به گزارش جوان، پلیس در هر کشور ستون امنیت است و خدشه به آن از سوی هیچ نهاد، سازمانی و حتی مردم پذیرفته نیست. به همین خاطر است که مسئولان در برابر هر حادثهای تمام قد از مأموران پلیس حمایت میکنند و بهترین تجهیزات و امکانات را برای برقراری امنیت، حفظ جان و مال و ناموس شهروندان در اختیار آنها قرار میدهند. علاوه بر قوانین قاطع برای اقتدار و انجام وظایف قانونی پلیس در نظر گرفته و باعث میشود ساختارشکنانی که قصد دارند مقابل پلیس قد علم کنند، به سختی بیفتند یا حتی جان خود را از دست بدهند. حتی رسم و رسوم و عرف جامعه آنها هم رنگ بوی خاصی در حمایت از وظایف قانونی پلیس دارد. به طور مثال در قوانین بسیاری از کشورهای پیشرفته، زمانی که مأمور پلیس به شهروندی مظنون شود و دستور ایست دهد، طرف مقابل موظف است بدون، چون و چرا و پرسیدن علت در مقابل دستورات پلیس تمکین کند و تا زمانی که مأمور پلیس بازرسی و تفتیشهای خود را از وی یا خودرواش به اتمام نرسانده است، حق ندارد حتی کوچکترین حرکتی انجام دهد. شهروند مظنون در این کشور زمانی که پلیس دستور ایست میدهد، باید دستانش را طوری روی فرمان اتومبیلش قرار دهد یا اگر پیاده است دستانش را طوری روی سرش بگذارد که احتمال هیچ حرکتی از او متصور نباشد. اما با این اوصاف قریب به اتفاق افراد اهل فن و رسانهای که از قوانین سختگیرانه کشورهای پیشرفته در حمایت از پلیس با خبر هستند، همیشه مترصدند تا روزنهای حتی نه چندان مهم و قابل ارزش درباره خطای احتمالی پلیس آنهم در حین انجام وظیفه و به دلیل تمکین نکردن فرد مظنون به قوانین پیدا کنند و از آن طریق به اقتدار پلیس و امنیت کشور لطمه بزنند. افرادی که در کشور ما به اقتدار پلیس حمله ور میشوند، اگر به همان کشورها سفر کنند چارهای جز تمکین از قوانین آن ندارند.
زیر سؤال بردن
در حالی که همین افراد پس از حادثه سرقت بزرگ از بانک ملی تلاش زیادی کردند تا اقتدار پلیس را زیر سؤال ببرند و این گونه جلوه دهند که پلیس قادر به دستگیری سارقان حرفهای نیست، اما مأموران موفق شدند در کمتر از ۴۸ ساعت تمامی اعضای باند سارقان حرفهای را در ایران و خارج از کشور بهدام بیندازند و با این عمل به موقع و هوشمندانه اعتماد دوباره مردم را بهدست آوردند و آب سردی به گزافه گوییها و سمپاشیهای این افراد پاشیدند. اما هنوز یک روز از این عملیات غرورآفرین پلیس نگذشته بود، دوباره همین افراد با نبش قبر حادثهای مربوط به چندی قبل تلاش کردند تا به اقتدار پلیس لطمه وارد کنند و موفقیتهای قبلی این سازمان را زیر سؤال ببرند.
پلیس مهمترین رکن امنیت است
از آنجایی که اقتدار پلیس رابطه مستقیمی با امنیت روح و روان افراد جامعه دارد، دکتر ناصر قاسمزاده، روانشناس معتقد است پلیس با حضور خودش و عمل به وظیفهاش آرامش، نظم و اطمینان را به لایههای مختلف جامعه منتقل میکند. وی گفت: «امنیت یکی از مؤلفههای بسیار مهم و جهانی برای زیست بشر در جامعه امروزی جایگاه ویژهای دارد و مهمترین رکنی که این امنیت را میتواند در جامعه القا کند، پلیس است. دولتها از طریق نیروهای ماهر، دلسوز، متعهد و وفادار به ارکان امنیتی جامعه سعی میکنند به این وظیفه خود عمل کنند. آنچه مهم است پلیس باحضور خودش باید آرامش، نظم و اطمینان را به لایهها و سطوح مختلف جامعه القا کند و شرایط را برای زندگی آرام و دور از تنش و استرس در جامعه را مهیا کند.»
وی معتقد است بهداشت روانی جامعه ارتباط مستقیمی با حفظ امنیت در نزد شهروندان دارد و امنیت اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فردی که همه در هم تنیده هستند، پلیس نقش اساسی در آن دارد و هر چه نیروهای پلیس از توانمندی و کارآمدی بیشتری برخورد دار باشند به حفظ این بهداشت روانی و امنیت سایر سطوح کمک بیشتری میشود. البته وی اعتقاد دارد برای اینکه بهتر اقتدار را در نزد پلیس ایجاد کنیم، قبل از هر چیز مسئولان باید به گزینش درست و بهکارگیری افراد متخصص که دارای سلامت روحی و روانی هستند اهتمام ورزند.
