مذاکرات صلح با ابتکار عمل عمان میان ائتلاف سعودی و یمنی‌ها در شرایطی ادامه دارد که انصارالله همچنان بر موضع خود یعنی رفع محاصره تأکید دارد. اما سعودی‌ها با درخواست تضمین و امریکایی‌ها هم از کانال مخالفت با ادامه جنگ برای آزادسازی مأرب، عملاً در مسیر دستیابی به توافق صلح سنگ‌اندازی می‌کنند.
کمتر از دو هفته پیش، محمد قیزان، معاون وزارت اطلاع‌رسانی در دولت مستعفی یمن از موافقت دولت مستعفی، ریاض، نماینده امریکا و سازمان ملل با طرح چهاربندی پیشنهادی عمان خبر داد که شامل بازگشایی فرودگاه صنعا بر اساس پاره‌ای ضوابط، آتش‌بس، تسهیل ورود کشتی‌ها به بندر حدیده و رایزنی برای دستیابی به راه‌حل سیاسی است. دیروز منابعی اعلام کردند که مذاکراتی میان ائتلاف سعودی و انصارالله یمن برای دستیابی به توافق صلح در جریان است که لغو محاصره بنادر تحت کنترل حوثی‌ها، فرودگاه صنعا و نیز تعهد حوثی‌ها به مذاکره برای آتش‌بس محور‌های اصلی این مذاکرات هستند. این منابع اعلام کردند که عبدالملک الحوثی، رهبر انصارالله ماه میلادی جاری همزمان با جدید‌ترین پیشنهاد مارتین گریفیتس، فرستاده سازمان ملل به یمن، در دیدار با هیئت عمانی متعهد شد که به محض پایان محاصره وارد مذاکرات آتش‌بس شود. از این رو، پیش‌بینی می‌شود که طی روز‌های آتی، مذاکرات بیشتری میان مسئولان عمانی و عربستانی برگزار شود. در صورت دستیابی به توافق، این اولین پیشرفت بزرگ سازمان ملل برای پایان جنگ یمن خواهد بود.
آتش‌بس فقط پس از رفع تحریم
آخرین تحولات بنابر اعلام یک منبع مطلع حاکی از آن است که ریاض اگرچه موافق این توافق است، اما نیاز دارد که عمان و ایران که روابط خوبی با انصارالله دارند، در این رابطه ضمانت بدهند. هشام شرف، وزیر خارجه دولت نجات ملی یمن اهداف سعودی‌ها را زیر سؤال برده و تأکید دارد که در جنگ کنونی، تحرکات سیاسی بین‌الملل در راستای حمایت از عربستان سعودی است. وی گفت: «هدف از این تحرکات این است که «عربستان، میانجی نشان داده شود و مسئولیت این رژیم در خصوص تجاوز به یمن و تبعات آن، سلب شود.»
این وزیر یمنی خاطرنشان کرد که ملت یمن نمی‌تواند در سایه تحریم و محاصره، صلح و آتش‌بس را بپذیرد. مدیریت این محاصره بر عهده ریاض و ابوظبی است و با نظارت لندن و واشنگتن صورت می‌گیرد. شرف در عین حال گفت که «دستان ما همچنان به سمت صلح آبرومندانه و عادلانه دراز است؛ [صلحی]که منافع و عزت ملت یمن را در پی داشته باشد.»
سد واشنگتن در برابر آزادی مأرب
علاوه بر سعودی‌ها، عملکرد واشنگتن نیز در کانالیزه کردن روند صلح مؤثر بوده است. روزنامه «الاخبار» لبنان در گزارش روز سه شنبه خود به این موضوع پرداخت و نوشت، واشنگتن تأکید دارد، چنانچه شهر مأرب آزاد شود، امکان استفاده یمن از موقعیت راهبردی‌اش در سطح گسترده فراهم خواهد شد و به این ترتیب، بازپس‌گیری مناطق غربی مشرف بر باب‌المندب در دستور کار ارتش و کمیته‌های مردمی قرار خواهد گرفت. به همین دلیل، تیم لیندرکینگ، نماینده امریکا در یکی از مراحل مذاکره قاطعانه تهدید کرد: «در صورت عدم توقف نبرد [مأرب]، ما سخن دیگری خواهیم داشت.»در بخش دیگری از این گزارش آمده است که در دوره دولت جدید امریکا هیچ گونه عملیات هوایی جدیدی علیه سازمان تروریستی القاعده در یمن به ثبت نرسیده است. ضمن اینکه شماری از افسران امریکایی و انگلیسی در کنار نیرو‌های سعودی ضمن مدیریت عملیات‌های هوایی ائتلاف سعودی-اماراتی علیه یمن، عملیات نظامی در این کشور را نیز مستقیماً مدیریت می‌کنند.
عربستان سعودی به وعده‌های شفاهی‌اش به طرف عمانی درباره موافقت با جداکردن مسائل انسانی (بازگشایی فرودگاه صنعا برای انجام سفر به مقصد‌هایی مشخص و اجازه ورود کالا و فرآورده‌های نفتی به بندر الحدیده) از دیگر امور داده، پایبند نمانده است.
طبق این گزارش، مقرر شده بود که هنگام بازگشت به مسقط، روند تهیه توافق و مکتوب کردن آن آغاز شود؛ اما ریاض از تعهدات خود پا پس کشیده است و شروطی را مطرح کرده که از جمله مهم‌ترین آن می‌توان به متوقف کردن حملات در مأرب اشاره کرد؛ شرطی که به گفته الاخبار، از آن حکایت دارد که واشنگتن، در جریان مذاکرات اخیر در تحمیل این شرط به صنعا بیش از ریاض پافشاری داشته تا این گونه از نقش ژئوپلیتیک یمن در منطقه و جهان ممانعت به عمل آورد.
این روزنامه لبنانی در ادامه می‌افزاید: «واشنگتن تلاش خود را برای تأمین دسته‌ای از منافع در آن واحد پنهان نمی‌کند؛ منافع اسرائیل در دریای سرخ و باب‌المندب و منافع امریکا در دریای مکران و اقیانوس هند که این مورد به رقابت با چین ارتباط دارد.»
الاخبار ادامه داد: «به معضلات دشوار و شروط سیاسی سخت طرف یمنی و سعودی، جنگ امریکا و چین بر سر تنگه‌ها، کریدور‌های تجارت دریایی و جزایر حیاتی نیز اضافه شده؛ جنگی که یمن به خاطر برخوردار بودن از موقعیت جغرافیایی خاص، به یکی از میدان‌های اصلی آن مبدل شده است.»
بر اساس این گزارش، امریکا برای جلوگیری از استفاده یمن از موقعیت راهبردی خود و به منظور ممانعت از تسلط صنعا بر شهر مأرب و تأسیسات نفتی موجود در این استان، خود را از نظر سیاسی و نظامی به آب و آتش می‌زند تا مانع تحقق این هدف شود.
