سرویس اقتصادی جوان آنلاین: دولت در هشت سال اخیر اغلب از بانک مرکزی به صورت مستقیم استقراض نکرده، بلکه از بانکها قرض گرفتهاست و گاهی اوقات این استقراض دولت از بانکها موجب بروز تنگنا و مشکل در وضعیت نقدینگی بانک میشد و به همین دلیل بانکها اقدام به اضافه برداشت از منابع بانک مرکزی میکردند. به طوری که در این مدت بدهی دولت در دوره دولت تدبیر و امید به بانک مرکزی و بانکهای دولتی و نیمهدولتی ۴۰۰ هزار میلیارد تومان افزایش یافتهاست.
به گزارش فارس، با توجه به انتشار آمار و ارقام متغیرهای پولی و بانکی آذر ماه ۹۹ تا حدودی میتوان کارنامه مالی دولت تدبیر و امید را در بخش مدیریت بدهیها و مدیریت منابع و مصارف ارزیابی کرد. یکی از نتایج مدیریت نامناسب مصارف، بودجهریزی غیرعملیاتی و عدم تلاش برای توسعه منابع پایدار توسط دولت و افزایش بدهیها به بانک مرکزی و نظام بانکی است. وقتی منابع پیشبینی شده در بودجه محقق نمیشود، دولت به دنبال استقراض از نظام بانکی میرود. دولت در هشت سال اخیر اغلب از بانک مرکزی به صورت مستقیم استقراض نکردهاست، بلکه از بانکها قرض گرفتهاست و گاهی اوقات این استقراض دولت از بانکها موجب بروز تنگنا و مشکل در وضعیت نقدینگی بانک میشد و به همین دلیل بانکها اقدام به اضافه برداشت از منابع بانک مرکزی میکردند.
تهاتر بدهی دولت، بانکها و بانک مرکزی
دولت در سالهای ۹۵ تا ۹۷ در قالب بودجههای سنواتی و با اخذ مجوز از مجلس، ۳۵ هزار میلیارد تومان از بدهی خود به بانکها را با بدهی آن بانکها به بانک مرکزی تهاتر کرد. به عبارت دیگر ۳۵ هزار میلیارد تومان از بدهی بانکهای دولتی و نیمهدولتی به بانک مرکزی به حساب بدهی دولت به بانک مرکزی گذاشته شد و از آن طرف به همان میزان از بدهی دولت به بانک کاسته شد. بنابراین بخش عمده رشد بدهی دولت به بانک مرکزی در سالهای ۹۲ تا ۹۹ به همین دلیل بودهاست. همچنین پس از اصرارهای مکرر دولت بالاخره در قالب اصلاحیه قانون بودجه ۹۵ دولت مجوز تسویه ۴۵ هزار میلیارد تومان از بدهیهای خود به بانکها را از محل تسعیر داراییهای ارزی بانک مرکزی دریافت کرد و در نهایت به همین میزان از بدهی دولت به بانکها کسر شد. در واقع با این روش ۴۵ هزار میلیارد تومان از بدهیهای دولت به بانکها بدون پرداخت یک ریال از طرف دولت تسویه شد.
تهاتر زنجیرهای بدهی هم باعث کاهش بدهی دولت به بانکها و بانک مرکزی نشد
تهاترها و پرداخت از محل تسعیر داراییهای ارزی بانک مرکزی در مجموع منجر به کاهش بدهی دولت به بانکها از بازه زمانی ۹۱ تا آذر ۹۹ نشدهاست. بدهی دولت به بانکها در نهایت از ابتدای سال ۹۲ تا آذر ماه ۹۹ با ۱/ ۵۴۴ درصد رشد به ۳۶۵ هزار و ۴۷۰ میلیارد تومان رسیدهاست. بدهی دولت به بانک مرکزی هم از ۱۳ هزار و ۱۶۰ میلیارد تومان در پایان اسفند ۹۱ به ۷۶ هزار و ۴۳۰ میلیارد تومان در پایان سال ۹۸ رسیده و در ۹ ماهه امسال ۳۵ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان تنخواه بودجه ۹۹ از بانک مرکزی، طبق قانون دریافت کردهاست که با این تنخواه بودجه عمومی به ۱۱۱ هزار و ۵۳۰ میلیارد تومان افزایش یافتهاست. طبق قانون دولت تا پایان سال مهلت دارد این تنخواه را به حساب بانک مرکزی بازگرداند و در صورتی که همه این مبلغ بازپرداخت شود، بدهی دولت به بانک مرکزی در پایان سال ۹۹ به عدد ۷۶ هزار و ۴۳۰ میلیارد تومان بازمیگردد. بنابراین اگر مبنای بدهی دولت به بانک مرکزی را بدهی ثبتشده در پایان سال ۹۸ قرار دهیم، رشد بدهی دولت به بانک مرکزی از سال ۹۱ تاکنون معادل ۷/ ۴۸۰ درصد خواهدبود. به گزارش فارس، در طول هشت سال فعالیت دولت یازدهم و دوازدهم هم بدهی دولت به بانک مرکزی بیش از ۴۸۰ درصد رشد کرده و هم بدهی دولت به بانکها با وجود به کارگیری روش تسویه و تهاتر در سطح ۸۰ هزار میلیارد تومان، جهش ۵۴۴ درصدی داشتهاست.