادیه جنوب شرق آسیا از جمله اندونزی، فیلیپین، سنگاپور، تایلند، ویتنام، برونئی، لائوس، مالزی، میانمار و کامبوج در چهل‌ونهمین اجلاس خود که به میزبانی لائوس برگزار شده بود، اسناد الحاق ایران به پیمان مودت و همکاری جنوب شرق آسیا تحت عنوان «تاک» را امضا کردند. امضای این اسناد سبب شد ایران رسماً با پیوستن به این اتحادیه بتواند از ظرفیت‌های پنجمین قدرت اقتصادی دنیا در جهت تقویت توانمندی‌های اقتصادی خود بهره جوید. «آ. سه. آن» در سند چشم‌انداز۲۰۲۵ خود بر همگرایی و یکپارچگی بیشتر در ابعاد مختلف تأکید کرده است.
