سالانه ۳۰ درصد محصولات کشاورزی ایران از تولید تا رسیدن به سرسفره که غذای ۱۸ میلیون نفر است از بین می‌رود و فن آوری هسته‌ای راهکار مقابله با آن است.
به گزارش جوان آنلاین به نقل از فارس، سالانه حدود یک سوم محصولات کشاورزی از زنجیره اول تولید تا رسیدن به سفره مردم از دست می‌رود که از ذخایر آب و خاک و انرژی ارزشمند استفاده کرده است اگر بتوان از بین رفتن این محصولات جلوگیری کرد اقتصاد کشور متحول خواهد شد، کافی است در نظر بگیرید که سالانه ۴۰ میلیون تن محصول کشاورزی به صورت فساد و ضایعات از بین می‌رود و اگر به کشور‌های دیگر صادر شود چه اتفاقی خواهد افتاد.
از بین رفتن محصولات کشاورزی بخشی در فرایند تولید به دلیل انواع بیماری‌های ویروسی و قارچی و بخشی در فرایند بازار و توزیع به دلیل پایین بودن زمان ماندگاری از بین می‌رود، اما بخش اعظمی از محصولات کشاورزی در انبار‌ها پوسیده و نابود می‌شوند.
بنابه آمار وزارت جهاد کشاورزی سالانه ۱۲۵ میلیون تن محصولات کشاورزی تولید می‌شود که اگر ۳۰ درصد آن از بین برود رقمی بیش از ۴۰ میلیون تن خواهد بود که کل تولید محصولات اساسی از قبیل گندم، خوراک دام و روغن و برنج کشور به این عدد نمی‌رسد، اگر این میزان را با جلوگیری از نابودی بتوانیم صادر کنیم حجم قابل توجهی ارز به کشور تزریق خواهد کرد و ارزآوری محصولات غیر نفتی را در سبد ارزی تقویت خواهد کرد.
علاوه بر این حجم گسترده‌ای آب در طول رشد این میزان محصول استفاده شده که هر قطره آن برای کشوری مثل ایران که ۲۳۰ میلی‌متر و یک سوم میانگین جهانی بارش دارد حکم طلا می‌ماند که به ازای آن می‌توان کشت محصولات کشاورزی را گسترده‌تر کرد.
طبق گزارش سازمان خواروبار جهانی، محدودیت منابع آب و خاک اکنون عمده‌ترین مانع در تولیدات کشاورزی است که در ۴۰ سال آینده به دلیل این محدودیت، امکان توسعه افقی کشت میسر نخواهد بود.
فائو اعلام کرده که هدررفت روزانه غذا در ایران به ازای هر فرد ۱۳۴ کیلو کالری است که مجموع این هدررفت در سال حدودا به اندازه ۶۰ درصد از درآمد‌های نفتی کشور ارزش دارد.
آنچه وضعیت ایران را نامطلوب‌تر می‌کند، هدررفت بالای محصولات کشاورزی است. این میزان محصولات کشاورزی که در ایران از بین می‌رود می‌تواند غذای ۱۸ میلیون نفر باشد.
* سالانه ۴ میلیون تن محصول کشاورزی و ۹ میلیارد متر مکعب آب از دست می‌رود
مسئولان بخش کشاورزی و آب کشور از آسیب جدی که فساد محصولات کشاورزی به منابع می‌زند خبر می‌دهند.
میر سامان پیشوائی رئیس سازمان ملی بهره وری، می‌گوید: «در بخش کشاورزی سالانه حدود ۱۳۰ میلیون تن محصول کشاورزی تولید می‌کنیم که حدود ۳۰ درصد از این ۱۳۰ میلیون تن، در طول زنجیره تامین از زمین تا مصرف‌کننده تلف می‌شود.».
پیشوائی گفت: برای این ۳۰ درصد ما حدود ۹ میلیارد متر مکعب آب در کشوری که تنش آبی جدی است، مصرف می‌کنیم. این فقط موضوع آب است و اینکه چقدر نیروی کار مصرف می‌شود و چقدر سوخت و حمل و نقل و انرژی مصرف می‌شود، بماند.
وی افزود: کل مصرف آب شرب کشور ما سال گذشته، حدود ۱۱ میلیارد متر مکعب است و علت عمده‌اش هم این است که در کالا‌هایی مثل آب، انرژی و یا مصارف واسطه دیگر، قیمت به قدری پایین است که در تبذیر و اسرافش از سوی مصرف‌کننده، چه در بخش خصوصی و چه دولتی، چندان حساسیتی نیست. یعنی به راحتی آب و انرژی اسراف می‌شود.
