کد خبر: 1036904
تاریخ انتشار: ۱۲ بهمن ۱۳۹۹ - ۰۰:۴۹
سید رحیم نعمتی
کمتر از دو هفته است که از عمر دولت جدید امریکا می‌گذرد و در حالی که گفته می‌شد این دولت متعهد به بازگشت به برجام است، اما صدا‌های ضد و نقیضی در همین مدت کوتاه از آن شنیده می‌شود. در حالی که وزیر خارجه دولت بایدن روز چهار شنبه ۲۷ ژانویه و در نخستین کنفرانس خبری خود برای بازگشت امریکا به برجام پیش‌شرط تعیین کرده بود، مشاور امنیت ملی این دولت جیک سالیوان در ویدئوکنفرانس جمعه‌شب ۲۹ ژانویه از رسیدگی سریع به توافق هسته‌ای بین‌المللی با ایران (برجام) گفته بدون اینکه پیش‌شرطی کند. در این بین، رئیس‌جمهور فرانسه امانوئل ماکرون نیز در مصاحبه با شبکه سعودی العربیه نه تنها از مذاکرات سخت هسته‌ای گفته بلکه با فرصت‌طلبی تمام مدعی شده که سعودی‌ها نیز باید در این مذاکرات شرکت کنند. با این اوصاف، به نظر نمی‌رسد که اوضاع برجام به این زودی‌ها به حالت عادی بازگردد.

بلینکن در سخنان خود از راه دراز در شپیش روی امریکا برای بازگشت به برجام گفت و همین نکته به اندازه کافی نشان داد که دولت بایدن عجله‌ای در این کار ندارد غیر از اینکه او مدعی شد برای بازگشت امریکا به برجام «ایران باید قدم اول را بردارد.» پیش‌شرط او برای قدم اول به این معنا است که اولاً ایران باید به تمامی تعهداتش در برجام بازگردد و ثانیاً امریکا تأیید کند که ایران به تعهداتش بازگشته است. در مقابل، سالیوان می‌گوید جلوگیری از تشدید بحران هسته‌ای در حال حاضر برای امریکا «اولویت فوری و حیاتی» دارد، بدون اینکه همانند بلینکن پیش‌شرطی تعیین کند یا اینکه از راه دراز برای بازگشت امریکا به برجام بگوید. انتصاب رابرت مالی به عنوان نماینده ویژه امریکا در امور ایران نیز وجه دیگر از جریان است که شاید دلالت بر تقویت دیدگاه سالیوان داشته باشد، اما باید توجه داشت که او کارمند بلینکن است و دستورات او را اجرا می‌کند. در این میان، مصاحبه ماکرون نیز نشان می‌دهد که او از ضد و نقیض‌گویی مقامات امریکایی فرصت‌طلبی می‌کند تا در این وضعیت آشفته و با دوشیدن سعودی‌ها و دادن وعده‌هایی به آنها، چیزی به جیب بزند، چنان که فرانسوی‌ها قبل از این و در جریان مذاکرات هسته‌ای چندین بار حرکاتی شبیه به این را انجام دادند.

در هر صورت، مواضع ضد و نقیض امریکایی‌ها در مورد برجام قابل انتظار بود و شاید کمتر کسی آن‌قدر خوش‌بین بود که انتظار داشته باشد دولت بایدن در هفته‌های آغازین کارش سیاست روشنی برای بازگشت به برجام داشته باشد. در واقع، ابهام و اظهارات ضد و نقیض حتی در جریان مبارزات انتخاباتی و در سخنان بایدن و تیمش از جمله بلینکن و سالیوان دیده می‌شد و به نظر می‌رسد که دولت بایدن با این روش به دنبال سبک سنگین کردن مواضع دیگر اعضای برجام است تا در صورت همراهی برخی از آن‌ها و به خصوص اروپایی‌ها، موضع قوی‌تری برای دیکته کردن سیاست‌های خود بر برجام داشته باشد. سخنان ماکرون را باید در این راستا ارزیابی کرد و پیام خطرناکی به دولت بایدن می‌دهد که می‌تواند عبور از برجام به خواسته خود برای تحمیل شرایط «سخت‌تر» به ایران و وارد کردن کشور‌های بی‌ارتباط به برجام در گفت‌وگوها، ایران را در موضع ضعف قرار دهد. در این صورت، نه‌تن‌ها برجام احیا نخواهد شد بلکه همان سیاست فشار حداکثری زمان ترامپ با نامی و چهره‌ای جدید ادامه خواهد یافت و ایران برای مقابله با این جریان چاره‌ای ندارد جز اینکه اهرم فشار هسته‌ای خود را تقویت کند. به عبارت دیگر، دولت بایدن در گوی و میدان هسته‌ای رفتار چندان متفاوتی از دولت ترامپ نداشته و نشان داده که فقط منطق زور و فشار را می‌فهمد و تنها تفاوتش با آن دولت این است که برای اجرای این منطق از نام دیپلماسی استفاده می‌کند. بنابراین، اجرای درست قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران»، نه تنها مؤید جدیت ایران برای پیگیری حقوق و منافعش است و اینکه حاضر به کوتاه آمدن نیست، بلکه نشان می‌دهد تعیین پیش‌شرط، تهدید به مذاکرات سخت، وارد کردن کشور‌های بی‌ارتباط و البته مغرض و معلوم‌الحال به مذاکرات و مواردی از این قبیل نه تنها کمکی به احیای برجام نخواهد کرد بلکه باعث می‌شود شرایط برای احیای برجام بسیار پیچیده‌تر از آن چیزی شود که غربی‌ها فکرش را می‌کنند. به عبارت دیگر، اجرای این قانون و بالا بردن ذخایر اورانیوم در سطوح ۲۰ درصدی یا حتی بیشتر از آن و دیگر اقدامات همانند اعمال محدودیت در برنامه عوامل آژانس می‌تواند به امریکا و متحدین غربی‌اش نشان دهد که ایران نیز در این گوی و میدان دست خالی نیست و تحت فشار قرار دادن ایران نتیجه‌ای معکوس خواهد داشت.
نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار