گپ و گفتی با سجاد گنج زاده، کاراته کایی که آخرین طلای کاروان ایران در المپیک را به گردن آویخت

نماینده یک ملت بودم و باید مدال می‌گرفتم

سرویس ورزشی جوان آنلاین: انتظار برای المپیکی شدن کاراته اگرچه سال‌ها طول کشید، اما پایانی به یادماندنی برای ورزش ایران داشت. رشته مدال‌آور کاراته بنا به تصمیمات IOC تنها یک بار در جمع رشته‌های المپیکی حاضر بود و یک مدال طلای ارزشمند را نصیبمان کرد. بعد از آنکه حمیده عباسعلی و سارا بهمنیار دو بانوی ملی‌پوش از رسیدن به سکو بازماندند، چشم امید همه به سجاد گنج‌زاده بود. تک‌ستاره کاراته مردان کشورمان مسئولیت دیگری را نیز به دوش می‌کشید؛ او آخرین نماینده ایران در توکیو ۲۰۲۰ بود و می‌دانست خیلی‌ها منتظرند بعد از جواد فروغی و گرایی، سومین طلای کاروان از آن گنج‌زاده شود. ملی‌پوش سنگین‌وزن برای برآورده کردن این آرزو به خدا توکل کرد و تجارب زیادش را به کار گرفت تا افتخاری بزرگ را کسب کند. گذشتن از سد بهترین‌های جهان آسان نبود، ولی افتخار کاراته ایران بر همه سختی‌ها غلبه کرد تا پای فینال برسد و برای بار دوم با حریف عربستانی مبارزه کند. در لحظات پایانی دیدار سرنوشت‌ساز حریف سعودی با اینکه از گنج‌زاده پیش بود، ضربه‌ای خطرناک به او زد و نماینده ما را نقش بر زمین ساخت. گنج‌زاده شوکه روی تاتامی افتاده بود و داوران به درستی با دیسکالیفه کردن نماینده عربستان قهرمانی نماینده کشورمان را اعلام کردند. طلای سجاد شیرینی خاصی برای جامعه ورزش و مردم داشت؛ آخرین مدال کاروان، آخرین طلای کاروان و اولین مدال تاریخ کاراته ایران در بازی‌های المپیک را مدیون ورزشکاری هستیم که وقتی روی سکو رفت و مدالش را به گردن آویخت به رسم جوانمردی از حریف عربستانی دلجویی کرد. شنیدن صحبت‌های سجاد گنج‌زاده، تنها مدال‌آور المپیکی کاراته ایران بعد از گذشت دو هفته از اتمام بازی‌های توکیو خالی از لطف نیست.

حال و هوای المپیک چطور بود؟
همه چیز خوب بود. ژاپنی‌ها همه مسابقات را با نظم و انضباط خاصی برگزار کردند و میزبان خوبی داشتند. همه آن چیزی که ما در توکیو و دهکده بازی‌ها دیدیم، مطلوب و رضایت‌بخش بود.
اجرای پروتکل‌های بهداشتی و اعمال قوانین سفت و سخت کار را برای ورزشکاران المپیکی سخت نکرده بود؟
ماسک زدن جزو قوانین بود و همه باید این قانون را رعایت می‌کردیم. خب در کشور خودمان هم اغلب مردم برای پیشگیری از ابتلا به کرونا ماسک می‌زنند. به عقیده من قوانینی که ژاپنی‌ها برای برگزاری المپیک ۲۰۲۰ اعمال کردند، سختگیرانه نبود. ضمن اینکه اعمال قوانین بهداشتی و سختگیری‌ها برای حفظ سلامت ورزشکاران حاضر در دهکده بازی‌ها و سلامت مردم کشور میزبان بود. هزاران خارجی از سراسر دنیا طی کاروان‌های مختلف به توکیو آمدند و برای حفظ سلامتی و کنترل کرونا اعمال محدودیت و اجرای مقررات قطعاً ضروری بود. باز هم می‌گویم رعایت قوانین در نظر گرفته شده سخت نبود، همیشه باید ماسک می‌زدیم، قبل از مسابقه هم ماسک‌مان را درمی‌آوردیم و مبارزه می‌کردیم. با شیوع کرونا دیگر ماسک زدن عادی شده و در ایران هم مردم باید برای جلوگیری از ابتلا به این ویروس ماسک بزنند.
