خبری که ۵/۳ میلیون زوج نابارور کشور را به در آغوش گرفتن فرزند خودشان امیدوارتر کرد. آنطور که وزیر رفاه اعلام کرده، بر اساس مصوبه هیئت دولت که معاون اول رئیس‌جمهور ابلاغ کردند هزینه‌های درمان نازایی و ناباروری جزو خدمات بیمه‌های پایه قرار گرفت. بودجه و هزینه مورد نیاز برای این امر از طریق شرکت‌های بیمه‌گر در اختیار این وزارت قرار می‌گیرد. به گفته رئیس دبیرخانه شورای عالی سلامت نیز هزینه درمان ناباروری سقف پرداخت ندارد، اما فقط تا سه دوره در یک سال و در مجموع شش دوره، درمان تحت پوشش بیمه‌ای خواهد بود. پوشش بیمه‌ای ناباروری برای فرزند چندم و ناباروری ثانویه هم در نظر گرفته شده‌است، زیرا ۷ تا ۸ درصد جمعیت ناباروری کشور در موارد ثانویه اتفاق می‌افتد.
گریه یک نوزاد تنها صدای گریه‌ای است که شور زندگی و حیات می‌دهد، اما برخی از زوج‌ها نمی‌توانند لذت داشتن فرزند را تجربه کنند. در ایران از هر پنج زوج یک زوج نابارور است و در مجموع چیزی حدود ۲۰ درصد زوج‌ها برای فرزند داشتن نیازمند بهره‌گیری از درمان‌های ناباروری هستند. شانس موفقیت این روش‌ها متفاوت است، اما به طور متوسط هر دوره درمان ناباروری تنها ۳۰ درصد شانس موفقیت دارد و ۷۰ درصد احتمال شکست ناباروری لزوم تکرار این روش‌ها را برای برخی زوج‌ها ضروری می‌کند. درمان‌هایی که بدون در نظر گرفتن هزینه‌های دارویی چیزی حدود ۶ تا ۱۰ میلیون هزینه دارد و تأمین این هزینه برای بسیاری از خانواده‌ها مقدور نیست. علاوه بر هزینه‌های درمانی اصلی و داروها، باید هزینه‌های رفت و آمد و اقامت را هم به فهرست خرج و مخارج درمان ناباروری اضافه کرد؛ چراکه ۷۵ مرکز ناباروری فعال در کشور، اغلب در تهران یا شهر‌های بزرگ هستند. با این اوصاف ۲۰ درصد از زوج‌های ایرانی یا باید قید فرزند داشتن را بزنند یا زیر بار هزینه‌های سنگین درمان ناباروری بروند. این در حالی است که حمایت از زوج‌های نابارور یکی از بند‌های سیاست‌های کلی جمعیت است و با عنایت به سیاست کشورمان برای افزایش جمعیت، می‌توان روی ظرفیت این زوج‌ها حساب ویژه‌ای باز کرد؛ چراکه آنان بی‌نیاز از توجیه و اقناع، خواهان داشتن فرزند هستند. حالا با تصویب حمایت بیمه‌های پایه از زوج‌های نابارور و حتی افرادی که دچار ناباروری ثانویه شده‌اند، هم این زوج‌ها می‌توانند فرزندشان را در آغوش بگیرند و هم بخشی از سیاست‌های جمعیتی کشور محقق می‌شود.
ناباروری زیر چتر بیمه‌های پایه
آنطور که حجت‌الله عبدالملکی، وزیرتعاون، کار و رفاه اجتماعی خبر داده‌است بر اساس مصوبه هیئت دولت که معاون اول رئیس‌جمهوری ابلاغ کردند هزینه‌های درمان نازایی و ناباروری جزو خدمات بیمه‌های پایه قرار گرفت. بر این اساس وزارت بهداشت و درمان موظف شد استاندارد‌های درمانی را برای این موضوع تدوین کند. بودجه و هزینه مورد نیاز برای این امر از طریق شرکت‌های بیمه‌گر در اختیار این وزارت قرار می‌گیرد.
سید سجاد رضوی، رئیس دبیرخانه شورای عالی بیمه سلامت هم با تأکید بر اینکه خدمات ناباروری در بیمه‌های پایه در مراکز دولتی تحت پوشش بیمه بودند، می‌گوید: «به دلیل محدودیت مراکز و متقاضی زیاد دریافت خدمات در مراکز دولتی، در جلسه شورای عالی بیمه در خردادماه، اعضا پذیرفتند که در بخش‌های عمومی غیر دولتی هم بیمه‌های پایه در حوزه ناباروری، خرید خدمت انجام دهند.»
وی با بیان اینکه استاندارد‌های پوشش بیمه‌ای خدمات ناباروری مشخص شده‌است، می‌افزاید: «از دوم شهریورماه پوشش بیمه‌ای خدمات نازایی و ناباروری از سوی معاون رئیس‌جمهور ابلاغ شده‌است و سازمان‌های بیمه‌ای باید در بخش‌های دولتی و عمومی غیردولتی خرید خدمت انجام دهند.»
شرایط برخورداری از بیمه ناباروری
به گفته رضوی با توجه به سیاست‌های جمعیتی کشور، شورای عالی بیمه، پوشش بیمه‌ای خدمات نازایی و ناباروری و گسترش آن را پذیرفت. آنطور که رئیس دبیرخانه شورای عالی بیمه سلامت توضیح می‌دهد پوشش این خدمات سقف مشخصی از لحاظ مبلغ پرداختی ندارد، اما مقرر شد که در یکسال تا سه دوره درمان ناباروری و درکل حداکثر شش دوره درمان ناباروری برای زوجین، تحت پوشش بیمه قراربگیرد. همچنین شرط سنی نیز برای بانوان، ۴۲ سال در نظر گرفته شده‌است؛ البته پس از آن هم خدمات حمایتی خواهیم داشت. وزارت بهداشت بر اساس استاندارد‌ها نحوه تجویز دارو و درمان ناباروری را ابلاغ می‌کند.
از دیگر ویژگی‌های این تصمیم جدید، پوشش بیمه‌ای ناباروری برای فرزند چندم و ناباروری ثانویه است؛ چراکه ۷ تا ۸ درصد جمعیت ناباروری کشور در موارد ثانویه اتفاق می‌افتد.
حکایت زوج‌هایی که سال‌ها به دلیل فقر برای درمان ناباروری اقدام نکرده‌اند
دکتر ناهید لرزاده، متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ نازایی و ای‌ای‌اف درباره پوشش بیمه‌ای درمان‌های ناباروری به «جوان»می گوید: «پیش از این تنها بیمه‌های تکمیلی بخشی از هزینه‌های دارو و درمان ناباروری را پوشش می‌دادند و بیمه‌های پایه در این‌باره خدماتی ارائه نمی‌کردند.»
وی در پاسخ به این سؤال که چرا این پوشش بیمه‌ای تنها سه بار درمان ناباروری در سال را پوشش می‌دهد؟ اینگونه توضیح می‌دهد: «ما در طول سال بیش از سه بار درمان ناباروری کاشت جنین یا ای‌وی‌اف نمی‌توانیم انجام دهیم،، چون باید دارو‌های زیادی به بیمار بدهیم و این داروها عوارض می‌دهد، اما در روش‌های ساده‌تر و کم‌خطرتری مثل‌ای یو‌ای که به نوعی تزریق اسپرم است و دارو‌های کمتری در آن استفاده می‌شود و عوارض کمتری دارد، محدودیت کمتری هم دارد، اما در روش ای‌وی‌اف در سه سیکل ممکن است بیمار ۳۰ آمپول تزریق کند و به همین خاطر ما توصیه نمی‌کنیم بیش از سه دوره در سال این درمان صورت بگیرد.»
به گفته لرزاده در صورتی که بعد از سه بار انجام ای‌وی‌اف در یک سال درمان نتیجه بخش نباشد به بیمار یک دوره شش ماهه تا یک ساله استراحت داده می‌شود و دوباره درمان تکرار می‌شود.
این پزشک متخصص در رابطه با شرط سنی لحاظ شده در قانون جدید هم می‌گوید: «برای افراد بالای ۴۳ سال دیگر تخمک خود بیمار قابلیت باروری لازم را ندارد و باید از تخمک اهدایی استفاده کرد و درمان ناباروری با افزایش سن پیچیده‌تر می‌شود.»
لرزاده در رابطه با هزینه‌های درمان‌هایی همچون‌ای وی اف با تأکید بر آنکه هزینه‌های درمان شامل دارو و جراحی می‌شود که با توجه به نوسانات ارزی قیمت دارو هر بار تغییر می‌کند و در مراکز دولتی و خصوصی و خیریه هزینه‌های درمان ای‌وی‌اف متفاوت است، اما به طور متوسط بین ۶ تا ۱۰ میلیون هزینه هر دوره‌ای وی اف می‌شود که با هزینه‌های دارویی حدود ۱۵- ۱۶ میلیون تومان برای بیمار آب می‌خورد. این در حالی است که هر کدام از این روش‌های درمانی حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد شانس موفقیت دارد و هر قدر سن بیمار کمتر باشد، شانس درمان بیشتر است. به گفته وی متقاضیان درمان نازایی اغلب از اقشار ضعیف جامعه هستند و مواردی بوده که زوج ۱۵ سال به دلیل ناتوانی مالی برای درمان مراجعه نکرده و حالا هم با وام و قرض آمده‌اند تا درمان شوند. در مقابل این، اما برخی افراد هم هستند که برای تعیین جنسیت فرزندشان مراجعه می‌کنند و این افراد از اقشار متمول جامعه هستند.
