سرویس جامعه جوان آنلاین: اگر به کسی تجاوز کنند و نتواند شکایت کند، چطور میتوان مجرم را به دام انداخت؟ اگر کسی که درگیر اعتیاد شده است نتواند از کسانی که او را به این دام انداختهاند شکایت کند، چه کسی میتواند آنها را شناسایی کند و به سزای اعمالشان برساند؟ این حال و روز قماربازانی است که زندگیشان را در سایتهای شرطبندی باختهاند و منبع اطلاعاتی خوبی برای شناسایی سردستههای اصلی سایتهای قمار هستند، اما از ترس اینکه خودشان را مجرم میدانند، علیه مدیران این سایتها هیچ شکایتی نمیکنند و فریاد نمیزنند. به همین دلیل دادگاههای ما پر از شکایتهایی است که هرگز نوشته نشده! به همین دلیل است فرشید امیرشقاقی و نوچههایش که باید به جرم پولشویی و گرداندن سایتهای قمار، هزاران شاکی داشته و تحت تعقیب باشند و بعد از دستگیری به ایران بازگردانده شوند، بدون هیچ ترسی در خانههای میلیاردی خود نشستهاند و به ریش بقیه و این قوانین متناقض میخندند!
پس از انتشار گزارش «جوان» و معرفی سردستههای عظیمترین و بزرگترین سیستم شرطبندی در ایران که پولشویی هنگفتی را مثل آب خوردن در سیستم بانکی کشور به راه انداختهاند، خبری درباره دستگیری نیلی افشار و پویان مختاری منتشر شد؛ خبری که باعث خوشحالی بود، اما ساعتی بعد خبرگزاری مهر با تکذیب این خبر به نقل از یک منبع آگاه نوشت: «پلیس بینالملل برای نیلی افشار که یکی از تبلیغکنندگان و گردانندگان سایتهای شرطبندی محسوب میشود، اعلان قرمز صادر کرده، اما هنوز این متهم دستگیر نشده، این متهم در شهر ازمیر ترکیه مخفی شده است.»
روز گذشته، نیلوفر صفریزادهچوکامی مشهور به نیلی افشار که یکی از بازوهای تبلیغاتی مافیای شرطبندی است و در ترکیه فعالیت میکند، یک لایو اینستاگرامی از خود منتشر کرد و گفت که در این مدت در مسافرت و در حال ریلکس کردن بود! او که یار غار فرشید امیرشقاقی است در این ویدئو اعلام کرد که از تمام کسانی که خبر دستگیریاش را در صفحاتشان منتشر کردهاند، شکایت خواهد کرد! هر چند ساعت اولیه انتشار خبر دستگیری نیلی افشاری این نوید را میداد که بالاخره روزی فرشید امیرشقاقی و پدرش هم دستگیر خواهند شد، اما انتشار لایو اینستاگرامی نیلی افشار تمام این رؤیاها را از بین برد و اینکه «پول» امیرشقاقیها چه قدرت عظیمی دارد، نگرانیها را بیشتر کرد.
بر اساس آمارهای موجود، حدود ۲ هزارو ۱۰۰ سایت شرطبندی فارسی، دهها کانال تلگرامی و سایت اینستاگرامی در خدمت سایتهای شرطبندی هستند و فعالیت میکنند. سال گذشته پلیس فتا در این باره اعلام کرد که ۲۰۰ سایت شناسایی و مسدود شده که بیشتر گردانندگان آن سایتها کشور ترکیه بوده است، اما چرا نوچههای فرشید امیرشقاقی که نامشان را در گزارش قبلی نیز آوردهایم، شناسایی و دستگیر نشدهاند؟
قدرتی برای بازگرداندن سرشبکههای سایتهای قمار هست؟
عباس مقتدایی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی به ایرنا گفت: «باتوجه به اینکه سایتهای شرطبندی و قمار امروز مشکلات زیادی را برای بخشی از هموطنان ما ایجاد کرده است، لذا تذکر را لازم دیدیم و هرگونه قصور یا کوتاهی در این زمینه را با جدیت پیگیری میکنیم و امیدوارم این تذکر سبب شود دستگاههای اجرایی متولی از جمله وزارت ارتباطات و حتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشهایی از قوه قضائیه حساسیت لازم را در این خصوص از خود نشان دهند و بر اساس رسالت دینی و وظایف قانونی عمل کنند.»
