شرایط اقتصادی این روز‌های کشور از هر لحاظ در وضعیت مطلوبی قرار ندارد، هرچند با استقرار دولت جدید در برخی حوزه‌های اقتصادی (تورم، ذخایر ارزی و ذخایر کالا‌های اساسی) نشانه‌هایی از بهبود دیده می‌شود. با این حال حضور هشت ساله اصلاحطلبان در قدرت در دولت ظاهراً میانه‌رو روحانی - که در واقع یک دولت سوپراصلاح‌طلب بود - و رهاسازی امور و مشروط کردن و گره زدن حل مسائل و مشکلات کشور به مواردی، چون برجام و FATF از سوی آنان، چنان آواری از مشکلات بر سر مردم خراب کرد که سال‌ها تلاش و همت لازم است تا بتوان وضعیت نابسامان کنونی را تا حدی بهبود بخشید. اصلاحطلبان دو بار با حمایت تمام قد و هزینه کردن همه سرمایه اجتماعی خود توانستند روحانی را به قدرت برسانند و البته از مواهب آن هم نهایت استفاده را بردند و توانستند از یک سو تا حدی سیاست‌های مورد نظر خود را در عرصه کشور پیاده کنند و از سوی دیگر عملاً مدیریت امور جاری کشور و دولت را در اختیار داشته باشند.
بی توجهی جدی به مردم و مشکلات آنان، گسترش مدیریت نجومی و رویه شدن تبعیض و بی‌عدالتی، آدرس غلط دادن درباره راه‌حل مشکلات و به طور خلاصه ناتوانی در اداره امور کشور در این دوره، سبب نارضایتی روزافزون مردم و فراهم نمودن زمینه آشوب‌ها و حوادثی، چون آبان ماه ۹۸ شده و از نظر جناحی نیز سبب رویگردانی بدنه اجتماعی متمایل به اصلاح‌طلب‌ها و در نتیجه حذف آنان از صحنه سیاست کشور در انتخابات مجلس و ریاست جمهوری اخیر گردید. حقیقتی که خود اصلاح‌طلب‌ها به‌رغم جنجال‌های زیاد و تلاش برای مقصرنمایی از دیگران بابت آن، بهتر از هر کسی به آن واقفند و می‌دانند که عملکرد آنان در وهله اول، بزرگ‌ترین ضربه را به سرمایه اجتماعی نظام و سپس به بدنه رأی خود آنان زد. پرسش مهمی که اکنون مطرح است این است که استراتژی اصلاحطلبان برای دوران کنونی و برای احیای مجدد بدنه اجتماعی چیست. در همین خصوص آذر منصوری، دبیرکل حزب اتحاد ملت و چهره شاخص اصلاح‌طلب در گفتگو با روزنامه اعتماد از لزوم تمرکز بر استراتژی «جامعه‌محور» به منزله استراتژی مطلوب دوران پساقدرت اصلاح‌طلب‌ها یاد کرده و گفته است: «به هر حال، انتخابات، تنها عرصه سیاست‌ورزی اصلاحطلبان نیست و اصلاحطلبان باید تلاش کنند تمرکز بیشتری بر اصلاحات جامعه‌محور داشته باشند. این دو راهبرد اصلاحات جامعه‌محور و دولت‌محور در تضاد با یکدیگر نبوده و در تلازم با هم هستند، اما با توجه به شرایط امروز و آنچه در گذشته اتفاق افتاده، اصلاحطلبان باید بر اصلاحات جامعه‌محور تمرکزی دوچندان داشته باشند.» محمدرضا خاتمی هم در روز‌های اخیر در گردهمایی مجمع عمومی انجمن اسلامی پزشکان از لزوم «تغییر ادبیات اصلاحطلبان» و «اصلاح رابطه آنان با جامعه» سخن گفته است: «ما در نظامی زندگی می‌کنیم که معتقدیم مردم باید در آن همه کاره باشند، پس اولین اقدام در جریان اصلاحات باید بازسازی رابطه با مردم باشد. باید ادبیات جریان اصلاحات تغییر کند. ما باید به مردم بگوییم که حرف ما چیست و می‌خواهیم چه چیزی برای آنان به ارمغان بیاوریم.»
