سرویس جامعه جوان آنلاین: جشنواره فیلم فجر؛ مهم‌ترین جشنوارهٔ سینمایی ایران است که از سال ۱۳۶۱ تاکنون، در میانهٔ بهمن ماه هر سال در تهران و برخی مراکز استان‌ها برگزار شده و جشنواره‌های تئاتر، موسیقی، هنر‌های تجسمی فجر نیز در این ایام برگزار می‌شوند تا هم هنرمندان آثارشان را در معرض داوری قرار دهند و هم مردم آثار هنری یکسال ایران را به نظاره بنشینند.
یک جشنواره نوستالژیک در سال کرونا
هر سال همه برگزارکنندگان جشنواره فجر سودای برگزاری هرچه بهتر و با شکوه‌تر این جشنواره را در سر می‌پروراندند. کمتر کسی است که در روز‌های بهمنِ ایران، شوق خرید بلیت جشنواره از شهر‌های دور و نزدیک، صف‌های عریض و طویل خرید بلیت، سالن‌های پر از جمعیتی را که گاهی جای سوزن انداختن نداشتند و حتی برخی علاقه‌مندان را مجبور می‌کرد بر روی پله‌های سالن‌های نمایش بنشینند، نشست‌های داغ بعد از هر اکران، ساز بودن بساط رای و نقد و بررسی آثار هنری، فضای رنگی جشنواره و انتظار برای توزیع سیمرغ‌ها و... را ندیده و یا تجربه نکرده باشد؛ یک تجربه نوستالژیک برای ما ایرانی ها.
بهمن ماه امسال، اما خیلی چیز‌ها تغییر کرده است، از ۳۰ بهمن ماه سال پیش، سایه شوم کرونا بر سرمان است که حتی فکرش را هم نمی‌کردیم اینقدر طولانی شود و قرار باشد تا این حد بر تمام وجوه زندگی‌مان سایه بیندازد و نه تنها بسیاری از روند‌های عادی زندگی را مختل کند، بلکه جان بیش از ۵۷ هزار و ۹۵۹ نفر از مردم کشورمان را بگیرد. با وجود همه ناباوری‌ها این اتفاق رخ داده و حالا دیگر نمی‌توان عادی زندگی کرد، نمی‌توان عادی رفت و آمد کرد و عادی جشنواره فجر برگزار کرد...
این روز‌ها که در تدارک آغاز جشنواره فیلم و تئاتر فجر هستیم، نمی‌توانیم به سیاق گذشته به خیال راحت بلیت بخریم یا در صف بلیت فروشی بایستیم و بعد در سالن‌های شلوغ سینما و تئاتر بنشینیم و از دیدن فیلم و تئاتر مورد نظرمان لذت ببریم، این روز‌ها دیگر نمی‌توانیم روی صندلی سالن سینما و تئاتر نشسته و ساعت‌ها در کنار دوست و هموطنمان به تماشای یک اثر هنری بنشینیم، این روز‌ها هر سالن سربسته و بدون تهویه مناسبی یک کانون انتقال بیماری کووید-۱۹ است؛ هر دوست، آشنا یا همراهی که کنارمان نشسته است، می‌تواند یک کانون ویروس کرونا باشد، هر صف عریض و طویلی می‌تواند محل انتشار ویروس تاج‌داری باشد که هر آن و با هر انتقال احتمال جهشش هم وجود دارد و همه این‌ها می‌تواند عزیزان‌مان، مردم‌مان، هنرمندان‌مان و تک تک افراد کشورمان را درگیر یک بیماری سهمگین کرده و حتی به کام مرگ بفرستد.
برگزاری جشنواره فجر؛ آری یا خیر؟
بر همین اساس بود که از ابتدای بهمن ماه دغدغه برگزاری یا عدم برگزار جشنواره فجر مطرح بود؛ برخی معتقد بودند که این جشنواره را می‌توان با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و در نظر گرفتن پروتکل‌های سخت‌گیرانه در شهر‌هایی که میزان ابتلا و مرگ در آنها کاهش یافته و به اصطلاح شهر‌های زرد و آبی اطلاق می‌شوند، برگزار کرد، اما در عین حال برخی هم همچنان عقیده دارند که برگزاری هر نوع مراسمی مانند جشنواره فجر در گستره وسیع کشور، با توجه به عدم وجود زیرساخت‌هایی مانند تهویه مناسب سالن‌ها، احتمال تجمع در ورودی و خروجی سالن‌ها و... می‌تواند بسیار خطرساز و حتی مرگبار باشد.
