دور دوم انتخابات۲۰۲۲ پارلمانی فرانسه روز یک‌شنبه ۲۹ خرداد (۱۹ ژوئن) با شکست تاریخی حامیان «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور در کسب اکثریت قاطع کرسی‌ها خاتمه یافت تا چشم‌انداز مبهمی برای قدرت سیاسی و طرح‌های آینده او ایجاد شود. در حالی که آمار‌های دور نخست مشارکت انتخابات پارلمان ملی فرانسه حکایت از تلاش ناموفق سیاستمداران و احزاب برای جلب نظر مردم و مشارکت پایین شهروندان در رای‌گیری داشت، این وضعیت در دور دوم نیز تداوم یافت که این یک شکست برای جمهوری پنجم فرانسه تلقی می‌شود. میزان عدم‌مشارکت در دور اول ۳/۵۲ درصد و در دور دوم ۵۴ درصد بوده است.
نتایج انتخابات
بر اساس نتایج منتشر شده، ائتلاف حامیان ماکرون موسوم به «باهم» ۲۴۵ کرسی، ائتلاف «نوپس» شامل هواداران ژان لوک ملانشون ۱۳۱ کرسی، جمهوریخواهان ۸۹ کرسی و حزب راست افراطی «مجمع ملی» که مارین لوپن آن را رهبری می‌کند ۶۱ کرسی کسب کردند و این در حالی است که رئیس‌جمهور فرانسه برای کسب اکثریت مطلق در مجمع ملی به ۲۸۹کرسی نیاز داشت. در دور نخست این انتخابات که یک‌شنبه ۲۲ خرداد (۱۲ ژوئن) برگزار شد، ائتلاف حامیان رئیس‌جمهور موسوم به «باهم» متشکل از حزب ماکرون با عنوان «جمهوری به پیش»، «جنبش دموکراتیک»، «افق‌ها» و «اقدام» از احزاب سیاسی راست میانه، موفق شد ۷۵/۲۵ درصد آرا را از آن خود کند. در حالی که «اتحادیه جدید مردمی اکولوژیکی و اجتماعی» موسوم به «نوپس» متشکل از حزب «فرانسه تسلیم‌ناپذیر»، «اروپ اکولوژی- سبزها»، حزب کمونیست و حزب سوسیالیست که حامیان ژان لوک ملانشون را تشکیل می‌دهند، توانستند ۶/۲۵ درصد آرا را به خود اختصاص دهد. ژان لوک ملانشن، رهبر حزب فرانسه تسلیم‌ناپذیر که یک حزب چپ‌گرای رادیکال محسوب می‌شود، گفت: «ما موفق شدیم ماکرون را شکست دهیم.» وی تأکید کرده که از دست دادن اکثریت مطلق در مجمع ملی فرانسه «بیش از هر چیز یک شکست انتخاباتی» برای رئیس‌جمهور است. «برنو لومر» وزیر دارایی فرانسه نیز با اشاره به پیش‌بینی‌ها درباره شکست حزب حاکم در کسب اکثریت پارلمانی، آن را یک «شوک دموکراتیک» برای ماکرون دانست.
آرایش قدرت در پارلمان
با مشخص شدن نتایج نهایی انتخابات پارلمانی به نظر می‌رسد چپ‌گرایان رادیکال و راست‌گرایان افراطی در مقایسه با قبل از نفوذ به مراتب بیشتری در مجمع ملی فرانسه برخوردار شده‌اند و در مقابل احزاب حامی ماکرون که عموماً شامل احزاب راست میانه می‌شوند، راهی به مراتب دشوارتر برای پیشبرد طرح‌های مدنظر او در پارلمان فرانسه خواهند داشت، زیرا هم چپ‌گرایان رادیکال و هم راست‌گرایان افراطی به مثابه نیرو‌های اپوزیسیون قوی در مجمع ملی فرانسه ظاهر خواهند شد. نتایج انتخابات پارلمانی روز یک‌شنبه به این معنی است که ماکرون برای پیشبرد اهداف خود، ناگزیر باید با دیگر احزاب ائتلاف کند و این موضوع قدرت سیاسی و چانه‌زنی دولت را کاهش خواهد داد. ماکرون به دنبال افزایش سن بازنشستگی و پیگیری برنامه تجاری خود و ادغام بیشتر در اتحادیه اروپاست. به این ترتیب رئیس‌جمهور فرانسه ناچار خواهد شد همراهی حزب جمهوریخواهان را که دارای مسلک راست‌میانه است برای پیشبرد طرح‌های خود به دست آورد و این موضوع قدرت سیاسی و چانه‌زنی دولت را کاهش خواهد داد، به ویژه اینکه راست‌گرایان افراطی به رهبری مارین لوپن که اکنون ۶۱ کرسی را به دست آورده‌اند از مخالفان جدی ماکرون محسوب می‌شوند. طی چهار دوره‌ای که انتخابات مجلس قانونگذاری بعد از انتخابات ریاست جمهوری فرانسه برگزار شده، این اولین بار است که رئیس‌جمهور قادر به کسب اکثریت مطلق کرسی‌های مجلس نشده است. اهمیت انتخابات پارلمانی ژوئن ۲۰۲۲ برای ماکرون در آن بود که در صورت برخورداری حزبش از اکثریت قاطع در مجمع ملی فرانسه، برای اجرای برنامه‌های خود در پنج سال دوم ریاست جمهوری مسیر هموارتری داشت، در حالی که اکنون با دو فراکسیون مخالف مهم در پارلمان فرانسه، یعنی چپ‌گرایان رادیکال که حول ژان لوک ملانشون جمع شده‌اند و راست‌گرایان افراطی که حول مارین لوپن گرد آمده‌اند، مقابله کند، ضمن اینکه ظواهر نشان می‌دهد حتی حزب راست میانه جمهوریخواهان نیز خواهان ایفای نقش اپوزیسیون در مجمع ملی فرانسه است.
