زنده‌یاد آیت‌الله حاج شیخ محمد یزدی را، از نمای دور و نزدیک و بدون هیچ‌گونه اغراقی، یک «اصولگرای تمام» یافتم، نه به مفهوم حزبی و جریانی بل دقیقاً به معنای واقعی کلمه! او در عمری قریب به ۹۰ سال، فقط ایمان و آرمان خود را پی گرفت و شماتت و اشتلم مخالفان و دشمنان، در اراده‌اش بی‌تأثیر بود! او می‌توانست مانند بسا ابناء روزگار، به رنگ زمان در آید، عقیده و هدف خویش را به بوته فراموشی بسپارد و بر محمل جنت مکانی جلوس کند، اما وی با این همه، بیگانه بود و فقط ادای تکلیف را می‌جست! چه در دوران مبارزه -که بسا مناطق ایران را به پای تبعید گشت- و چه در مقطع پس از انقلاب و مسئولیت‌های حساس و فراوان، به‌ویژه تصدی قوه قضائیه، که طی آن پذیرای حملات و توهین‌های فراوان گشت! فراموش نمی‌کنم که در چند سال اولیه استقرار دولت موسوم به اصلاحات، هرج و مرج مطبوعاتی حاکم، چنان بر آتش توهین به این شخصیت انقلابی و سازش‌ناپذیر دمید، که عطاء‌الله مهاجرانی، وزیر وقت ارشاد را نیز به اعتراض وا داشت و گفت: از آنچه در برخی مطبوعات درباره آقای یزدی نگاشته می‌شود، شرمسارم (نقل به مضمون)! او در دوران پر غبار فتنه ۸۸ و از آغازین ساعات کلید خوردن آن نیز، برخی دوستی‌های چند ده ساله خویش را نادیده گرفت و با ابواب جمعی این آشوب در آویخت و هیچ‌گاه از موضع خود عقب ننشست! او اساساً در پاسخگویی به هجمه دشمنان نظام و رهبری، نه تنها مرعوب فضای حاکم نمی‌شد، بلکه جو را می‌شکست و ملاحظات رایج شخصی را، به کناری می‌نهاد! وجود چنین چهره‌هایی، برای سیاست ورزی یک کشور مغتنم است، جماعتی که به رنگ موج‌های سیاسی و اجتماعی در نمی‌آیند، بر حقیقت پرده نمی‌افکنند و در نهایت امکان فهم و انتخاب صحیح‌تر را، برای جامعه مهیا می‌سازند.
با این همه آیت‌الله یزدی به رغم پایداری عقیدتی و شجاعت ذاتی، شخصیتی بس متواضع و مهربان داشت. کسانی که تنها در یک جلسه با وی به گفتگو نشسته‌اند، شاهد این ادعایند. او جمع این مهر و قهر را، از دانش و فهم عمیق دینی خویش داشت، همان سرمایه‌ای که سبب شد پیش از انقلاب، امام خمینی وجود وی را در حوزه قم لازم شمرد و مانع از مهاجرت تبلیغی وی به شهری دیگر شود و سال‌ها بعد و در دوران برقراری نظام اسلامی، او را به عنوان یکی از فق‌های شورای نگهبان منصوب کند.
این قلم از آن مرحوم، خاطرات فراوان دارد که یکی از آن‌ها را، ختام این وجیزه قرار می‌دهد. در پایان یکی از گفت‌وشنودها، نگارنده از او پرسید: چگونه است که شما با این همه بیماری، همچنان همان شور و حرارت اولیه خود را حفظ کرده‌اید، و پاسخ شنید: «یاد مرگ و فانی بودن حیات، رودربایستی رایج در بیان حق را، از انسان می‌گیرد. من هر شب که برای استراحت به بستر می‌روم، آماده مرگ هستم! و از صمیم دل می‌گویم: فی رعایت‌الله»!
بی تردید اکنون اسلام، تشیع و نظام، یکی از سرداران بی باک و همیشه در صحنه خویش را از دست داده است. در برابر اراده حق، چاره‌ای جز تسلیم نیست. این ضایعه اسفناک را به تمامی یاران انقلاب، به ویژه فرزند ارجمندش، صدیق بزرگوار، جناب حجت‌الاسلام مجید یزدی تسلیت می‌گویم و برای آن عالم مجاهد، حضور بر خوان رحمت حق را مسئلت دارم.