بر همین اساس بود که موضوع برگزاری یا عدم برگزاری جشنواره فجر سال ۱۳۹۹ در ستاد ملی کرونا مورد بحث قرار گرفت و نهایتا هم وزارت بهداشتی‌ها اعلام کردند که این جشنواره می‌تواند در شهر‌های زرد و آبی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی برگزار شود. به طوری که دکتر سیما سادات لاری-سخنگوی وزارت بهداشت در گفتگو با ایسنا، اعلام کرد که برنامه‌های جشنواره سینما و تئاتر فجر امسال با ۳۰ درصد ظرفیت و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی می‌توانند فعال باشند.
فاصله یک ساعته میان سانس‌ها
وی با بیان اینکه ترجیح به برگزاری بیشتر به صورت غیرحضوری است؛ زیرا رعایت فاصله گذاری و پروتکل‌های بهداشتی اصلی‌ترین اقدام برای مقابله با ویروس کروناست، افزود: البته این موضوع منوط به فروش بلیط فقط به صورت اینترنتی است. کنترل کد ملی و عدم فروش بلیط به بیماران از طریق نرم افزار ماسک نیز انجام می‌شود.
وی تاکید کرد که تامین تهویه مناسب و فاصله گذاری بین تماشاچیان و فاصله یک ساعته بین سانس‌ها برای انجام نظافت و ضدعفونی نیز باید انجام شود.
جزییات نحوه برگزاری جشنواره فجر در سال کرونایی
در عین حال مهندس محسن فرهادی- معاون فنی مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت نیز با بیان اینکه جشنواره فجر در شهر‌های آبی و زرد به ترتیب با ۵۰ و ۳۰ درصد ظرفیت سالن مجاز به برگزاری هستند منوط به آنکه فروش بلیط اینترنتی بوده و کد ملی مدعوین از نظر ابتلا یا عدم ابتلا به بیماری بررسی شود، گفت: فروش بلیط در محل و وجود هرگونه صف ممنوع است؛ در واقع هر نوع اعطای بلیط فیزیکی ممنوع است و فروش بلیط باید به شکل اینترنتی ارائه شود و بلیط صندلی سالن‌ها با پلن از قبل طراحی شده از طریق سامانه‌ای که خود سینما‌ها قول طراحی آن را داده‌اند انجام شود.
وی با بیان اینکه ارائه بلیط به مبتلایان قطعی به بیماری که تست مثبت کرونا داشتند به مدت ۱۴ روز خودداری می‌شود، تاکید کرد: همچنین کلیه شاغلینی که ارتباط مستقیم با تماشاگران دارند و یا هنرپیشه‌های تئاتر باید به صورت دوره‌ای تست کرونا بدهند. در مورد شاغلین تست‌های سریع را کافی می‌دانیم و نیازی به تست PCR نیست مگر اینکه رپید تست‌های آنها مثبت شده باشد که برای حصول اطمینان بیشتر توصیه به انجام تست تشخیصی PCR می‌کنیم.
وی درباره چگونگی برگزاری نشست خبری فیلم‌ها و تئاتر‌ها در شرایط کرونایی، اظهار کرد: نشست خبری مانند برگزاری یک جلسه است. هرگونه برگزاری جلسه در مناطق زرد در محیط‌های سربسته با حداکثر ۳۰ نفر مجاز است؛ البته به شرط آنکه رعایت تهویه، فاصله‌گذاری اجتماعی و ضدعفونی مناسب صورت گیرد. پس طبیعتا نشست خبری می‌تواند برگزار شود به شرط آنکه خبرنگاران، عکاسان، عوامل فیلم و... بیش از ۳۰ نفر نشوند. البته؛ کماکان توصیه ما برگزاری الکترونیکی چنین جلساتی است. در خصوص شهر‌های آبی نیز تمامی موارد به همین منوال است با این تفاوت که حداکثر ظرفیت نشست خبری ۵۰ نفر است.
فرهادی درباره شیوه رعایت پروتکل‌ها در روز اختتامیه جشنواره فیلم و تئاتر فجر نیز تاکید کرد: برای این مراسم هم که احتمالا در تهران برگزار می‌شود حداکثر ظرفیت مجاز برای حضور ۳۰ نفر است؛ مگر اینکه تهران وارد شرایط آبی شود که ظرفیت مجاز شرکت در جلسه ۵۰ نفر باشد.
بر همین اساس هم ۱۱ بهمن ماه، سید محمد مهدی طباطبایی‌نژاد- دبیر جشنواره فیلم فجر نیز اعلام کرد که در تهران ۷۰ سالن سینما داریم و جشنواره در۳۰ استان و ۵ منطقه آزاد به طور کامل برگزار می‌شود و هر ۱۶ فیلم نمایش داده خواهد شد.
