تا سال ۱۳۹۲ شبکه‌های اجتماعی ایرانی روی دسکتاپ، حضور داشتند، اما از همان زمان بود که سیل انتقال همه چیز به گوشی تلفن همراه شروع شده بود و «ویسگون» اولین شبکه اجتماعی ایرانی بود که در کافه بازار خود را ثبت کرد؛ شبکه‌ای با ظاهری شبیه پینترست و امکاناتی شبیه اینستاگرام. محمدحسن جلالی مدیر و مؤسس این شبکه اجتماعی ایرانی است؛ طلبه‌ای که پیش از این به مدد فضای رسانه و خبر به صورت حرفهای فعال بوده و در میان اهالی مجازی با نام «نمک» شناخته می‌شد. «جوان» با این فعال فرهنگی درباره حال و روز این شبکه اجتماعی ایرانی گفتگو کرده است.
هنوز با وجود همه تلاش‌های داخلی برای ساخت و ترویج پیام‌رسان‌های داخلی به نظر می‌رسد توفیقی در این‌باره نداشتیم. ویسگون چطور متولد شد و الان چه جایگاهی در فضای مجازی دارد؟
موج کاربران به سمت محصولات موبایلی گسیل می‌شد و سهم کشور در جمع‌آوری محتوای تولیدی کاربران نزدیک به صفر بود. اعتقاد داشتیم محتوای تولیدی کاربران فارسی‌زبان قیمت ندارد و چه بهتر که این محتوا در مجموعه‌ای جمع‌آوری و استفاده شود که نرم‌افزار هدایت و نظارت آن یک مجموعه ایرانی- اسلامی است. تمام داشته ما نرم‌افزار فرهنگ ایرانی- اسلامی است. تجربه نشان داده که هر جا روی محتوا تمرکز کرده‌ایم دنیا منفعل شده است و هر جا بی‌تفاوت بوده‌ایم از ابزار‌های خارجی سیلی خوردیم. تولد ویسگون برای فضای فناوری و اطلاعات کشور یک ضرورت بود. یک جور مرز هویتی و یک سند برای استقلال مجازی محسوب می‌شد.
چند نفر پرسنل دارید؟
با خودم جمعاً هفت نفر هستیم که فعالیت داریم.
همیشه مهم‌ترین قسمت جدا از بحث محتوا بخش فنی در فضای مجازی است. در این بخش مشکلی نداشتید؟
توان فنی لازم برای تولید برنامه در کشور موجود بود. البته جمع و جور کردن تیم فنی راحت نبود خصوصاً برای ما که می‌خواستیم مستقل باشیم. عموماً این‌طور بود که بچه‌ها روز‌ها مشغول کار خودشان بودند و ویسگون را با از خودگذشتگی در سرریز وقت‌شان، در اوقات تفریح و فراغت توسعه می‌دادند. خیلی چیز‌ها هم دست ما نبود. مثلاً آن موقع‌ها در حوزه زیرساخت اوضاع دیتاسنتر‌ها به این گستردگی نبود. بعدتر صحبت از اختصاص سهم پهنای باند به صاحبان محتوا پیش آمد و توانستیم زیرساخت برنامه را به کشور بیاوریم.
ویسگون را می‌توان مهم‌ترین رقیب جدی ایرانی اینستاگرام دانست، ولی تبلیغات این فضا به خصوص از سوی نهاد‌ها انجام نشده. دلیل این امر چیست؟
شاید بشود گفت تنها کلان محصول در فضای مجازی است که نمونه داخلی دارد، اما با تمام قدرت مستقیم و غیرمستقیم درحال تبلیغ است؛ همین نوع از شبکه اجتماعی است. نتفلیکس، یوتیوب، تلگرام، وردپرس و فیس‌بوک این‌ها همه محصولاتی هستند که متناظر‌های داخلی آن‌ها از نعمت فیلتر شدن رقبای خارجی استفاده‌های فراوان کردند. ما تنها محصولی هستیم که نمونه خارجی‌مان نه تنها فیلتر نیست که دائم توسط رسانه ملی و مراکز دولتی و رسمی مستقیم و غیرمستقیم تبلیغ می‌شود حتی در مناظرات ریاست جمهوری صحبت از تعهد دادن بر سر فیلتر نشدن آن شد. حالا نه اینکه ما نگاهی به فیلتر شدن اینستاگرام داشته باشیم، اما کاری هم برای حمایت از تولید داخلی در این موضوع نشده است. راستش ما حتی حمایت هم نمی‌خواهیم؛ کافی است سعه صدری که در مقابل محتوای تولیدی در پلتفرم‌های خارجی دارند را با محصولات داخلی هم داشته باشند. بیشتر انرژی ما صرف فهماندن قالب‌های کج و معوج نظارتی به کاربران‌مان می‌شود و عملاً شاهد هل دادن کاربران از یک سنی به بعد به سمت سرویس‌های خارجی هستیم. نظارت یا بهتر است بگویم دخالت‌پذیری یک سن خاصی دارد، لذا میانگین پایین سنی استفاده‌کنندگان از سرویس‌های ایرانی به هیچ عنوان عجیب نیست.
الان اعضای ویسگون چه آماری را شامل می‌شوند؟
ما بیش از یک و نیم میلیون ثبت نام در ویسگون داشته‌ایم و در حال حاضر نرم‌افزار اندرویدمان روی حدود ۴۰۰ هزار دستگاه نصب است؛ البته وضعیت بازدیدکنندگان وب ما بهتر است و ماهانه حدود سه میلیون بازدیدکننده از محتوای تولیدی کاربران بازدید می‌کنند.
این آمار با توجه عدم تبلیغ و معرفی ویسگون از سوی نهاد‌ها و دستگاه‌های تبلیغی بسیار شگفت‌انگیز است. آیا پیشنهاد خارجی برای خرید یا سرمایه‌گذاری در ویسگون داشته‌اید؟
خوشبختانه اهداف ما برای متولیان امر در خارج از کشور مشهودتر از مسئولان داخلی بوده در حالی که پیشنهاد خرید و سرمایه‌گذاری نداشته‌ایم، اما حمله سایبری خارجی تا دلتان بخواهد داشتیم. تصور کنید یک شبکه اجتماعی با مدل مدیریت محتوایی انقلابی؛ شبکه‌ای که در آن از محور مقاومت و شهید سلیمانی آزادانه صحبت می‌شود و محتوای آن برای مقابله با توهین و ناهنجاری‌های اخلاقی پالایش می‌شود. به نظر خیلی موقعیت جذابی برای فضای فکری سرمایه‌گذاران خارجی نیست؛ البته رویکرد حاکمیت هم جایی برای نشان دادن مزیت‌های هویتی و فرهنگی نگذاشته و بی‌مهری مسئولان را حتماً اهالی اقتصاد بو می‌کشند و طبیعی است که خیلی سراغ‌مان نیایند.
انتظار شما از دولت جدید در عرصه فضای مجازی و رفع موانع تولید چیست؟
حساب آقای رئیسی جداست. ما بیش از انتظار به آقای رئیسی امید داریم. از زمان تصدی ایشان در قوه قضائیه تغییرات محسوس و امیدوار‌کننده‌ای در دستورات کمیته فیلترینگ دیده‌ایم و در دولت جدید منتظر اخبار خوب هستیم. انتظاری هم نداریم؛ بگذارند کارمان را بکنیم و به ما اعتماد داشته باشند. یک وقتی وضع به گونه‌ای بود که برای هر محتوایی که کاربران در برنامه می‌گذاشتند سین جیم می‌شدیم. الان وضع خیلی بهتر شده و فهم موضوعات در بدنه مسئولان بسیار تغییر کرده است. فکر کنید روزی در این مملکت من طلبه را به اتهام مطلبی که فلان کاربر گذاشته بود و چند ساعتی روی برنامه مانده بود احضار می‌کردند. کار فرهنگی کار پیچیده‌ای است، تخصص می‌خواهد، شناخت می‌خواهد، حوصله می‌خواهد. این‌طور نیست که یک‌شبه بشود در فرهنگ نتیجه‌گیری کرد. به ما اعتماد داشته باشند. ما کارمان را بلدیم و به قدر کافی دلسوز انقلاب و کشور هستیم. باور کنند که کار ما جهاد و مراقبت از مرز‌های هویتی کشور در فضای مجازی است و نگذارند در تصمیم‌گیری‌های کج و معوج سلیقه‌ای کشور از سرویس‌های خارجی سیلی بخورد.
یکی از نگرانی‌های مردم از ورود به شبکه‌های ایرانی نظارت نهاد‌ها و به قولی مچ‌گیری از آنهاست که می‌ترسند بعداً به ضررشان بینجامد خصوصاً که آزادی بیان یا آزادی‌های دیگر از ویژگی‌های شبکه‌های اجتماعی دنیاست. به نظرتان چطور می‌توان این نیاز یا تفکر عمومی را سامان داد؟
ما در طول این هشت سال فعالیت هیچ اطلاعاتی از کاربران‌مان را نزد هیچ دستگاه امنیتی و نظارتی فاش نکرده‌ایم. سعی کرده‌ایم مشکلات را خودمان درون شبکه حل کنیم. از کاربران برترمان و قدیمی‌تر‌های شبکه استفاده کرده‌ایم و هرچه بوده را بین خودمان حل کرده‌ایم. شاید بشود گفت ویسگون صمیمی‌ترین اجتماع کاربران ایرانی در فضای مجازی است. فضای ویسگون جز برای توهین و جز برای محتوای ضاله و غیراخلاقی کاملاً آزاد است.
کسب و کار مردم در شبکه اجتماعی خود را چگونه تعریف کرده‌اید؟
ما امکاناتی که کسب و کارهای مجازی برای صفحات اجتماعی خود نیاز دارند را در اختیارشان قرار داده‌ایم. دایرکت، اسلاید، عکس و ویدیو، کپشن و هشتگ و البته سرچ گوگل این تبلیغاتی که بعضاً می‌شود که با نبود فلان سرویس خارجی کسب و کارهای مردم آسیب می‌بیند را خیلی باور نکنید. ما و همکاران‌مان شبانه‌روز کار کرده‌ایم که بتوانیم بگوییم به اندازه رفع نیاز کاربران کشور فضا و امکانات داریم و امروز این حرف را بدون لکنت می‌گوییم.
ویسگون به طور کلی چه خدماتی به مخاطبش می‌دهد؟
ما امکانات اولیه یک شبکه اجتماعی را داریم البته نمی‌گوییم همه امکاناتی را که شبکه‌های اجتماعی بین‌المللی دارند چراکه برخی امکانات باید به تناسب با استفاده و میزان کاربر توسعه و به برنامه اضافه شود. در حال حاضر کاربران موجود از عملکرد برنامه راضی هستند و امتیاز خوبی از ایشان در مارکت‌ها گرفته‌ایم. حتماً با رشد اقبال کاربران به ویسگون، امکانات‌مان را هم افزایش خواهیم داد.
عالی بود من خودم سه ساله عضو این شبکه اجتماعی هستم و واقعا دارم میگم حرف نداره 
