خانم نیکومنش از عمده فعالیتهایتان در این سالها بگویید؟
موضوع پایاننامه دوره کارشناسی ارشدم تأثیر آبدرمانی بر مهارت کودکان اوتیسم بود. بعد از ارائه آن، تنها زن ایرانی بودم که توانستم با روش آبدرمانی روی بچههای اوتیسم و خانمهایی که کمتحرک بودند یا مشکل حرکتی داشتند، تعداد زیادی از آنها را درمان کنم و حتی به آنها غواصی هم یاد بدهم. در کنار رکوردهای زیادی که در رشته غواصی و پرواز داشتم، برای اولین بار مرز آبی دریای عمان و اقیانوس هند را در عمق ۴۰ تا ۸۰ متری رفتم و پرچم ایران را در آنجا نصب کردم. پرچم شهدای هشت سال دفاع مقدس و تصویر حاج قاسم سلیمانی را هم نصب کردم. همه این کارها به خاطر دفاع از مرزهای آبی کشور و پیمان صلح بین دریاهای جهان، مخصوصاً ایران با دریاهای همسایه بود. بالاترین مدرک غواصی در دنیا مربوط به امتحانات در کشور فرانسه است که در آن شرکت کردم و نفر اول شدم. حالا تنها زنی هستم که مدرک بینالمللی فدراسیون امریکا را دارد. رکوردهای آبی زیادی هم داشتم. برای اولین بار طولانیترین مسافتهای نجاتغریق را انجام دادهام، درحالیکه ناجی غریق بیشتر از ۱۰۰ متر نمیرود، ولی من در بازه زمانی یک ساعت بالای هزار متر را رفتهام.
طولانیترین مسافت غواصی در عمق آب را برای انجام فعالیتهای صنعتی رفتهام. وقتی زیر آب قصد انجام کار صنعتی داریم، لازم است در اعماق آب برای جابهجایی اجسام راه برویم. این رکورد را در ۴۰ سالگی انقلاب زدم تا دشمن بداند اگر قصد حمله به خلیج فارس را داشته باشد، این کشور سربازانی دارد که میتوانند در اعماق آب لنگر کشتی دشمن را پاره و آن را سرنگون کنند. من از جمله سربازانی هستم که میتوانم زیر آب بروم و لنگر این قبیل کشتیها را پاره و سرگردان کنم و عملیاتهای نظامی انجام دهم. در یک غواصی هم ۱۰ ساعت زیر آب بودم، آن هم تنها با دو کپسول هوا، درحالیکه هر غواصی هوای کپسولش در همان یک ربع یا ۲۰ دقیقه اول تمام میشود. الان ۴ هزار دانشجو در رشته غواصی دارم و در رشته امداد و نجات هم کار میکنم.
حرفه شنا را از چه سنی شروع کردید؟
از سن هفت سالگی شنا را شروع کردم. ۱۸ سالگی نجاتغریق گرفتم و در سن ۲۰ سالگی دورههای مدرسی غواصی را گرفتم. در دروس بینالمللی غواصی زیر نظر خانم اسناکی بودم و آقای ژان هم مدرس بینالمللی فدراسیون فرانسه بود.
شما کسب این همه مهارت و قهرمانی را مدیون چه کسی یا کسانی هستید؟
مادرم؛ او اولین مشوق من بود. از بچگی آرزوی پرواز داشتم. آرزو داشتم به دنیای ناشناختهها سفر کنم. به فیلمهای ژول ورن و مخترعین هواپیما علاقه خاصی داشتم. همه این احوالات باعث شد مادرم مرا کمک کند تا به اساتید حرفهای وصل شوم. یکی از آن اساتید برجسته استاد عطاران بود. وقتی استادی خوب آموزش بدهد، انگیزه آدم بالا میرود و همین باعث پیشرفت در آن استعداد میشود.
آیا مادرتان هم در رشته ورزشی فعالیت داشت؟
خیر. او معلم قرآن بود و آموزش قرآن میداد. در خیاطی هم مهارت داشت و آموزش خیاطی میداد. پدرم ورزشکار بود و در رشته کوهنوردی و صخرهنوردی فعال بود.
آیا پدر و مادرتان با حرفههایی که دنبال میکردید، مخالفتی نداشتند؟
داشتند، آنها نگران بودند، ولی سماجت من باعث شد آنها به خاطر این همه علاقه کوتاه بیایند و راضی به یادگیری و کسب مهارتهایم شوند. من هم قدردان حمایت و تشویقهایشان هستم.
