سرویس بینالملل جوان آنلاین: در پی پیشرویهای سریع طالبان در افغانستان و نگرانی از قدرتگیری مجدد این گروه، منابع خبری اعلام کردند که یک هیئت از سیاسیون افغانستان به تهران سفر کردهاند تا درباره روند صلح و مسائل مورد علاقه دو کشور گفتگو کنند؛ سفری که ظاهراً برای جلب نظر ایران در مقابل طالبان انجام میشود.
با خروج نیروهای امریکایی از افغانستان و شروع پیشرویهای طالبان برای تصرف شهرها، دولت افغانستان تلاش میکند طرفهای خارجی را به حمایت از خود متقاعد کند. مقامات افغانستان که همواره به نقش مؤثر ایران در مذاکرات صلح و پایان دادن به درگیریها در افغانستان اذعان کردهاند، این بار نیز متوجه ایران شدهاند تا از تشدید تنشها در کشورشان جلوگیری کنند. به گزارش خبرگزاری تسنیم، برخی منابع روز سه شنبه اعلام کردند که یونس قانونی، سلام رحیمی سفیر سابق افغانستان در ایران، کریم خرم، ارشاد احمدی، ظاهر وحدت و محمدالله بتاش در ترکیب هیئت دولت افغانستان به تهران سفر کردهاند. این منبع گفت: «چهرههای سیاسی افغان قرار است امروز (چهارشنبه) با مقامات ایرانی برای گفتگو درباره روند صلح دیدار کنند». این خبر تاکنون از طرف مقامات رسمی افغانستان و ایران تأیید نشده است. هرچند اطلاعاتی از جزئیات این سفر به بیرون درز نکرده است، اما به احتمال زیاد بررسی تحولات اخیر افغانستان و ناامن شدن این کشور محور گفتگوها خواهد بود. سفر هیئت کابل به تهران درحالی انجام میشود که روزهای اخیر برخی اخبار منتشر شده حاکی از این بود که رویکرد ایران نسبت به طالبان تغییر یافته و دولت افغانستان از این مسئله نگران است. حضور چهرههایی مثل یونس قانونی که روابط دوستانهای با ایران داشته و در کنفرانس گروههای افغان در بن، به نمایندگی از بخشی از نیروهای مجاهدین، نقش تعیینکنندهای داشت، اهمیت این سفر را نشان میدهد. سال گذشته گزارشهایی مبنی بر سفر هیئتی از طالبان به تهران و دیدار با مقامات ایران منتشر شد که واکنش وزارت خارجه افغانستان را در پی داشت. طالبان در چند سال گذشته بارها با سفر به چین، روسیه و ایران تلاش کرده است تصویر مثبتی از خود در جامعه بینالمللی ارائه دهد. مقامات افغانستان بر این باورند که در رویکرد و تفکرات طالبان تغییری حاصل نشده است و سیاستهای این گروه همانی است که در گذشته حاکم بود. افغانها از قدرتگیری مجدد طالبان نگران هستند و بر این باورند که با تشکیل امارت اسلامی این گروه، دوباره ترس و وحشت بر جامعه افغانستان حاکم خواهد شد، لذا از مسیر دیپلماتیک تلاش میکنند مانع تحقق چنین سناریویی شوند و رایزنی با مقامات کشورهای منطقه در همین راستا انجام میشود. طالبان در هفتههای اخیر از فرصت خروج نیروهای امریکایی استفاده کرده و توانسته دهها شهر و روستا را به تصرف خود دربیاورد. پیشرویهای طالبان چنان برقآسا اتفاق افتاد که حتی برخی منابع غربی اعلام کردند که تا شش ماه آینده کابل نیز به اشغال طالبان درخواهد آمد، هرچند طالبان ادعا کرده است که به دنبال تصرف نظامی کابل نیست و رویکردش نسبت به ۲۰ سال گذشته عوض شده است. در همین ارتباط، سخنگوی طالبان دو شنبه شب در سخنانی اعلام کرد که این گروه امنیت سفارتخانهها، کنسولگریها و دیپلماتهای خارجی را در مزار شریف تضمین میکند. ذبیحالله مجاهد در گفتگو با اسپوتنیک گفت: «اکنون نمیتوانم بگویم مزارشریف به طالبان تحویل داده میشود یا خیر، اما امنیت سفارتخانهها، کنسولگریها و دیپلماتهای خارجی تضمین میشود و مشکلی برای آنها پیش نخواهد آمد.» مجاهد افزود: «ما با کشورهایی که سفارت و کنسولگری در مزارشریف دارند در ارتباط هستیم، آنها به ما اعتماد دارند.» طالبان در دوران زمامداری خود در افغانستان، با حمله به کنسولگری ایران در مزارشریف، دیپلماتهای ایرانی را به شهادت رساند، اما در هفتههای اخیر بارها اعلام کرده که اماکن دیپلماتیک از تعرض در امان خواهند بود. در دو سال گذشته تلاشهای زیادی انجام شد تا مذاکرات صلح بین طالبان و دولت افغانستان به نتیجه برسد، اما طالبان بهرغم آمادگی برای صلح حاضر به امضای توافق نشد و به حملات خود ادامه داد. چین، روسیه و ایران همیشه اعلام کردهاند طالبان بخشی از فرایند صلح در افغانستان است و بدون آن روند صلح به نتیجه نخواهد رسید. طالبان دولت فعلی افغانستان را مشروع نمیداند و هیچ گاه حاضر به مذاکره با آن نشد و به نظر میرسد این بار از فرصت خروج امریکاییها استفاده کرده تا بتواند بخشهای زیادی از افغانستان را تحت کنترل خود درآورده و در مذاکرات احتمالی امتیازهای بیشتری بگیرد.
استقرار ۲۰ هزار نیروی تاجیک در مرز
با پیشرویهای طالبان و ترس از افزایش ناامنیها، کشورهای همجوار افغانستان نیز سطح تدابیر امنیتی خود را افزایش دادهاند. به گزارش خبرگزاری صدای افغان (آوا)، امام علی رحمان، رئیسجمهور تاجیکستان به شیر علی میرزا، وزیر دفاع دستور داده در راستای فرار سربازان افغان به سمت مرزهای این کشور و پیشروی طالبان در شمال افغانستان این تعداد نیرو در مرزها مستقر شوند. یک منبع در دفتر اطلاعرسانی ریاستجمهوری تاجیکستان گفت: «رئیسجمهور در جریان نشست شورای امنیت ملی به منظور بررسی تأمین امنیت مناطق مرزی دستور داد ۲۰ هزار سرباز در مناطق هممرز با افغانستان مستقر شوند.» این مسئول افزود: «رئیسجمهور همچنین دستور داده در چارچوب مقابله با جرایم مرزی، اقدامات تروریستی و افراطگرایانه و قاچاق مواد مخدر از هرگونه نقض مرزهای ملی ممانعت به عمل آید.» پیشتر یک مقام در فرماندهی کمیته دولتی امنیت ملی تاجیکستان گفته بود: «طالبان در حال حاضر بر بیش از ۷۰ درصد از خط مرزهای بینالمللی بین دو کشور تسلط یافته است.» کشورهای آسیای مرکزی همواره از قدرتگیری عناصر رادیکال در افغانستان نگرانی داشتهاند و با تشدید تنشها در در ماههای اخیر این نگرانیها بیش از پیش افزایش یافته است.