وی تاکید کرد که با توجه به شرایط کرونا، الزام استفاده از ماسک در فضای جشنواره، تب‌سنجی، تهویه هوا، ضدعفونی در بین سانس‌ها باید رعایت شود.
چند توصیه جشنواره‌ای
در عین حال دکتر نادر توکلی- معاون درمان ستاد مقابله با کرونا در کلان‌شهر تهران با بیان اینکه کلیه تصمیمات کشوری عمدتا به ستاد ملی کرونا واگذار شده و در آنجا تصمیم گیری می‌شود، گفت: اعلام شده که سینما‌ها در جشنواره فیلم فجر با یک سوم ظرفیت فعال شوند و تمام بلیت‌ها به صورت اینترنتی فروخته شده و تا حد امکان تمام پروتکل‌ها رعایت می‌شود.
وی افزود: توصیه مشخص ما این است که اولا مردم اصلا مراجعه حضوری برای تهیه بلیت جشنواره نداشته باشند. دوما بالاخره در شرایط فعلی حضوری هم به سینما‌ها مراجعه نکنند. بالاخره اخبار جشنواره منتشر می‌شود و فیلم‌های آن را هم می‌توانند بعدا مشاهده کنند. گرچه جشنواره جذابیت‌های خاص خود را دارد و سال‌ها افراد علاقه‌مند مشخصی داشته است، اما باید سعی کنیم که با توجه به شرایطی که وجود دارد، حداقل ازدحام وجود داشته باشد. در زمان ورود یا خروج از سالن‌ها نیز هجوم نیاورند.
توکلی ادامه داد: در زمان نمایش فیلم، از آنجایی که محیط سربسته است، چیزی خورده نشود و به حداقل برسد. به هر حال در سینما‌ها هم تمهیداتی اندیشیده شده که فاصله گذاری اجتماعی رعایت شود.
در هر حال با وجود ابلاغ پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های مربوطه به مسوولان جشنواره فجر امسال و تعهد به اجرای آنها، متاسفانه از روز گذشته تصاویری از جشنواره فیلم فجر منتشر شده که نشانی از اجرای پروتکل‌ها ندارد و همین موضوع هم نگرانی‌ها از خطر شعله‌ور شدن دوباره بیماری را دو چندان کرده است.
در مجموع در شرایطی که بعد از گذر از مرگ‌های ۴۰۰ تایی و ۵۰۰ تایی، کنترل نسبی بیماری حاصل شده و وضعیت زرد و آبی در اغلب شهر‌ها حاکم است و در عین حال مسوولان بهداشت و درمان کشور مکررا نسبت به شرایط شکننده بیماری و خطر خیز چهارم آن هشدار می‌دهند، بی‌شک برگزاری جشنواره‌ای با این گستره وسیع می‌تواند خطرناک باشد؛ چراکه کوچکترین اشتباه، بی دقتی و عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی می‌تواند جمعیت وسیعی از مردم را درگیر و وضعیت را به شرایط سنگین پاییز بازگرداند؛ بنابراین با توجه به شرایط ناپایدار کرونا در کشور و در زمانی که بسیاری از رویداد‌های کشوری، مراسمات و... به دلیل این بیماری لغو یا محدود شده و به شکل مجازی برگزار می‌شوند، شاید شایسته آن بود که جشنواره فجر هم به سیاق سایر مراسم ها، همایش‌ها و جشنواره‌های برگزار شده در چند ماه گذشته، محدود و حتی به صورت مجازی برگزار می‌شد تا به این ترتیب دستاورد‌های ایجاد شده در کاهش موارد بروز و فوتی‌های ناشی از این بیماری که چند روزی است به مدد محدودیت‌های اعمال شده و مراعات مردم، دو رقمی شده، در معرض خطر قرار نگیرد و خدشه‌ای به زحمات کادر درمان نیز وارد نشود.
در هر حال باید گفت که هرگونه غفلت یا ساده انگاری در برگزاری این جشنواره با گستره‌ای زیاد از علاقه‌مندان در سراسر کشور، بی تردید خطر خیز دوباره بیماری در روز‌های آینده را به دنبال خواهد داشت و لازم است پروتکل‌های اعلام شده، در تمام استان‌های محل برگزاری، از جمله نحوه بلیط فروشی، چگونگی ورود و خروج افراد، وضعیت تهویه سالن‌ها، شرایط ضدعفونی صندلیها، رعایت فاصله‌گذاریها، نشست‌های خبری و ... بدون هیچگونه کم و کاست اجرا شود و شرکت کنندگان نیز توصیه‌های بهداشتی مسوولان و متخصصان امر را جدی بگیرند؛ چراکه در غیر این صورت بی تردید فعال شدن مجدد چرخه و زنجیره انتقال بیماری را شاهد خواهیم بود.