این فعالیتها همراه با حجاب بود؟
بله، مثلاً پرواز پاراگلایدر را با حجاب کامل چادر و بلند کردن پرچم ایران در مرز هوایی ایران و پاکستان انجام دادم. این پرواز از آن جهت ارزشمند بود که در آنجا به خاطر آشفتگیهای هوایی خلبانهای سبک پرواز نمیتوانند به راحتی پرواز کنند. من اولین نفری بودم که در آنجا این پرواز را انجام دادم. این پرواز به عنوان دفاع از مرزهای هوایی کشورمان بود و در کنار آن به مردم دنیا نشان دادم که بانوان ایرانی همپای آقایان موفق و از جمله سربازان وطن هستند. این پرواز پیمان صلح، نهتنها مرزهای هوایی ایران، بلکه با تمام کشورهای جهان اسلام بود.
با توجه به سفرهایی که به کشورهای مختلف داشتید، حجاب را چطور توصیف میکنید؟
حجاب به زن ماهیت میدهد. وقتی با حجاب کامل بودم، فقط به حرفه من توجه میشد. این را موقعی فهمیدم که وقتی میخواستند مرا صدا کنند، میگفتند خانم ناجی، خانم غواص، ولی این نگاه در کشورهای دیگر نیست. در آنجا نگاه به زن ابزاری و تبلیغاتی است. به هنر و استعداد او توجهی ندارند برعکس اینکه فکر میکنند توجه هست، ولی نیست و اهمیتی نمیدهند. وقتی زنی دارای پوشش و حجاب است به کار و استعداد او نگاه میشود و این خیلی ارزش دارد.
پس حجاب مانع از پیشرفت کار نیست؟
اصلاً. حجاب نه تنها مانع کار نیست، بلکه به ما قدرت میدهد. یکبار در فدراسیون غواصی فرانسه موضوع کلاه را پیشنهاد دادم. به معنای حجاب نه، بلکه به این بهانه که اگر غواصهای بانوان کلاه به سر بگذارند موی آنها حین غواصی در شیر تانک هوا گیر نمیکند و باعث خفگی آنها نمیشود. همین که موها پوشانده شود، جانشان در امان خواهد بود. این پیشنهاد پذیرفته و در فدراسیون جهانی جزئی از ایمنی غواصی شد. کاش همین بهانهای شود تا بدانند حجاب در واقعیت همان نجات جان و روح است.
آیا مواردی پیش آمده که به خاطر حجاب از فعالیتی محروم شوید؟
خیر، چون حجابم را طوری طراحی کردهام که کسی به آن ایراد نگیرد و به کارم لطمه نزند. از طرفی کارم را آنقدر درست انجام دادهام که کسی به ظاهرم کاری نداشته باشد. یک خاطره بگویم. روزی در یکی از کشورها امتحان غواصی داشتم. استادم گفت میخواهی با این ظاهر داخل آب بیای؟! گفتم بله، شما خیالتان راحت هر امتحانی میخواهید بگیرید. به آنها ثابت کردم حجاب نه تنها مانع نیست، بلکه قدرت هم میدهد تا راحتتر کارهایمان را انجام دهیم.
اگر مجبور شوید بین فعالیتهای ورزشی، اجتماعی و خانواده یکی را انتخاب کنید، کدام برایتان اولویت بیشتری دارد؟
سعی میکنم با یک برنامهریزی دقیق چیزی مانع کارم نشود، ولی اگر روزی این اتفاق بیفتد خانواده را انتخاب میکنم، چون خانواده پایههای اصلی زندگیام هستند و هر کاری بخواهم انجام بدهم برای خانوادهام انجام میدهم. وقتی خانودهام را قبول کنم، همه مردم دنیا برایم مهم میشوند و آنها را هم قبول میکنم.
از همه این سالها یک خاطره بگویید.
من شاگردانی فرانسوی داشتم. در یک تمرین غواصی با هم به عمق آب رفتیم. آنقدر پایین رفته بودیم که به ماسههای کف آب رسیدیم. همانجا سجده کردم تا خدا را به خاطر قدرتی که به من داده بود، شکر کنم. وقتی بالا آمدیم شاگردان فرانسویام پرسیدند این چه کاری بود، چون جزو درس غواصی نبود! گفتم من از کسی که او را خدا صدا میزنم و ممکن است شما، او را نام دیگری صدا کنید و در تنهایی با او حرف بزنید، تشکر کردم که به من این همه قدرت داد تا به جایی ناشناخته برسم. فردای آن روز شاگردانم با لباسی پوشیدهتر از روز گذشته سر تمرین آمدند و بعد از غواصی در عمق آب وقتی به ماسهها رسیدیم، همگی سجده کردند. آنها بعد از انجام سجده گفتند این زیباترین کاری بوده که در طول عمرشان آن را تجربه کردهاند. میگفتند این حرکت به آنها آرامش داده است. من با یک سجده توانستم شاگردانی را به دین خدا و به کشورم علاقهمند کنم.