اطلاع رسانی به موقع پلیس
دکتر قاسمزاد در پاسخ به این سؤال که بعضی افراد سعی میکنند با انتشار کلیپی خاص با حادثهای در فضای مجازی عملکرد پلیس را زیر سؤال ببرند و به اقتدار پلیس لطمه بزنند، ادامه داد: «معمولاً میزان سطح رضایت عمومی مردم از پلیس بالا است و همیشه مردم اظهار دارند که خدا را شکر در کشور از امنیت بالایی برخورد داریم، اما در بحث فضای مجازی، کارکرد بخش رسانهای پلیس باید قویتر از آنچه هست باشد. مثلاً در جایی پلیسی به هر دلیلی خطایی میکند بلافاصله فرماندههان انتظامی واکنش نشان میدهند و دستور رسیدگی و برخورد میدهند، اما هیچ وقت نقطه پایان برای آن در نظر نمیگیرد، یعنی اعلام نمیکند که با فلان نیروی متخلف این چنین برخورد شد. چون جامعه ما جوان است و مطالبه گر که منتظر عمل پلیس هستند و وقتی میبینند بالا دستی نقطه پایان گذاشته است و با فرد خاطی برخورد کرده است، اطمینان بهدست میآورند.»
جایگاه مهم آموزش شهروندی
یکی دیگر از شیطنتها بزرگنمایی خطاهای احتمالی پلیس است که بعضی افراد از این طریق تلاش میکنند تلقین کنند پلیس پر از خطا است و تمکین نکردن مردم به پلیس هم از همین موضوع نشئت میگیرد. دکتر قاسمزاده معتقد است با آموزش به شهروندان میتوان بر این مشکل هم فائق آمد. وی اظهار داشت: «گاهی دیده میشود بعضی افراد شیطنت میکنند و در فضای مجازی اینگونه القا میکنند که پلیس اشتباهات و خطاهای زیادی مرتکب میشود، در این موارد ما باید یک سرفصلهایی برای آموزش شهروندان در نظر بگیریم و علاوه بر پاسخگویی این فرهنگ را با آموزشهای لازم گسترش دهیم، حتی اگر پلیس به غلط هم به شما اخطار داده است، شما باید به قانون تمکین کنید و به پلیس احترام بگذارید، البته در کنار آن باید به حق شهروندی هم در جامعه احترام بگذاریم. باید بدانیم اگر پلیس با مجرمان مقتدرانه برخورد نکند، همان افرادی که به پلیس تعرض میکنند در گام بعدی به مال، جان و ناموس ما تعرض خواهند کرد. ما باید یک علقه و همبستگی بین پلیس و مردم ایجاد کنیم و از کودکی به فرزندانمان آموزش دهیم که پلیس چه وظیفهای دارد و ما در قبال پلیس چه وظیفهای داریم.
تمکین از دستورات پلیس
به نظر وی اگر به هر دلیل به اقتدار پلیس لطمه وارد شود، تأثیر بدی بر امنیت روانی جامعه میگذارد و اگر بین پلیس و شهروندان فاصله بیفتد و اعتماد به مأموران و ارکان جامعه از بین برود، در واقع ما زمینهای برای بروز هر گونه ناآرامی و جولان افراد خلافکار و تضییع حقوق شهروندان را فراهم آوردیم و تبعات جبران ناپذیری در پی خواهد داشت. وی نمره پلیس را در عمل به وظیفهاش صد درصد قابل قبول خواند و گفت: «به نظر من در بعضی موارد که پلیس خطایی کرده است، بزرگنمایی میشود و گرنه نمره پلیس مثبت و قابل قبول است. البته ممکن است پلیس هم از هر هزار مورد یک خطایی هم داشته باشد و اینها خطاهای انسانی است و قرار نیست بگوییم صد درصد نیروهای پلیس مشکلی ندارند، بالاخره دو نفر هم پیدا میشوند به هر دلیلی خطایی هم مرتکب شوند. همانطور که پروازهای هوایی هم گاهی شاهد خطاهای انسانی هستیم که حادثهای مرگبار رخ میدهد. اما آنچه مهم است مردم باید در هر شرایطی تابع پلیس باشند تا ما شاهد پلیسی مقتدر و قوی در سطح جامعه باشیم تا عرصه بر افراد خلافکار و مجرمان خطرناک تنگ شود. پلیس هم لازم است از کارشناسان، روانشناسان، آسیبشناسان و جامعه شناسان خبره کمک بگیرد تا عملکردی بهتر به مردم ارائه دهد.»