اعلام هشدار
نتایج انتخابات پارلمانی موجب تزلزل در دولت فرانسه با خروج اجباری شماری از وزرا شده است که در این انتخابات شرکت کردند و موفق به کسب آرای لازم نشدند. ماکرون پیشتر از وزیرانی که نتوانند در انتخابات پارلمانی پیروز شوند، خواسته بود کابینه را نیز ترک کنند. سه تن از وزرای ماکرون نتوانستند در حوزه انتخابیه خود پیروز شوند. ۱۵وزیر ماکرون از جمله الیزابت بورن، نخست وزیر فرانسه نامزد انتخابات پارلمانی شده بودند. الیزابت بورن که همانند ماکرون از نتایج انتخابات پارلمانی فرانسه سرخورده و مأیوس شده است تلاش کرد این مسئله را تهدیدی برای این کشور قلمداد کند. وی گفت: «با توجه به چالش‌هایی که باید با آن روبه‌رو شویم، این وضعیت برای کشور خطرناک است.» نخست وزیر فرانسه افزود: ما از فردا برای ایجاد اکثریتی پویا و عمل‌گرا کار خواهیم کرد. بورن همچنین متعهد شد حزب ماکرون به دنبال ائتلاف فوری خواهد بود.
امتناع جمهوریخواهان
به رغم تلاش احزاب هوادار ماکرون برای ائتلاف با دیگر احزاب، اما آنچه کار را برای رئیس‌جمهور جوان فرانسه سخت کرده این است که تنها حزبی که وی مایل به ائتلاف با آن در پارلمان فرانسه است، یعنی حزب جمهوریخواهان صراحتاً این امر را رد کرده است. «کریستیان ژاکوب» رهبر حزب راست میانه جمهوریخواهان در اظهاراتی صریح راه هرگونه سازش با دولت ماکرون را در ترکیب جدید مجمع ملی بست و اعلام کرد: ما به عنوان اپوزیسیون در کارزار انتخاباتی فعالیت و در انتخابات پارلمانی شرکت کردیم و اپوزیسیون باقی می‌مانیم. این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که احزاب موافق ماکرون در دور دوم انتخابات پارلمانی ۲۴۵کرسی را به دست آورد و از دستیابی به اکثریت مطلق باز ماند. در این حالت تنها حزب نزدیک به مواضع دست‌راستی ماکرون، جمهوریخواهان هستند که در صورت سازش با آن‌ها رئیس‌جمهوری می‌توانست مسیر اجرای برنامه‌ها و اصلاحات مورد نظر خود را هموار کند.
اکنون ماکرون با وضعیت بغرنج، پیچیده و در عین حال ناامیدکننده‌ای مواجه شده است. رئیس‌جمهور فرانسه برای تصویب قوانین مدنظرش به ویژه در عرصه اقتصادی و اجتماعی نیازمند کسب اکثریت مطلق آراست که با نتایج کنونی ائتلاف حزبی هوادار ماکرون قادر به تحقق آن به دلیل کمبود کرسی‌های پارلمانی نیست. از سوی دیگر هم چپ‌گرایان رادیکال به رهبری ژان لوک ملانشون و هم راست‌گرایان افراطی به رهبری مارین لوپن از مخالفان جدی ماکرون و برنامه‌های او بوده‌اند و انتظار می‌رود حزب جمهوریخواهان نیز در مسیر طرح‌های او مانع ایجاد کنند. اکنون رئیس‌جمهور فرانسه عملاً در مسیر پیشبرد دستور کار‌های مدنظرش با موانع جدی روبه‌رو خواهد شد.
