دود سیگار ترکیبی سمی از مواد شیمیایی سرطانزاست که تقریباً هر اندام داخلی را در معرض خطر قرار میدهد. سیگار رادیکالهای آزاد فراوانی ایجاد میکند که میتواند باعث آسیب سلولی شود و ویتامینها و مواد معدنی ضروری را در بدن ما از بین ببرد. رادیکالهای آزاد به سلولهای بدن آسیب میرسانند که در نهایت منجر به سرطان و سایر بیماریها میشوند.
حتی بدون سیگار، بدن ما هر روز در معرض رادیکالهای آزاد قرار میگیرد. این رادیکالهای آزاد توسط سموم موجود در محیط و فرایندهای متابولیکی طبیعی منبعث از هضم غذایی تولید میشوند. رادیکالهای آزاد در بدن به دنبال الکترون هستند و آن را از مولکولهای دیگر میگیرند تا بتوانند انرژی خود را تثبیت کنند و بسته به جایی که الکترون مورد نیاز خود را مییابند، میتوانند بافت سالم را تخریب کنند. رادیکالهای آزاد طی این فرایند در سلولهای بدن ما دیانای و آسیب (جهش ژنی) ایجاد میکنند و این تجمع جهشهای ژنی است که یک سلول سرطانی ایجاد میکند. رادیکالهای آزاد به واسطه سیگار کشیدن به بدن آسیب میرسانند، در حالی که همین سیگار باعث کاهش ویتامینهای ضروری میشود که با رادیکالهای آزاد مبارزه میکنند. این دور باطل بدن شما را در برابر آسیب آسیبپذیر میکند، اما راهحل چیست؟ ویتامینها با خنثیکردن رادیکالهای آزاد برای جلوگیری یا به حداقل رساندن آسیب کمک میکنند، اما برای جلوگیری یا معکوس کردن آسیب ناشی از رادیکالهای آزاد و سایر اثرات مضر سیگار کافی نیستند. با این حال، اطمینان از دریافت برخی ویتامینهای مهم اثرات مفیدی در پی دارند.
ویتامین C: ویتامین C یک ویتامین محلول در آب است. برخلاف ویتامینهای محلول در چربی، بدن قادر به ذخیره ویتامینهای محلول در آب نیست و باید آنها را روزانه از غذاهایی که میخوریم، دریافت کند. ویتامین C برای ساخت کلاژن، مورد نیاز است. کلاژن پروتئینی مسئول رشد و ترمیم سلولهایی است که همه چیز را از پوست گرفته تا عضله و از رباطها گرفته تا رگهای خونی تولید میکنند. همچنین دارای کیفیت منحصربهفردی است که میتواند به بازسازی سایر آنتیاکسیدانها مانند ویتامین E کمک کند. یک مطالعه در سال ۲۰۱۷ نشان داد رژیم غذایی سرشار از ویتامین C خطر ابتلا به سرطان ریه را در زنان سیگاری تا ۲۶ درصد کاهش میدهد. ویتامین C را میتوان در همه میوهها و سبزیجات یافت.
ویتامین E: ویتامین E محلول در چربی است و در کبد و رسوبات چربی در بدن ذخیره میشود. این به آن معناست که لزوماً نیازی به دریافت ویتامین E در رژیم غذایی روزانه ندارید، اما مصرف رژیم غذایی مهم برای حفظ ذخایر بدن مهم است. ویتامین E یک ماده مغذی مهم است که به ساخت گلبولهای قرمز خون کمک میکند و سیستم ایمنی را برای مبارزه با ویروسها و باکتریها تقویت میکند. مصرف سیگار مانند ویتامین C، نیاز به ویتامین E را در بدن افزایش میدهد. محققان هنوز اطمینان ندارند مکملهای ویتامین E واقعاً به پیشگیری از سرطان، بیماری قلبی یا علائم پیری کمک میکند، بنابراین افراد سیگاری بهتر است ویتامین E مورد نیاز بدن خود را با خوردن یک رژیم غذایی معقول به دست آورند. منابع غذایی ویتامین E شامل مغزها مانند فندق، بادام زمینی و بادام، روغنهای گیاهی مانند ذرت و آفتابگردان، جوانه گندم، سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج و کلم بروکلی است.
سایر آنتیاکسیدانها: آنتیاکسیدانها مولکولهایی هستند که قادرند بدون از دست دادن تمامیت مولکولی خود، الکترون را به رادیکالهای آزاد اهدا کنند. به این ترتیب، آنها میتوانند تأثیر مخربی را که رادیکالهای آزاد بر بدن میگذارند، کاهش دهند. علم تاکنون بیش از ۴ هزار آنتیاکسیدان را شناسایی کرده است که برخی از آنها به طور طبیعی در بدن انسان تولید میشوند. برخی تحقیقات همچنین نشان میدهد سایر آنتیاکسیدانها مانند روغن ماهی برای افراد سیگاری فوایدی دارند. یک مطالعه نشان داد مکمل روغن ماهی ممکن است به محافظت در برابر آسیب دیانای ناشی از کشیدن سیگار کمک کند. همچنین یک مطالعه در سال ۲۰۱۸ نشان داد مکملهای اسید چربامگا ۳ با دوز بالا میتواند به کاهش هوس سیگار و استرسِ اکسیداتیو کمک کند.
ترمیم پس از ترک: هرگز برای ترک دیر نیست و پس از ترک سیگار بدن شما میتواند بلافاصله شروع به ترمیم خود کند، بنابراین با وجود توصیههایی که برای داشتن یک رژیم غذایی برای افراد سیگاری شده، بهترین راه مقابله با اثرات سیگار ترک آن است و هر چه زودتر این تصمیم را بگیرید، اثرات مثبت آن را بیشتر بر بدن خود مشاهده خواهید کرد.