مقتدایی درباره اینکه اغلب سرشبکههای سایتهای شرطبندی در خارج از کشور حضور دارند، آیا قدرتی وجود دارد که آنان به کشور بازگردانده شوند و پاسخگو باشند، گفت: «نیروی انتظامی ما از توانمندیهای جدی برخوردار است و میتواند در صورت لزوم همه اقدامات پیشگیرانه و پیشدستانه را در این خصوص یا موارد مشابه انجام دهد. مهم آن است که وزارت ارتباطات با عزم جدی و قوی برای حل این معضل وارد شود.»
حالا که سرشبکه این سایتهای قمار مشخص است و معرفی شدهاند، حالا که میدانید برای ریشهکن شدن آنها عزمی جدی لازم است، پس باید بیصبرانه منتظر به نمایش گذاشتن قدرت و تواناییهای نیروی انتظامی در این زمینه بود!
بفرمایید زندان، شما خودتان مجرمید!
مشکل برخورد با سایتهای قمار که یکی دو تا نیست. به تازگی طرح مجلس در کمیسیون حقوقی و قضایی در حال تصویب و نهایی شدن است که البته کلیات آن به تصویب رسیده است. در این طرح مجازاتهایی برای سایتهای شرطبندی و قماری تعیین شده و برای گردانندگان سایتهای شرطبندی مجازات مفسدفیالارض در نظر گرفته شده است. همچنین کسانی که در این شرطبندیها شرکت کنند مجازات یک تا ۱۰ سال حبس برایشان پیشبینی شده است. علاوه بر این بانکهایی که کار مبادلات مالی این شرطبندیها را انجام میدهند و نیز کسانی که به رونق این شرطبندیها کمک کنند، مشمول مجازات در این طرح میشوند. به نظر میرسد با این طرح خیال صاحبان این سایتها بیش از پیش راحت میشود، زیرا با این شرایط مالباختگان جرئت ندارند به پلیس فتا و سیستم قضایی کشور پناه ببرند، وقتی که در نهایت خودشان به حبس محکوم خواهند شد!
درست است که برای گردانندگان سایتها هم مجازات مفسدفیالارض در نظر گرفته شده، اما کدام گردانندگان مدنظر مسئولان است؟! فرشید امیرشقاقی؟ پویان مختاری؟ نیلی افشار؟ میلاد حاتمی؟ امیرتتلو؟ سؤال این است که مگر تتلو دستگیر نشد؟ پولهای سعدالله امیرشقاقی و پسرش آنقدر آنها را قدرتمند کرده که نه ترکیه و نه اسپانیا، این مجرمان بینالمللی کشور را به ایران تحویل ندادند.
بیمار مجرم
قمارباز یک مجرم بیمار یا یک معتاد مجرم است. وقتی که بازیکنان سایتهای قمار، بازی را میبرند، به خاطر طمع و وسوسه برای بردن پول بیشتر، نمیتوانند قمار کردن را متوقف کنند. آنها وقتی پولی ببرند، فکر میکنند که با شرطبندی دوباره میتوانند صاحب پولهای بیشتری بشوند، اما بالاخره بخت به آنها پشت میکند و معتادان قمار تا آنجا به قمار ادامه میدهند که همه پولشان به باد میرود و به «هیچ» میرسند. آنها بارها تصمیم میگیرند که دیگر قمار نکنند، اما مگر تبلیغات گردانندگان سایتها، دست از سرشان برمیدارد؟ مگر میتوانند پولهایی را که در این مدت باختهاند فراموش کنند و به زندگی عادی بازگردند؟ آنها مدام میگویند که دیگر در سایتهای قمار، بازی نخواهند کرد، اما به فاصله یک چشم برهم زدن، دوباره خود را در حال قمار کردن میبینند! حالا فکرش را بکنید که مجرم هم شناخته شوند. آن وقت مگر ممکن است که جوان آلوده به قمار که تمام دار و ندارش را باخته و هیچ پناهی ندارد، به زندگی عادی خود بازگردد؟
گردش مالی ۹هزار میلیارد تومانی، اماننامهای که نیست!
روز سهشنبه یک برنامه تلویزیونی صبحگاهی در شبکه خبر، میزبان یک کارشناس فناوری اطلاعات و معاون فنی پلیس فتا بود و خبر از گردش مالی ۹هزار میلیارد تومانی سالانه سایتهای شرطبندی و قمار آنلاین در کشور داد. چراغی با هشدار تأثیر شدت جرمانگاری بر پنهانکاری مالباختگان و جای خالی هرگونه حمایت از مالباختگان و قربانیان این اعتیاد پنهان خطاب به ضابطان قضایی گفت: «تعداد قربانیان سایتهای فیشینگ و شرطبندی آنلاین در کشور، خیلی زیاد است، اما تعداد شاکیان از این سایتها، خیلی کم است، زیرا قربانیان از ترس مجرم شناخته شدن، شکایتی نمیکنند و همین موضوع، باعث گستردگی سایتهای قمار شده است، در صورتی که میتوان از طریق پلیس فتا یا قوه قضائیه، به این قربانیان، اماننامهای داد که بتوانند با خیال راحت شکایت کنند و از این طریق، سایتهای مجرم هم سریعتر شناسایی خواهند شد.»، اما سرهنگ نیکنفس در پاسخ با اشاره به تأکیدات و جرمانگاری قانون مجازات اسلامی گفت: «متأسفانه اماننامه برای قربانیان قمار و شرطبندی اینترنتی، در قانون دیده نشده و البته حجت شرعی هم در این رابطه تمام است. چنانکه آیه ۲۱۹ سوره مبارک بقره و آیه ۹۰ سوره مبارکه مائده، قمار را گناه کبیره و عمل شیطانی و پلید دانسته و این تأکید در فقه هم ریشه دارد و قانون هم از این تأکیدات متأثر شده است، بنابراین افرادی که درگیر شبکه قمار میشوند، به استناد ماده ۷۰۵ قانون مجازات اسلامی، مجرم هستند.»
با این رویکرد، مدیران سایتهای قمار آزادانه به فعالیت خود ادامه میدهند و با ترساندن افرادی که به دام قمار کشاندهاند، مانع از طرح شکایت علیه خود میشوند و به راحتی روز به روز بر تعداد افرادی که اعتیاد به قمار پیدا میکنند، اضافه میشود.
بانک مرکزی هم به تکاپو افتاد
بالاخره رئیس بانک مرکزی هم نسبت به تراکنش مالی گردانندگان سایتهای قمار و پولشویی آنها واکنش نشان داد. روز یکشنبه بود که عبدالناصر همتی در جلسه دورهای با مدیران عامل شبکه بانکی کشور گفت: «بانکها موظفند درگاهها و کارتهای اجارهای و حساب بانکی مرتبط با قمار و شرطبندی را شناسایی کنند.» او در این باره افزود: «در حال حاضر مباحثی درباره درگاههای اجارهای مرتبط با سایتهای قمار و شرطبندی مطرح میشود، لذا بانکها باید حداکثر تلاش خود را برای مبارزه با این درگاهها و نظارت بر این تراکنشها انجام دهند.»
همتی با اشاره به گزارشهای دریافتی از دستگاههای نظارتی و امنیتی مبنی بر اینکه سودجویان با پرداخت مقادیری اندک و اجاره کارت و حساب بانکی افراد، تراکنشهای چند میلیاردی با مقاصد و اهداف قمار انجام میدهند، اظهار داشت: «ضروری است که بانکها جدیت لازم را داشته باشند و مردم نیز به عواقب اجاره دادن حسابهایشان توجه کنند.»
مهرداد محرمیان، معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی نیز در این باره گفت: «درگاههای بانکی که برای قمار و شرطبندی استفاده میشوند، هیچگاه به طور رسمی از طرف بانک به این منظور ایجاد و در اختیار قمارخانهداران قرار نمیگیرد بلکه با درگاهها، حسابها و کارتهای بانکی مواجه هستیم که توسط گردانندگان سایتهای قمار و شرطبندی اجاره میشوند و مورد سوءاستفاده قرار میگیرند. در واقع به طور معمول افرادی که دارای کسب و کارهای کوچک هستند به طمع دریافت مبالغ بالا، حساب بانکی یا درگاه خود را در اختیار شبکههای قمار و شرطبندی قرار میدهند.» محرمیان افزود: «شناسایی هوشمند درگاههای مرتبط با قمار و شرطبندی به تازگی عملیاتی شده و در حال اجراست که بر اساس آن این درگاهها در زمانی کوتاه و به صورت خودکار شناسایی و معرفی میشوند و مسدودسازی آنها به سرعت انجام میشود.»
همچنین امین مهاجر، مدیر ارشد امنیت اطلاعات بانک مرکزی درباره برنامههای بانک مرکزی در خصوص برخورد با سایتهای شرطبندی گفت: «این بانک پروژههای مهمی را با همکاری پلیس فتا و دادستان برای مبارزه با درگاههای مرتبط با قمار و شرطبندی طراحی کرده که یکی از این پروژهها فراهم شدن امکان شناسایی هوشمند این سایتهاست. مهاجر به همکاری با مرکز اطلاعات مالی و مبارزه با پولشویی وزارت اقتصاد اشاره کرد و گفت: اگر چه این مرکز اقدامات مناسبی انجام داده است، اما فعالیت بیشتر و مؤثرتری را خواهانیم.
شکل درگاهها پیچیدهتر از تصور مسئولان است
چند سال پیش که شبانهروز فریاد زده میشد مسئولان عزیز لطفاً تا دیر نشده جلوی درگاههای بانکی خدماتدهنده به سایتهای قمار را بگیرید، کسی گوشش بدهکار نبود! الان که همه میخواهند با متخلفان بانکی و درگاههای بانکی مبارزه کنند، باید متوجه یک خبر ناامیدکننده هم باشند؛ درگاههای سایتهای شرطبندی معروف، دیگر از شکلی که در تصور مسئولان است، خارج شده است؛ به دو دلیل نمیتوان دربارهاش در این گزارش توضیحاتی نوشت؛ دلیل اول اینکه این سیستم پیچیدهتر از چیزی است که تصور میشود و مغزهای متفکری پشت این درگاهها هستند. دلیل دوم اینکه، چون درباره روش مبارزه با این سیستم کثیف تحقیقات کردهایم و البته برای هیچ مسئول و ارگانی هم اهمیت نداشته، امکان افشای راهحلهای مبارزه با این سایتها را به صورت علنی نداریم تا گردانندگان سایتها با فهمیدن آن، فکر دوبارهای برای تغییر درگاههایشان کنند.
واکنش کاربران فضای مجازی
افزایش تعداد قربانیان سایتهای قمار و شرطبندی موجی از انتقادات در فضای مجازی را نیز به راه انداخته است. روزانه تعدادی از کاربران شبکههای اجتماعی درباره فعالیت آزادانه سایتهای قمار معروف و همچنین بیتوجهی مسئولان نسبت به فعالیت آنها، پیامهایی را منتشر میکنند که برخی از آنها را در ادامه میخوانید:
کاربری با نام حاج حیدر در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «آقای بانک مرکزی! عُرضه تنظیم بازار ارز رو که نداری، لااقل درگاه پرداخت سایتهای قمار اینترنتی رو مسدود کن! اینکه دیگه تقصیر واشنگتن دیسی و ترامپ و بایدن نیست.»
حمیدرضا اعتدال مهر نیز در این باره توئیت زد: «بخشنامههای بانک مرکزی به بهانه برقراری امنیت و مبارزه با پولشویی و شناسایی طرفین معاملات یکی پس از دیگری مثل تبر به درخت کسب و کارهای اینترنتی رسمی و قانونی ضربه زد. پس چگونه این تعداد وبسایت قمار از شمول این قوانین درامان ماندند؟»
یکی دیگر از کاربران با نام سعید چراغی نیز در صفحه توئیتر خود نوشت: «آقای جهرمی که به دانشجوها توصیه میکنید جوانی کنید، باخبر هستید که بعضی از جوانان در منجلابی قرار گرفتهاند که عمر و سرمایه خود را در سایتهای شرطبندی و قمار از طریق درگاههای رسمی بانک مرکزی به هدر میدهند؟»
همچنین سیدعرفان عبادزاده توئیت زد: «بله آقای وزیر، بله بانک مرکزی، جوانان با خونه ماندن و تباه کردن پولهایشان دارند جوانی میکنن و مشخص نیست این میان، بانک مرکزی چه سودی میبرد که دارد به سایتهای قمار درگاه پرداخت میدهد.»
کاربر دیگری با نام میم نظری در صفحهاش نوشت: «قبح گناه کبیره قمار آنقدر راحت شکسته شده است که در جامعه اسلامی میبینیم بچه مسلمانها برای برد از هم سبقت میگیرن. حرام قانونی به دست بانک مرکزی رقم خورده است.»
مسعود قالیباف نیز توئیت زد: در مورد فراهم کردن درگاه پرداخت توسط نهادهای حاکمیتی برای سایتهای شرطبندی، استفتا کردم.
جواب: به طور کلی اگر در فراهم کردن سایتهای مذکور هر کس مستقیم یا غیرمستقیم عرفاً دخالت داشته باشد، در گناه قمار و شرطبندی افراد شریک است.
رونوشت: بانک مرکزی، قوه قضائیه و پلیس فتا.