کد خبر: 1038625
تاریخ انتشار: ۲۷ بهمن ۱۳۹۹ - ۰۰:۲۵
تحلیلی از «فراز و فرود مشروطه» در آیینه یک پژوهش نو انتشار
شاهد توحیدی

سرویس سبک زندگی جوان آنلاین: اثری که هم اینک از آن سخن می‌رود، در باب آغاز و انجام یکی از مهم‌ترین وقایع تاریخ معاصر ایران، داد سخن داده است. انقلاب مشروطیت، صرف نظر از اینکه آن را موفق بدانیم یا ناموفق، در زمره رویداد‌هایی است که دامنه سخن و تحلیل در باره آن تا هم اینک نیز ادامه دارد و بدون خوانش دقیق آن فهم رویداد‌های بعدی، ناممکن خواهد بود. به واقع این رخداد، آغازی بود بر مواجهه جدی ایران با مدرنیته که آثار و پیامد‌هایی جدی، از خود بر جای گذارد. «فراز و فرود مشروطه» اثری است از سیدمصطفی تقوی مقدم که مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران آن را منتشر ساخته است.


ناشر در دیباچه خویش بر این پژوهش، در باب نکات مهم محتوای آن چنین آورده است: «پیروزی نهضت مشروطیت، محصول همگرایی عمومی در انگیزه و عمل بود و نشان از پیشتازی مردم ایران در مقایسه با ملل آسیا، آفریقا و اقیانوسیه در مشارکت عمومی برای تعیین سرنوشت و گرایشات عدالتخواهانه مترقی است.

شکستن استبداد مطلقه شاهنشاهی و محدود کردن آن به قانون مصوب نمایندگان ملت، تدوین قانون اساسی، تشکیل مجلس شورای ملی و پاسخگو کردن دولت به نمایندگان منتخب ملت، دستاورد‌های بزرگی بودند.


با اذعان به اینکه آرمان مشروطیت، با همه فراز و فرود‌ها و قبض و بسط‌هایش همچنان و در نهایت پیروز است، اما نمی‌توان نادیده گرفت که اگر با حفظ وحدت و همبستگی ملی به نهادینه کردن پیروزی‌های به‌دست آمده پرداخته می‌شد، ایران مسیر تحولات تکاملی خود برای نیل به توسعه و پیشرفت را به‌طور طبیعی می‌پیمود و بهره‌های بیشتری می‌برد. فراز و فرود و در نهایت ناکامی‌های نهضت مشروطه معلول علل و عوامل متعددی است، اما در این میان نقش نخبگان و رهبران، نقش تعامل مشروطه خواهان با عوام، علما، شاه و نهاد‌های سلطنتی، نقش قرارداد‌های استعماری در دوره ظهور و قوام مشروطیت، نقش آرمان‌ها و عملکرد‌های سردمداران مشروطه و مجلس نمایندگان، نقش ارجحیت منافع حزبی و گروهی بر منافع ملی، نقش سقوط مجلس و تأثیرات جنگ جهانی اول و در نهایت نقش کودتای ۱۲۹۹ ش، از اهمیت حداکثری و بسیار زیادی برخوردار است و اثر حاضر نیز به‌طور مجزا و در هشت فصل به بررسی مستند و مستدل مطالب مذکور پرداخته است و درپی تبیین علل ناکامی نهایی نهضت مشروطیت، می‌کوشد تا به این سؤال پاسخ دهد که: آنچه در ۱۲۸۵ شمسی در ایران رخ داد هدفش چه بود و چه نسبتی با جامعه ایران داشت و در نهایت مجموعه عوامل درون زا و بیرون‌زا و نیز عملکرد‌ها (کنش‌ها و واکنش‌ها) چه تأثیراتی در مسیر فراز و فرود مشروطیت گذارده‌اند؟»


این مقدمه در ادامه خود، در توضیحی تکمیلی در باب مطالب کتاب می‌نویسد: «قابل ذکر است اثر حاضر تاریخ مفصل و جزء به جزء نهضت مشروطیت نیست و همه مراحل و جریانات آن از ابتدا تا پایان را نیز در برنمی‌گیرد، بلکه تنها روایتی کوتاه، فشرده و البته موضوعی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین بحران‌ها و تحولات نهضت مشروطیت تا کودتای ۱۲۹۹ است، بدین منظور که خواننده را به طرح پرسش‌های تازه و ضرورت بازکاوی و آسیب‌شناسی تاریخ معاصر ایران بر انگیزد و بدین وسیله، بستری برای تحقیقات جدید و دریافت سیمایی دقیق‌تر و کارآمدتر از گذشته فراهم سازد.»

نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار