در ادامه سیاست واشنگتن در همراه کردن دیگر کشورها به منظور مواجهه با تنشهای جهانی، بعد از اوکراین نوبت به چین رسیده است. رئیسجمهور امریکا به صراحت گفته که اگر چین علیه تایوان اقدام نظامی صورت دهد، واشنگتن نیز در حمایت از تایپه وارد عمل خواهد شد. پکن ضمن هشدار شدید به واشنگتن، خطاب به طرف امریکایی گفت که شرایط اوکراین با تایوان قابل مقایسه نیست.
دونالد ترامپ در دوران تصدی ریاست جمهوری با دست گذاشتن روی سهم کشورهای عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) عملاً به شرکای امریکا تفهیم کرد که باید در عرصه شراکت، سهم خود را بپردازند. چنین رویکردی اگرچه در دولت دموکرات امریکا ادامه پیدا نکرد، اما در سیاستهای جو بایدن درباره جنگ اوکراین و به میدان کشیدن اروپاییها برای تقابل با روسیه خود را نشان داد. سیاست بسیج کردن کشورهای جهان در راستای اهداف امریکا، مدتی بعد از جنگ اوکراین، حالا به شرق آسیا کشیده شده تا جایی که در دیدار سران امریکا و ژاپن، صحبت از اصلاح شورای امنیت برای عضویت دائم توکیو به میان آمده است. جو بایدن دیروز در جریان سفر به ژاپن و دیدار با فومیو کیشیدا، نخستوزیر این کشور گفت: «ائتلاف امریکا- ژاپن رکن و پایهای برای صلح و شکوفایی در منطقه هند- آرام بوده است و ایالات متحده به طور کامل به دفاع از ژاپن متعهد است.»نخستوزیر ژاپن هم در اظهاراتی مشابه اعلام کرد که ژاپن و ایالات متحده باید جهان را برای اجرای اصل «منطقه باز و آزاد هند و اقیانوس آرام» رهبری کنند. در گزارشی که شبکه تلویزیونی ژاپنی NHK منتشر کرده، آمده است که رئیسجمهور ایالات متحده، نیاز به اصلاح شورای امنیت سازمان ملل و تمایل ژاپن برای عضویت دائمی در آن را تأیید کرده است.
همسانسازی شرایط اوکراین با تایوان
از زمانی که ترامپ از توافق تجاری چندملیتی که اکنون به عنوان توافقنامه جامع برای مشارکت ترانس-پاسیفیک شناخته میشود، کنارهگیری و زمینه را برای گسترش نفوذ چین فراهم کرد، واشنگتن ستون اقتصادی برای تعامل با منطقه هند- اقیانوسیه ندارد. این موضوعی است که مقامات فعلی کاخ سفید از آن غافل نیستند. از این رو، تایوان که همواره زمین مناقشه میان چین و امریکا بوده است، دیگر نقطهای بود که جو بایدن درباره آن بیانیه داد و به روشنی از تایوان حمایت کرد. در این بیانیه آمده است: «اگر چین به تایوان حمله کند، ایالات متحده به صورت نظامی در رابطه با این موضوع مداخله و از تایوان حمایت خواهد کرد.»بایدن خاطرنشان کرد که پس از حمله روسیه به اوکراین، محافظت از این جزیره مسئولیت «بسیار خطیری» است. امریکا در راستای، سیاست چین واحد، پکن را در قالب دولت چین میشناسد و اگرچه روابط دیپلماتیکی با تایوان ندارد، اما با این حال امریکا روابط غیررسمی خود را با تایوان از جمله سفارت دوفاکتو در تایپه حفظ میکند و تجهیزات نظامی به تایوان ارسال میکند. بایدن در بخش دیگری از کنفرانس خبری در توکیو گفت: «ما در قبال تایوان متعهد شدهایم. هرگونه زور و اجبار چین علیه تایوان نامناسب و زشت تلقی خواهد شد.»رئیسجمهور امریکا تحولات شرق آسیا را به وقایع اوکراین گره زد و گفت: «چین با اقدام خود کل منطقه را تحت تأثیر قرار میدهد و اتفاقی مشابه اوکراین رخ خواهد داد. امیدوارم ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه بهای حمله خود به اوکراین را بپردازد تا به چین نشان دهد که درصورت حمله به تایوان، با چه چیزی مواجه خواهد شد.»
مقایسهای پوچ، امریکا مواظب موضعگیریاش باشد
سخنان رئیسجمهور امریکا به تنش میان کاخ سفید و وزارت خارجه چین نیز منجر شد. یک مقام کاخ سفید که خواست نامش فاش نشود، در دفاع از موضع بایدن گفت: «همانطور که رئیسجمهور گفت، سیاست ما تغییر نکرده است. وی بر سیاست چین واحد و تعهد ما در قبال صلح و ثبات در سراسر تنگه تایوان تأکید کرد.»این مقام کاخ سفید در ادامه افزود: «وی همچنین بر تعهد ما طبق قانون روابط تایوان برای ارائه ابزار نظامی برای دفاع از خود، تأکید کرده است». وی با ادعای اینکه امریکا به سیاست «چین واحد» متعهد است، مدعی شد دولت پکن در حال بازیکردن با آتش درخصوص تایوان است. سخنگوی وزارت خارجه چین روز دو شنبه در پاسخ به اظهارات رئیسجمهور امریکا گفت: «موضوع تایوان و اوکراین کاملاً متفاوت است و مقایسه آنها پوچ است. تایوان بخشی از خاک چین است و ما به هیچ کشوری اجازه دخالت در امور داخلی خود را نمیدهیم. ما از ایالات متحده میخواهیم هنگام صحبت در مورد موضوع تایوان مراقب باشد.»سخنگوی وزارت خارجه چین همچنین به تهدیدهای شدیداللحن جو بایدن علیه کشورش اشاره کرد و گفت: «امریکا میداند که چین قادر به حفاظت از خاک خود است.»