کد خبر: 1075802
تاریخ انتشار: ۲۴ دی ۱۴۰۰ - ۲۱:۰۰
زنده‌یاد هاشم امانی و مبارزات دینی و ملی معاصر
محمدرضا کائینی

زنده‌یاد هاشم امانی -که چندین ماه از رحلت وی فاصله گرفته‌ایم-در زمره مبارزان دیرین تاریخ معاصر ایران، در نهضت ملی و انقلاب اسلامی بود. وی در پی اعدام حسنعلی منصور دستگیر شد و سالیان طولانی در زندان به سر برد. اثری که در این مجال به معرفی آن پرداخته‌ایم، خاطرات مرحوم امانی است که از سوی مرکز اسناد انقلاب اسلامی نشر یافته است. عبدالله علی‌آبادی، تدوینگر این اثر در دیباچه آن چنین آورده است:
«انقلاب اسلامی ایران از معدود انقلاب‌هایی است که در دوران معاصر، نام خود را در جهان به ثبت رساند. این انقلاب که در نوع خود منحصر به فرد است، تئوری‌های همه نظریه‌پردازان را در خصوص دلایل ایجاد یک انقلاب را به چالش کشاند و توجه همگان را به درک بیشتر ماهیت آن معطوف کرد. برای رسیدن به دلایل ایجاد هر انقلابی، بررسی و فهم همه‌جانبه رویداد‌ها و پدیده‌های آن لازم و یکی از راه‌های آن، ثبت خاطرات و بررسی افکار و اعمال افرادی است که در متن حادثه بودند. پدر امانی‌ها، حاج احمد امانی‌همدانی -که فردی روحانی و در حد اجتهاد بود- در دوره رضاشاه و به علت مقاومت‌هایش در برابر اقدامات ضد مذهبی وی، مجبور به خلع لباس شد. نتیجه تربیت صحیح آن مرحوم، همراهی پسران وی با گروه‌های مبارز دینی پس از سقوط رضاشاه مانند: جمعیت فدائیان اسلام، مجمع مسلمانان مجاهد و گروه شیعیان بود. با آغاز نهضت امام خمینی (ره)، ایشان به فعالیت در هیئت‌های مؤتلفه اسلامی مشغول شدند. حضور همزمان سه نفر از پسران حاج احمد امانی، در کادر مرکزی هیئت مؤتلفه، اهمیت بررسی و ثبت خاطرات تک تک اعضای این خانواده را در مبارزه علیه رژیم بیشتر می‌نمایاند. حاج هاشم امانی یکی از اشخاصی بود که به عنوان یک بازاری مذهبی، در مبارزات سیاسی و مسلحانه علیه رژیم پهلوی فعالیت داشت. این اثر بر مبنای چندین مرحله مصاحبه مستقیم با راوی، طی سال‌های ۱۳۸۵ ـ ۱۳۸۰ به صورت پرسش و پاسخ، عیناً پیاده و تنظیم شد. سپس متن خاطرات با رعایت اصل امانتداری، در ۱۱ فصل تنظیم و تدوین شد. در فصل اول، به خانواده و تحصیلات حاج هاشم امانی و خانواده‌اش پرداخته شده است. در فصل دوم سعی شده تا به فعالیت‌های سیاسی ـ اجتماعی دوران بعد از رضاشاه و نحوه وارد شدن ایشان به فعالیت‌های سیاسی و عضویت همزمان در جمعیت فدائیان اسلام و مجمع مسلمانان مجاهد و اقدامات این دو گروه علیه رژیم پرداخته شود. در فصل سوم جریان ملی شدن صنعت نفت، تعاملات و اختلافات فدائیان اسلام، جریان آیت‌الله کاشانی و جبهه ملی بررسی شده است. فصل چهارم به کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، دلایل انفعال مردم نسبت به این قضیه، اقدامات فدائیان اسلام، دستگیری و شهادت رهبران آن‌ها پرداخته است. در فصل پنجم راوی به اخلاق و خصوصیات نواب صفوی، اقدامات اجتماعی فدائیان اسلام و دلایل اعدام‌های انقلابی آن‌ها می‌پردازد. نهضت امام خمینی (ره)، چگونگی تشکیل هیئت‌های مؤتلفه اسلامی و تشکیلات آن در فصل ششم بررسی شده است. در فصل هفتم راوی به قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، دستگیری و تبعید حضرت امام (ره) در سال ۱۳۴۳ می‌پردازد. در فصل هشتم، واکنش هیئت‌های مؤتلفه نسبت به این قضیه، اقدام به اعدام انقلابی حسنعلی منصور نخست‌وزیر وقت توسط هیئت و روحیات و ویژگی‌های حاج صادق امانی و دیگر اعضای تیم پرداخته شده است. در فصل نهم راوی سعی کرده است تا نحوه سپری کردن دوران زندان در زندان‌های مختلف و حوادث آن ایام را تشریح کند. در فصل دهم راوی به نحوه آزادی از زندان، پیروزی انقلاب اسلامی ایران و فعالیت‌های پس از پیروزی انقلاب می‌پردازد. در فصل آخر نقش مساجد در فعالیت‌ها علیه رژیم، در دوران انقلاب اسلامی بررسی می‌شود...»

نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار