سرویس اقتصادی جوان آنلاین: اگر چه افزایش ممتد نرخ کالا در سال جاری بر کسی پوشیده نبود و این سؤال پیوسته در جامعه مطرح بود که چرا به رغم پرداخت ارز ترجیحی به کالاهای اساسی، این کالا‌ها در بازار با نرخ ارز آزاد به فروش می‌رسند؟! اما هیچ‌گاه پاسخ روشنی به این پرسش داده نشد تا اینکه روز گذشته رئیس‌جمهور در انتقاد به تصمیم تک‌نرخی کردن ارز بودجه سال آتی در رقم ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان توسط کمیسیون تلفیق بودجه اظهار داشت: دولت ارز ۴ هزارو ۲۰۰ تومانی برخی از کالاهای مشمول دریافت ارز ترجیحی را به تدریج حذف کرد، کسی هم چندان متوجه نشد، حال چه دلیلی وجود دارد دوران پایان یافتن ارز ۴ هزارو ۲۰۰ تومانی را از حالا اعلام عمومی کنیم.
اظهارات فوق در شرایطی عنوان می‌شود که حتی خود دولت هم اذعان دارد که ارز چند نرخی محل ایجاد رانت و مفسده است، کما اینکه طی سال‌های اخیر به گفته رئیس کل بانک مرکزی برخی از سوء‌استفاده‌کنندگان از ارز یارانه‌ای به دستگاه قضایی معرفی شدند، با این حال در کمال تعجب امروز دولت منتقد تصمیم کمیسیون تلفیق مبنی بر تک‌نرخی شدن ارز بودجه می‌باشد، از این رو جا دارد دولت توضیح دهد که آیا با نرخ ارز بودجه مشکل دارد یا اینکه خواستار بقای ارز چند نرخی در بودجه ۱۴۰۰ و آشفتگی‌ها در حوزه محاسبات درآمد‌های ریالی تسعیر ارز است؟!
دولت نرخ‌های متفاوتی را در لایحه بودجه سال۱۴۰۰ در نظر گرفته‌است، به‌طور نمونه ارز ترجیحی یا همان ارز تأمین کالاهای اساسی و ضروری ۴ هزارو ۲۰۰تومان و ارز نفتی ۱۱ هزار و ۵۰۰تومان و ارز شرکتی ۱۷هزار و ۵۰۰تومان می‌باشد که کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۰ ارز را در بودجه سال آتی در نرخ ۱۷هزار و ۵۰۰تومان تک نرخی در نظر گرفت. همزمان با تک نرخی شدن ارز بودجه۱۴۰۰ نمایندگان کمیسیون تلفیقی مجلس پیش‌بینی می‌کردند که دولت با این تصمیم مجلس مخالفت کند، اما مجلس معتقد است ارز چند نرخی طی سال‌های اخیر رانت قابل ملاحظه‌ای را ایجاد کرده است و دست آخر مردم کالاهای مشمول دریافت ارز یارانه‌ای را با نرخ بازار آزاد یا نرخ نیمایی دریافت کرده‌اند.
در مقابل تصمیم کمیسیون تلفیق مجلس مبنی بر تک نرخی‌کردن ارز بودجه، ابتدا رئیس کل بانک مرکزی واکنش نشان داد و گفت افزایش نرخ ارز در بودجه۱۴۰۰ می‌تواند به رشد پایه پولی و تورم در اقتصاد منتج شود، در برابر این اعتقاد برخی از کارشناسان اقتصادی، با اشاره به اینکه طی سال‌های اخیر به دلیل تحریم نفت و درآمد‌های بلوکه شده نفتی دولت در بانک‌های خارجی، نقش چندانی در طرف عرضه بازار ارز نداشته است، کما اینکه خود رئیس کل بانک مرکزی هم عنوان داشته که نیاز‌های ارزی کشور از محل ارز‌های صادرات غیر نفتی تأمین می‌شود، می‌گویند رابطه بودجه‌ای و ارزی دولت با بانک مرکزی باید تغییر کند و زین پس دولت می‌تواند ارز‌های نفتی خود را در بازار آزاد به فروش رساند و دیگر اینگونه نباشد که با فروش ارز‌های نفتی (آزاد یا بلوکه) به بانک مرکزی، بانک مرکزی را در موضعی قرار دهد که اقدام به رشد پایه پولی در مقاطع مختلف سال کند.
از سوی دیگر گفته می‌شود که دولت زین پس بهتر است ارز‌های خود را به واردات کالاهای سرمایه‌ای در جهت تقویت تولید تخصیص دهد، بدین ترتیب با کاهش هزینه‌های جاری در بخش بودجه عمومی و شرکت‌ها و بانک‌ها و مؤسسات وابسته به دولت، این نهاد وابستگی خود به درآمد‌های نفتی را به حداقل ممکن برساند.
در این میان با وجودی‌که افکار عمومی منتظر هستند تا کمیسیون تلفیق مجلس به همراه نمایندگان دولت اصلاح بودجه ۱۴۰۰ در بخش هزینه‌ها و درآمد‌های بودجه عمومی، شرکت‌ها، بانک‌ها و مؤسسات وابسته به دولت را به اطلاع آن‌ها برساند و نقاط رانت زا در بودجه را به‌طور کل اصلاح کنند، رئیس‌جمهور روز گذشته در برابر تصمیم کمیسیون تلفیق بودجه۱۴۰۰ درباره تک نرخی کردن ارز در واکنش نشان داد.
رئیس‌جمهور در جلسه هیئت دولت با بیان اینکه از مجلس توقع می‌رود بودجه را بررسی کند و دولت و مجلس با یکدیگر همکاری کنند، یادآور شد: اگر در جایی نیز مجلس پیشنهاد بهتری دارد، ما استقبال می‌کنیم و اگر در جایی نیز اصلاح نیاز دارد دولت استقبال می‌کند. اما شاکله این بودجه باقی بماند، زیرا طبق قانون اساسی بودجه را باید دولت بنویسد و به مجلس بدهد و مجلس نمی‌تواند بودجه بنویسد. بودجه را دولت می‌نویسد و دخل و خرج کشور را دولت می‌داند که چگونه باید در نظر گرفته شود.
وضع اقشار کم درآمد جامعه خط قرمز ماست
روحانی ادامه داد: ما در بودجه خط قرمز‌هایی داریم که آن خط قرمز‌ها قابل شکستن نیست. از نمایندگان خواهش می‌کنم به این خط توجه کنند. وضع اقشار کم درآمد جامعه خط قرمز ما است.
رئیس‌جمهوری افزود: ما نمی‌توانیم به مردم فشار بیاوریم، خود این جنگ به ما فشار آورده است اینکه آدم‌هایی هم بودند که آن‌ها هم بی‌انصاف بودند، فشار آوردند یک دفعه مالیات و عوارض را زیاد کردن کمر مردم را خرد می‌کند، ما قبول نمی‌کنیم بدون حساب و کتاب مالیات افزایش پیدا کند. ما برای بودجه مسیر پیشنهاد کردیم. گفتیم ما مصمم هستیم که در سال آینده روزانه ۲میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت و میعانات بفروشیم و قدرت این کار را هم داریم.
روحانی ادامه داد: می‌خواهید این نفت را کنار بگذارید و جای آن مالیات به مردم اضافه کنید این فشار به مردم وارد می‌کند، باید پول ملی به جایگاه شایسته خود برگردد.
وی تصریح کرد: ما برای سال آینده پیش‌بینی دیگری کردیم ما در بودجه اسم قیمت دلار را ذکر نکردیم جز یک مورد، ما قیمت را بر مبنای هر دلار ۱۱هزار و ۵۰۰ تومان در نظر گرفتیم، اگر یک دفعه این پول از ۱۱ به ۱۷تبدیل شود می‌دانید تبعاتش چیست؟ همه باید به این مسئله فکر کنیم یک دفعه مردم و دولت را در مشکلات قرار ندهیم.
رئیس‌جمهور افزود: وقتی قیمت دلار را بالا می‌برید در عوارض گمرکی هم می‌خواهید بر این مبنای بالا محاسبه داشته باشید، ما دچار مشکل می‌شویم این موارد خط قرمز‌های ماست. در زمینه مسئله تورم زندگی مردم باید اداره شود، چند بار باید از مردم مالیات بگیریم؛ برای کالا، خدمات، تراکنش از فرد مالیات گرفته می‌شود، باید فرد چند بار مالیات دهد؟
روحانی ادامه داد: ما در یک جلسه خصوصی درباره کالای اساسی با برخی از نمایندگان از جمله رئیس مجلس صحبت کردیم که برای کالاهای اساسی و ارز ۴هزارو ۲۰۰تومانی با هم بنشینیم فکر کنیم و به نتیجه برسیم وقتی به نتیجه رسیدیم باید عمل کنیم نه اینکه از الان نتیجه را بگوییم، سه‌ماه این وسط فاصله است شما بودجه‌ای که خواستید تصویب کنید، چه زمانی باید اجرا شود؟ این بودجه فروردین باید اجرا شود اینگونه سه ماه بهمن، اسفند و فروردین مردم در فشار قرار می‌گیرند.
وی در ادامه خطاب به نمایندگان مجلس گفت: شما هنوز بودجه را تصویب نکردید، فعلاً بودجه در کمیسیون تلفیق است ممکن است تغییراتی کند یا در صحن تغییر کند ما همه نماینده مجلس بودیم و می‌دانیم سازو کار بررسی بودجه چیست.
وی گفت: از نمایندگان و اعضای کمیسیون تلفیق مجلس می‌خواهم که همکاری کنند ما در این چند ماه هم نتیجه همکاری و هم عدم همکاری را دیدیم، هر کجا بهتر همکاری کردیم، مفیدتر بوده و بهتر به نتیجه رسیدیم، بودجه امر بسیار مهمی است با قوانین دیگر فرق دارد ان‌شاء‌الله با کمک هم این لایحه را به سرانجام برسانیم.
روحانی در ادامه خاطر نشان کرد: کار ما در تعیین ارز ۴۲۰۰ تومانی کاملاً درست بود. البته در یک سال گذشته تعدادی از کالا‌هایی را که ارز ۴۲۰۰ تومانی به آن‌ها تعلق می‌گرفت از این محدوده خارج کردیم و گفتیم از این به بعد ارز نیمایی به این کالا‌ها اختصاص می‌یابد. برنج، چای، شکر، لاستیک از جمله مواردی است که ما به ترتیب و آرام آرام در حدی که جامعه بتواند تحمل کند و قابل قبول نیز باشد، ارز ۴۲۰۰ تومانی را از این کالا‌ها حذف کردیم، این کار را به قدری آرام انجام دادیم که هنوز برخی نفهمیده اند! ما قدم به قدم ارز ۴هزارو ۲۰۰تومانی را خارج کردیم و چند قلم که برای ما مهم بود از جمله دارو نگه داشته‌ایم.
در عین حال آن‌ها را هم در یک شرایط قابل قبولی ممکن است دولت برایشان تصمیماتی بگیرد، اما از امروز دوردور کردن و طبل و دهل به راه انداختن و اعلام کردن اینکه آقا دوران ۴هزارو ۲۰۰ تومان پایان یافت، خدمت به چه کسی است. با این کار‌ها به چه کسی کمک می‌کنید. باید به بعضی از حرف‌ها به موقع و درست عمل کرد، موقع جارزدن و طبل و دهل نیست که بیاییم شعار بدهیم خب نتیجه این شعار چه می‌شود، باعث آشفتگی می‌شود و همان رانت و فسادی که می‌گویند با آن مخالف هستند ایجاد می‌شود.
ما نفهميديم...از روزي كه ارز رو از كالاي اساسي برداشتيد برنج وارداتي وارد نشد بعدش با چندين ماه تعلل برنج وارداتي از خارج و گمرگ وارد كشور شد و با گراني چندين برابر به مردم فروخته شد..كمبود شكر در يك زمان و گراني زياد چاي خارجي و لاستيك هم همينطور ..خدا رو شكر كه رياست شما در حال تموم شدنه 