از مبارزات سخت و نفس‌گیری که در توکیو انجام دادید بگویید. کسب اولین مدال المپیک کاراته و کسب آخرین مدال کاروان چه حسی داشت؟
برای رسیدن به مدال مسابقات را یک به یک پشت سر گذاشتم و خدا را شکر موفق شدم به عنوان سرگروه به دور حذفی صعود کنم. در مرحله نیمه نهایی رقیبم اوگور اوکتاش بود، حریف ترکیه‌ای از گروه خیلی سختی بالا آمده بود و هدفی جز کسب مدال نداشت. با این حال من با تلاش فراوان توانستم اوکتاش را نیز شکست دهم و خودم را به فینال بازی‌های ۲۰۲۰ برسانم. در بازی آخر هم دوباره با کاراته‌کای عربستانی روبه‌رو شدم و خوشبختانه مدال طلا به نام کشورم به ثبت رسید.
برگزاری دور اول رقابت‌های کاراته المپیک به صورت گروهی به نفع کاراته‌کا‌ها بود یا مسیر صعودشان را دشوارتر می‌کرد؟
به عقیده من یکی از جذابیت‌های رشته کاراته در المپیک برگزاری مبارزات به صورت دوره‌ای بود. به عنوان مثال ورزشکار یکی از اوزان با داشتن باخت به عنوان نفر دوم از گروهش صعود کرد، با تلاش زیاد توانست قهرمان وزن خودش شود و مدال طلا را بگیرد. این نشان می‌دهد که برای رسیدن به خوشرنگ‌ترین مدال باید با هر حریفی با یک شیوه متفاوت مبارزه کرد تا بهترین نتیجه را گرفت. برگزاری مرحله اول به صورت گروهی این امکان را به ورزشکاران می‌داد تا فرصت جبران اشتباه و شکست را داشته باشند.
آخرین المپیکی کاراته ایران بودید و همه منتظر مدال شما بودند. این مسئله در جریان مسابقات روی شما فشار و استرس وارد نکرد؟
نه اصلاً، من جور کسی را نکشیدم و در وزن خودم با رقبایم مبارزه کردم. ولی این را می‌دانستم که به عنوان نماینده یک ملت و همچنین جامعه کاراته روی تاتامی می‌روم و باید مدال می‌گرفتم. این مسئله باعث می‌شد پرقدرت‌تر به میدان بروم و به من قدرت بیشتری می‌داد. خدا را شاکرم که در نهایت تلاش‌هایم به ثمر نشست و مدال طلا را به گردن آویختم.
جای خالی ذبیح‌الله پورشیب کاپیتان تیم ملی و بهمن عسگری در توکیو خالی بود.
بهمن عسگری دوست عزیز من است که جایش واقعاً در توکیو خالی بود و این واقعیت را من هر لحظه حس می‌کردم. قوانین مسابقات جوری بود که از هر کشور در یک وزن تنها یک نفر می‌توانست شرکت کند. قطعاً اگر ذبیح‌الله پورشیب در المپیک حضور داشت، او نیز می‌توانست خوشرنگ‌ترین مدال را کسب کند.
مبارزه فینال با اتفاقی عجیب همراه بود. حریف عربستانی چطور ضربه غیرورزشی به شما زد؟
بازی را که شروع کردم همان اول حریف یک ضربه به من زد، فیلم این ضربه هست و واضح است که ضربه به دستم خورده، ولی داوران سه امتیاز من را عقب انداختند. مبارزه ادامه پیدا کرد و در نهایت او ضربه را به من زد و آن اتفاق افتاد. ضربه را که خوردم، اصلاً در حال خودم نبودم. خب مسابقه است و در کاراته هر اتفاقی ممکن است رخ دهد. زدن چنین ضربه‌ای کاملاً مرسوم است و حتی ضرباتی از این محکم‌تر نیز به هم می‌زنیم. ضربه حریف عربستانی خیلی سنگین و محکم نبود، اما به جای بدی و نقطه حساسی از سرم خورد. هوشیار نبودم در آن زمان. در رشته کاراته ورزشکار همزمان با اینکه ضربه پرقدرت، با کیفیت و پرسرعتی را می‌زند باید بتواند آن را کنترل کند. داوران در آن لحظه تصمیم به اخراج یا همان هانسوکوی ورزشکار عربستانی گرفتند. در نهایت به رغم وضعیت موجود توانستم مدال طلا را به دست بیاورم، همه آن‌ها که به تیم ملی کمک کردند از کادرفنی تا بچه‌های تیم ملی از این اتفاق خوشحال شدند.
پس از این تصمیم هجمه سعودی‌ها علیه شما و داوران بالا گرفت. در صفحه شخصی‌تان هم به شما اعتراض کردند؟
بله، در صفحه شخصی‌ام آمدند و اعتراض کردند. به هرحال مردم عادی قوانین دقیق و ریز رشته‌ها را نمی‌دانند. از طرفی هر کسی دوست دارد هموطنش در تورنمنتی مثل المپیک موفق شود و عنوان قهرمانی را از آن خود کند. به نظر این مسئله کاملاً طبیعی است.
نکته جالب این بود که شما بعد از رفتن روی سکوی قهرمانی با حریف فینالتان خوش و بش کردید و دستش را گرفتید. این حرکت شما هم بازتاب زیادی داشت. قصد دلجویی از او را داشتید؟
به هرحال وقتی این اتفاق رخ داد رقیب از من جلو بود. شاید مسابقه‌مان اگر به روال عادی پیش می‌رفت، مدال طلا به او می‌رسید. شاید هم من مدال می‌گرفتم. خب حریف عربستانی ناراحت بود و به عنوان یک ورزشکار به او احترام گذاشتم.
رأی صادر شده از سوی داوران موجی از اعتراضات را به همراه داشت به خصوص از طرف سرمربی عربستان. اعتراض‌شان به تصمیم داوران درست بود؟
در نشست خبری بعد از مسابقه، حریفم هیچ اعتراضی نداشت و اعلام کرد که به رأی داوران احترام کامل می‌گذارد؛ چراکه قوانین مسابقات را می‌دانست. بعد از اینکه به کشورش بازگشت فقط یک نکته را گفت که ضربه‌اش آنقدر‌ها هم سنگین نبود. البته درست می‌گوید، ولی ضربه‌اش به سرم خورده بود و می‌توانست باعث بیهوش شدنم شود. شاید صد ضربه مثل این ضربه را بخورم چنین شرایطی برایم پیش نیاید، ولی این ضربه خطا بود.
عملکرد تیم بانوان در این دوره را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ از حمیده عباسعلی و سارا بهمنیار انتظار مدال می‌رفت، اما این خواسته محقق نشد.
تیم دختران در این دوره واقعاً شایسته گرفتن مدال و رفتن روی سکوی المپیک بود. شاید اگر دوباره قرعه‌کشی و مسابقات انجام شود بتوانند به این افتخار دست یابند. آن‌ها لیاقت رسیدن به این افتخار را داشتند.
نقش کادرفنی در موفقیت شما چقدر بود؟
سهم زیادی داشتند؛ البته جای خالی دکترخواجوی و حسن روحانی در توکیو حس می‌شد و آن‌ها نتوانستند تیم را همراهی کنند. همانطور که من توانستم اوج عملکرد و آمادگی‌ام را در المپیک به نمایش بگذارم استاد هروی نیز اوج عملکردش را به همه نشان داد. سرمربی تیم ملی با کارت‌های به موقع و درستی که کشید و با راهنمایی‌های دقیقش مسیر را برای رسیدن من به عنوان قهرمانی هموارتر کرد. این مسیر دشوار بود و با همراهی و هدایت استاد هروی توانستم با موفقیت از این مسیر عبور کنم. حضور او در کنار ملی‌پوشان یک نعمت است و نمی‌توان نقش و سهم استاد هروی را کتمان کرد.
مربیان تیم ملی چرا نتوانستند همراه شما در توکیو حضور داشته باشند؟
کاهش سهمیه کاراته مردان باعث این اتفاق شد. وقتی اعزام نشدن بهمن عسگری قطعی شد، اعلام کردند تعداد همراهان کاهش یافته و فقط یک مربی می‌تواند تیم را همراهی کند. فکر می‌کنم کمبود اطلاعات برخی‌ها باعث این مسئله شد. حریفان ما علاوه بر داشتن مربی و همراه خود حریف تمرینی نیز به المپیک آورده بودند. اگر در مورد این مسائل مهم اطلاعات بیشتری داشتند جور دیگری برخورد می‌شد و هم مربیان در کنارمان بودند و هم یکی از ملی‌پوشان به توکیو می‌آمد تا به عنوان حریف تمرینی بتواند به من کمک کند.
همراهی خانواده و حمایت‌های آن‌ها چه سهمی در این موفقیت داشت؟
معتقدم با ارزش‌ترین دارایی هر فرد خانواده‌اش است؛ چراکه خانواده در هر شرایطی کنارمان قرار دارد. خوشحالم از اینکه توانستم پسر خوبی برای پدر و مادرم، برادر خوبی برای برادرم و همسر خوبی برای همسرم باشم. آن‌ها هم مثل من سختی‌ها را تحمل کردند و تنها با طلای المپیک می‌توانستم این خستگی را برطرف کنم.
سختگیری‌های کمیته بین‌المللی المپیک باعث دور ماندن کاراته از این بازی‌ها شده بود. فکر می‌کنید این رشته باز هم به المپیک راه پیدا خواهد کرد؟
امیدوارم. جامعه کاراته امیدوار است این رشته باز هم در المپیک حاضر باشد. نمی‌دانم چرا کاراته این شرایط را دارد، ولی این را می‌دانم که کاراته لیاقت المپیکی شدن و المپیکی ماندن را دارد.
با طلایی که شما برای کاراته به ارمغان آوردید نگاه‌ها به این رشته تغییر کرده است و طبیعتاً انتظارات نیز بالاتر می‌رود. از این پس چه برنامه‌ریزی‌ای برای کاراته باید در نظر گرفته شود؟
کاراته رشته مدال‌آور بوده و هست. بازی‌های آسیایی ۲۰۲۲ را در پیش داریم و کاراته با مدال‌هایش همواره جایگاه کاروان در این آوردگاه را ارتقا داده است. زمان زیادی تا این بازی‌ها باقی نمانده و چشم بر هم بزنید این تورنمنت رسیده و باید با رقبا مبارزه کنیم. انتظارمان این است آنگونه شایسته کاراته است به این رشته نگاه کنند و رسیدگی شود. در این صورت مطمئناً ملی‌پوشان کاراته در آسیا هم دل مردم را شاد خواهند کرد. ملی‌پوشان این رشته توانایی‌ها و پتانسیل بالای خود را بار‌ها ثابت کرده‌اند پس با یک برنامه‌ریزی خوب، رسیدگی مسئولان و فراهم کردن امکانات، تکرار موفقیت‌های قبلی دور از انتظار نخواهد بود.
انتظارتان از مسئولان چیست؟
مسئولان همیشه قول‌هایی می‌دهند، این بار هم وعده‌هایی داده شد. انتظار خاصی نداریم از آن‌ها جز اینکه به وعده‌هایشان پایبند باشند و لااقل به قول‌هایشان عمل کنند. در این صورت بخشی از مشکلات ورزشکاران حل می‌شود.
حضور شما در فعالیت‌های خیریه همیشه زبانزد خاص و عام بوده است. تا قبل از قهرمانی در المپیک به بهترین شکل مسئولیت اجتماعی خود را ایفا می‌کردید، از این پس چه برنامه‌ای برای کمک‌رسانی به هموطنان خود دارید؟
امیدوارم طلای المپیک باعث شود بیشتر از این‌ها در کنار مردم باشیم و بهتر از این‌ها به هموطنان خدمت‌رسانی کنیم. تلاش می‌کنیم تا به نیازمندان بیشتری کمک کنیم و در حد توان قدری از مشکلاتشان را کاهش دهیم. کمک به مردم و دستگیری از آن‌ها افتخاری است که نصیبم شده و در این مدت من هم تا جایی که از دستم برمی‌آمده کاری انجام داده‌ام. خدا کند باز هم بتوانم در این راه قدمی بردارم و دلی را شاد کنم.
اهتزاز پرچم حضرت ابوالفضل‌ا‌لعباس (ع) بعد از قهرمانی در تاتامی توکیو بسیار لذت‌بخش بود. از قبل برای این کار نذر کرده بودید؟
این نیت استاد هروی سرمربی تیم ملی بود. او از ابتدای مسیر کسب سهمیه المپیک این پرچم را به همراه داشت و در همه رویداد‌ها کنارش بود تا اینکه به فینال المپیک رسید و به قهرمانی من منجر شد. من هم مثل بقیه مردم و رسانه‌ها تازه بعد از قهرمانی متوجه این مسئله شدم.
