حجتالاسلام مجتبی سلوک، مشاور در حوزه تربیتی و خانواده با بیان این مطلب در گفتگو با «جوان» نکاتی درباره رفتار با روزهگیری فرزندان بیان کرده است.
ارادت فرزندان به روزهداری بستگی به رفتار ما دارد
حجتالاسلام مجتبی سلوک درباره مشوقهای روزهداری برای نوجوانان به «جوان» گفت: عمده این مسئله به خانوادهها و مسائل خانوادگی برمیگردد. شاید نوجوانها به موضوع روزهداری ارادت خاصی نداشته باشند، اما این شیوه تربیت و رفتار خانوادگی است که آنها را به سمت مسیر انجام فرایض دینی هدایت میکند.
وی تأکید کرد: فرزندان حاضر در خانوادههای مذهبی و کسانی که نسبت به موضوع روزه توجه بیشتری دارند، به روزهداری میپردازند و قدم اول اهتمام خانواده و فرهنگ خانوادگی نسبت به مسئله روزه است.
حجتالاسلام سلوک افزود: فرزندانی که به سمت روزه نمیروند یا ارادت خاصی به روزه ندارند، در خانوادههایی رشد و پرورش یافتهاند که یا نسبت به روزه اهتمام ندارند یا برعکس حتی در برابر آن جبههگیری میکنند.
این مشاور تربیتی تصریح کرد: ارتباط فرزندان ما با سایرین در مسئله روزهداری بسیار قابل اهمیت است، چنانچه نشست و برخاست و تعامل و معاشرت با خانواده، گروهها و تیپهایی که در فضای روزه نیستند، اثر منفی خواهد داشت.
فضای با نشاط و تشویق فرزندان فراموش نشود
وی تشویق از سوی خانوادهها را به صورت ملموس اثرگذار دانست و با بیان اینکه مهمترین فضا در ماه مبارک رمضان برای بچهها ایجاد نشاط فرهنگی است که اصل روزه و روزهداری در آن پررنگ باشد، افزود: برای روزه اولیها باید کارهای ویژه انجام داد، به طور مثال پدر و مادر و اطرافیان برای آنها تشویقهای خاص در نظر بگیرند و در روزهای ابتدایی یا انتهایی ماه مبارک رمضان به آنها هدیه بدهند.
این مشاور تربیت خانوادگی با تأکید بر اینکه اهمیت این موضوع را نباید کمرنگ جلوه داد، بیان کرد: در برخی خانوادهها برعکس عمل میشود و تا سرحد امکان فشارهای متعدد به نوجوان و حتی کودک خود وارد میکنند، در حالی که شاید دختری یا پسری نتواند سال اول روزه خود را کامل بگیرد، اما نباید توبیخ شود.
حجتالاسلام سلوک به نکاتی احکامی دراینباره اشاره کرد و گفت: اگر دختربچهای نتوانست روزه بگیرد، نیت کند و روزه خود را بگیرد، اما هر زمان توانی برای ادامه دادن روزه نداشت، افطار کند.
این کارشناس مذهبی نقدهایی را هم به برخی خانوادهها وارد کرد و اظهار داشت: برخی خانوادهها یا میگویند کلاً روزه نگیر که این روش ذوق و شوق فرزندان را از بین میبرد یا به اجبار او را مجبور به روزه گرفتن میکنند که همین الزام و اجبار باعث دلزدگی خواهد شد.
حواسمان به دید و بازدیدها باشد
وی در ادامه به تلاقی تعطیلات نوروز و ماه مبارک رمضان و موضوع رفت و آمد خانوادهها اشاره کرد و گفت: ایام ماه مبارک رمضان خاص بوده و بحث دید و بازدید فامیلی بیشتر خواهد شد. دید و بازدید تلاقی با ساعات افطار تا سحر دارد و این ایام و میهمانی دادن فضای فوقالعاده معنوی و جذابی به خصوص برای نوجوانان و روزه اولیها فراهم میکند. این مشاور تربیتی به برخی مشکلات این دید و بازدیدها هم اشاره کرد و گفت: ممکن است برخی خانوادهها به دلیل همین رفتوآمدها به نوجوان خود آسیب بزنند، مثلاً در میهمانیای شرکت کنند که افراد آن خانواده نسبت به روزه گرفتن فرزند ما نقد دارند، لذا پدر و مادر باید مراعات شرایط را کنند و ساعات قبل افطار در میهمانی شرکت نکنند که به دلیل تلاقی با رمضان مبادا اثرات منفی تربیتی داشته باشد.
تربیت دینی بچهها را از سنین پایین شروع کنیم
وی در پاسخ به سؤالی درباره حکم روزه گرفتن برای نوجوانها و اثرات اجبار در این زمینه گفت: این موضوع در عبادات به خصوص در موضوع نماز و روزه بسیار پررنگ است، لذا هر خانواده مذهبی باید سالها قبل از شروع نوجوانی به آن بپردازد.
سلوک به روایتی در این زمینه اشاره کرد و گفت: از امام صادق (ع) پرسیدند ما از کی فرزند خود را برای نماز خواندن تشویق کنیم؟ فرمودند: ما فرزندان خود را از پنج سالگی و شما از هفت سالگی این کار را انجام دهید، اما این روایت به معنای اجبار نیست که اگر فرزندی در هفت سالگی نماز نخواند، تحریم و اجبار صورت گیرد.
حجتالاسلام سلوک با تأکید بر اینکه فضای عبادت و نماز و روزه باید سالها قبل از به تکلیف رسیدن نوجوان فراهم بشود، افزود: اگر پدرومادر خود اهل نماز و روزه باشند، به خصوص مقید به خواندن نماز اول وقت، نتیجه این میشود که فرزند قبل از به تکلیف رسیدن مشتاقانه منتظر چنین زمانی خواهد شد.
این مشاور تربیتی با اشاره به اینکه اجبار کردن بعد از عبور از زمان طلایی تربیت بیفایده است، خاطر نشان کرد: اگر فرهنگسازی مناسب از سالها قبل رخ دهد، هیچ الزام و اجباری برای نماز و روزه نخواهد بود، اما وقتی فرهنگسازی نباشد و در عوض در تکلیف زیادهروی شود، در نهایت موجب سرخوردگی و فاصله گرفتن خواهد شد.