*راهکار جلوگیری از ضایعات کشاورزی و غذا
استفاده از بذور مقاوم به بیماری و آفات
راهکار نخست این است که بذور و واریته‌های مقاوم به بیماری، آفات و خشکی در کشور اصلاح شود، علل عمده فساد و ضایعات کشاورزی به این دلیل است که در مزرعه باکتری و قارچ حمله کرده و محصول را از بین می‌برد و یا همین آفت با محصول به انبار‌ها می‌رود و مدت زمان انبارداری را به حداقل رسانده و یا همان اوایل کار از بین می‌برد، یا اینکه پس از خروج از انبار در مدت کمی فاسد می‌شود.
کشور هنوز در بذر اصلاح شده صیفی جات ۹۰ درصد وابسته به واردات است و در بسیاری موارد کشاورزان دسترسی به این گونه بذر‌های مقاوم را ندارند.
علت اینکه تاکید می‌شود که این بذر‌ها در کشور اصلاح شود این است که بسیاری از این بذر‌های وارداتی در داخل قدرت سازگاری ندارند و کارایی کشور مبدا را نخواهند داشت.
راهکار دوم استفاده از فن آوری هسته‌ای در بخش کشاورزی
فن آوری هسته‌ای صد‌ها کاربرد در بخش کشاورزی دارد که شاید مهمترین آن جلوگیری از ضایعات کشاورزی و نیز حفظ منابع آب و خاک است.
طبق گزارش سازمان خواروبار کشاورزی ملل متحد؛ با استفاده از پرتو افکنی محصولات کشاورزی با فن آوری هسته‌ای می‌توان قدرت ماندگاری محصولات کشاورزی در انبار را تا چندین ماه اضافه کرد این کار به دلیل از بین بردن ویروس و باکتری و نیز جلوگیری از جوانه زدن آن‌ها در انبار‌ها رخ می‌دهد.
علاوه بر این با فن آوری هسته‌ای می‌توان بذر‌های مقاوم به بیماری و خشکی و با عملکرد بالا اصلاح کرد، استفاده از این علم زمان اصلاح نباتات را که در حالت طبیعی تا ۱۳ سال است را به چند سال و کمتر کاهش می‌دهد.
فن آوری هسته‌ای در کاهش مصرف آب کشاورزی هم کاربرد دارد به طوری که می‌توان با ردیابی آب در زمین و داخل گیاه، میزان لازم گیاه را آبیاری کرد و از هدررفتن آب در زمین کشاورزی جلوگیری کرد.
اگرچه فن آوری هسته‌ای در کشور پیشرفت‌های زیادی داشته، اما هنوز از ظرفیت‌های زیاد آن بویژه در بخش کشاورزی استفاده کافی نشده است این مسئله در بیانات رهبری هم بار‌ها اشاره شده است. رهبری فرمودند: [مسئولین]بدانند دستاورد کنونی هسته‌ای ما چیز باارزشی است؛ این را بدانند؛ به چشم کم‌ارزش و چیز سبک به آن نگاه نکنند؛ چیز با ارزشی است. صنعت هسته‌ای برای یک کشور، یک ضرورت است. اینکه بعضی از روشنفکرنما‌ها قلم بردارند و قلم بزنند که «آقا ما صنعت هسته‌ای را میخواهیم چه‌کار کنیم» این فریب است؛ این شبیه همان حرفی است که زمان قاجار‌ها وقتی نفت کشف شده بود و انگلیس‌ها آمده بودند می‌خواستند نفت را ببرند، اینجا دولتمرد قاجاری می‌گفت ما این مادّه بدبوی عَفِن را میخواهیم چه‌کار کنیم، بگذارید بردارند ببرند! این شبیه آن است. صنعت هسته‌ای برای یک کشور یک ضرورت است؛ هم برای انرژی، هم برای دارو‌های هسته‌ای که بسیار مهم است، هم برای تبدیل آب دریا به آب شیرین، و هم برای بسیاری از نیاز‌های دیگر در زمینه کشاورزی و غیر کشاورزی. صنعت هسته‌ای در دنیا، یک صنعت پیشرفته است، یک صنعت مهم است.