عمادالدین‌باقی هم در روز‌های اخیر با اشاره به مطالبات معلمان در مباحث معیشتی و طرح رتبه‌بندی از «لزوم قرار گرفتن در سنگر جامعه مدنی» و مجبور نمودن حکومت به تمکین و تسلیم پذیرش واقعیت جامعه مدنی سخن گفت. آن‌گونه که از سخنان محمدرضاتاجیک به عنوان یکی از تئوریسین‌های مهم اصلاح‌طلب‌ها در گفت‌وگوی اخیر وی با «اقتصادنیوز» برداشت می‌شود این است که تئوریسین‌های اصلاح‌طلب با وضعیت به وجود آمده انتظار شورش‌های متعدد در کشور در آینده‌ای نزدیک را دارند: «این امکان وجود دارد که برای یک دوره کوتاه مرهمی برای بحران‌های اقتصادی موجود پیدا شود، اما ضعف ریشه‌ای در مدیریت اقتصادی کشور زخم‌هایی را ایجاد کرده که به سادگی قابل التیام نیست و در آینده نزدیک همین زخم‌ها موجب جوشش شورش‌های متعددی در کشور خواهد شد.» وی از جدا شدن نخبگان اصلاح‌طلب از توده‌ها به دلیل هراس از دچار شدن به پوپولیسم انتقاد کرده و با ذکر حوادث آبان ۹۸، مردم را جلوتر از جریان روشنفکری دانسته است: «متأسفانه جریان اصلاح‌طلبی از هراس از دچار شدن به پوپولیسم، دچار جدایی نخبگان از توده‌ها شد. زیرا بخش زیادی از اصلاحطلبان متأسفانه مفاهیم سیاسی بنیادین را مطالعه نکرده بودند و در دام جدایی از مردم افتادند... باید بپذیریم که مردم در روزگار فعلی بسیار جلوتر از جریان روشنفکری حرکت می‌کنند که نمونه آن را می‌توان در حوادث آبان ۹۸ به وضوح دید.»
تاجیک در ادامه اعلام می‌کند که مردم دیگر کمتر مطالبه مسائلی همچون آزادی و امثالهم را می‌کنند و به دنبال حقوق دیگر خود هستند: حقوق‌های قومیتی، جنسیتی، خرده فرهنگ‌ها، خرده مذهب‌ها و زنان جزو حقوقی هستند که امروز مردم آن‌ها را مطالبه می‌کنند و کمتر از مسائلی همچون حق آزادی و امثالهم می‌گویند.» تاجیک معتقد است که ذائقه نسل کنونی تغییر کرده و اگر اصلاحطلبان می‌خواهند به عنوان یک آلترناتیو مهم در عرصه سیاست باقی بمانند، باید «طرحی نو» ارائه دهند و دست به یک پوست اندازی بزنند.
کلیدواژه هایی، چون «تغییر ادبیات اصلاحطلبان» و «اصلاح رابطه با جامعه»، «لزوم ارائه طرحی نو»، «توجه به مطالبات مدنی و معیشتی مردم»، «عدم هراس از پوپولیسم»، «بازسازی رابطه با مردم» و در نهایت «استراتژی جامعه محور» در ادبیات اخیر تئوریسین‌های اصلاح‌طلب به خوبی نشان می‌دهد که سمت و سوی استراتژی جدید اصلاح‌طلبانی که پیش‌بینی و انتظار شورش‌های اجتماعی در کشور را دارند به کدام سمت است! اقدامات میدانی و رسانه‌ای اصلاح‌طلب‌ها در موضوع مطالبات معیشتی معلمان به روشنی نشان از عملیاتی شدن استراتژی «جامعه محور» یا به عبارت دقیق‌تر استراتژی دامن زدن و موج‌سواری از مطالبات اجتماعی و اقتصادی مردم و نشاندن خود در کنار آنان بدون ترس از پوپولیسمی است که به اعتراف خود دچار آن هستند. مردم و مطالباتی که در زمان حضور اصلاحطلبان در قدرت و در دوران شنبه‌های آقای روحانی، پوپولیستی بوده و محلی از اعراب نداشتند، ولی در زمان خروج آنان از صحنه قدرت، در محور استراتژی اصلاحطلبان و در مرکز توجه و گفتمان احیاگرانه آنان قرار گرفته‌اند!
.