حمایت اسپانسر‌های شخصی که داشتید چقدر در موفقیت و آرامش شما قبل از مسابقات نقش داشتند؟
در سه سال گذشته شرکت میهن حمایت‌های خوبی از من داشته و خوشحالم که این حمایت‌ها به قهرمانی المپیک منجر شد. شرکت بیمه معلم قبل از المپیک حمایتش را شروع کرد، شرکت بایوکس و خانه ابریشمی دکتر آبادی همواره همراه تیم ملی کاراته بودند. اسپانسرهایم شخصی بودند و اگر حمایت‌هایشان نبود نمی‌توانستم با خیال راحت مبارزه کنم. اینگونه حمایت‌ها باعث می‌شود عمر قهرمانی ورزشکاران بیشتر شود.

نمای نزدیک

از پهلوانی تا قهرمانی
در نخستین روز‌های سال گذشته که هنوز زمان زیادی از پاندمی کرونا نگذشته بود، وقتی با او همکلام شدیم تعویق یکساله بازی‌های المپیک را یک فرصت خواند: «تا چند هفته پیش تمام‌وقت مشغول تمرین، مبارزه و حضور بودیم با این نیت که در توکیو ۲۰۲۰ بهترین نتیجه را بگیریم و دل مردم را شاد کنیم. حالا که بازی‌ها یک سال دیگر برگزار می‌شود، تصمیم گرفته‌ام به گونه‌ای دیگر در خدمت مردم باشم.» گویا سجاد گنج‌زاده از همان زمان می‌دانست به سکوی المپیک می‌رسد، منتها شیوع کرونا برنامه‌اش را یک سال به تعویق انداخت.
ویروس موذی ماه‌ها ورزش‌های انفرادی به ویژه رزمی را تعطیل کرد، ولی حتی کرونا هم نتوانست مرام پهلوانی را تعطیل کند. درست در شرایطی که بسیاری از هموطنان نیازمند کمک بودند، گروهی از ورزشکاران و مدال‌آوران دیروز و امروز به یاری آن‌ها شتافتند. پویش «شب‌های همدلی» ابتکاری خیرخواهانه بود از سوی قهرمان کاراته جهان تا علاوه بر تأمین سحری نیازمندان اسلامشهری، کمک‌های مردمی را در ماه مبارک رمضان به دست اقشار کم‌برخوردار این منطقه برساند. استقبال خوب جامعه ورزش از این طرح بازتاب گسترده‌ای داشت. البته پویش شب‌های همدلی تنها بخشی از فعالیت‌های سجاد گنج‌زاده در جهت انجام مسئولیت اجتماعی‌اش در قالب یک ورزشکار مدال‌آور است؛ قهرمانی که این روز‌ها به خاطر کسب آخرین مدال کاروان ورزش ایران در المپیک توکیو محبوبیتش دوچندان شده است. همان ملی‌پوش با اخلاقی است که از مدت‌ها قبل در کنار قهرمانانی، چون رسول خادم، کمیل قاسمی، احسان لشکری و خیلی‌های دیگر به مناطق محروم سراسر کشور سر می‌زنند و هر کاری از دستشان برآید برای هموطنان خود انجام می‌دهند.
مبارزه با حریف عربستانی در فینال المپیک و قهرمانی در این بازی‌ها دل مردم را شاد کرد، ولی برای ایرانی‌هایی که مدال‌آورانشان را دوست دارند، مردمی بودن او اهمیت زیادی دارد. اینکه قهرمان المپیک به فکر دغدغه‌های مردمش است و از شهرت و اعتبارش برای یاری رساندن به همشهری‌ها و هموطنان خود استفاده می‌کند، سجاد گنج‌زاده را به چهره‌ای با اخلاق و بامعرفت تبدیل کرده است. قهرمان کاراته قبل از به دست آوردن طلای توکیو ۲۰۲۰ در مسیر درستی قدم برداشته بود تا نشان دهد مهم‌تر از پوشیدن پیراهن ملی، تلاش شبانه‌روزی برای رسیدن به سهمیه المپیک و حضور موفق در بازی‌های توکیو، مرام، منش و روحیه پهلوانی است. ورزشکاری که کودکان مناطق محروم را فراموش نمی‌کند، به فکر رفع نیاز‌های حداقلی نیازمندان است و شخصاً برای کمک‌رسانی به هموطنان پای کار می‌آید و پیشقدم می‌شود، با دعای خیر همان مردم سربلند از تاتامی توکیو خارج شد و مزد زحماتش را با یک طلای شیرین گرفت.