سرویس ایثار و مقاومت جوان آنلاین: هشتم آذرماه مصادف است با سالروز عملیات طریق‌القدس در سال پاییز ۱۳۶۰، این عملیات از چند جهت حائز اهمیت است. اول از آن حیث که در طرح موسوم به کربلا، عملیات طریق‌القدس اولین قدم برای بیرون راندن دشمن از خاک کشورمان به شمار می‌رفت. پس از طریق‌القدس، عملیات فتح‌المبین به کربلای ۲، الی‌بیت‌المقدس (آزادسازی خرمشهر) به کربلای ۳ و نهایتاً عملیات رمضان به کربلای ۴ موسوم شده بود. در طرح کربلا باید دشمن از متصرفات خود در ایران بیرون رانده می‌شد و سپس با دستیابی به بصره یا حدالمقدور استقرار در حومه آن، دشمن بعثی وادار به پذیرش خواسته‌های ایران می‌شد.
تنگه حیاتی
طریق‌القدس در سرمای آذرماه ۱۳۶۰ در منطقه بستان و چزابه انجام گرفت. شهر بستان یکی از اولین شهر‌هایی بود که در اولین روز‌های دفاع‌مقدس به اشغال دشمن بعثی درآمد. این شهر در جبهه میانی خوزستان قرار داشت. اهمیت آن برای جبهه خودی این بود که می‌توانست جای پایی برای دو عملیات بعدی یعنی فتح‌المبین و الی‌بیت‌المقدس ایجاد کند؛ یعنی اگر بستان آزاد می‌شد، رزمندگان می‌توانستند در قدم اول شمال خوزستان (عملیات فتح‌المبین) و در گام بعدی جنوب خوزستان را (الی‌بیت‌المقدس) آزاد کنند. در آن طرف بستان برای دشمن نیز آن جهت اهمیت بسیاری داشت؛ چرا‌که به دلیل وجود منطقه جغرافیایی هور در داخل خاک عراق، دشمن در صورت از دست دادن بستان باید در خاک خود منطقه نسبتاً وسیعی را دور می‌زد تا ارتباط بین جبهه جنوبی و شمالی خود در خوزستان را حفظ کند. فتح بستان به مثابه قطع ارتباط جبهه شمالی و جنوبی دشمن در خوزستان بود.
نبرد سخت
با اهمیتی که بستان و تنگه چزابه برای هر دو طرف داشت، نبرد سختی در انتظار رزمندگان در این منطقه بود. پل سابله که نقطه دستیابی قوای خودی به بستان بود، از مدافعان سرسختی بهره می‌برد که باعث شد رسیدن نیرو‌های خودی به این پل با تلفات بسیاری همراه باشد. مقاومتی که بعثی‌ها در طریق‌القدس از خود نشان دادند، بسیار فراتر از مقاومت آن‌ها در آبادان بود. شکست حصر آبادان در طی یک روز انجام گرفت و دشمن خیلی زود شکست را در آنجا پذیرفت، اما بستان با موقعیت سوق‌الجیشی‌اش اهمیتی حیاتی داشت، بنابراین بعثی‌ها تا آنجایی که می‌توانستند در برابر رزمندگان مقاومت کردند و به راحتی عقب ننشستند.
تلفات بالا
آنطور که آمار‌ها می‌گویند تعداد شهدای ایرانی در عملیات طریق‌القدس سه برابر کشته‌های عراقی بود. برآورد می‌شود تعداد شهدای ما حدود ۶ هزار نفر می‌شدند. همانطور که اشاره شد عبور از پل سابله که دروازه فتح بستان بود، بسیار سخت و دشوار صورت گرفت و با برتری سوق‌الجیشی که دشمن در این منطقه داشت، هر قدم پیشروی به طرف پل سابله مساوی با ریخته شدن خون رزمنده‌ای بود.
تلفات بالا در جریان عملیات طریق‌القدس باعث شد تا تعدادی از فرماندهان گردان از سمت خود استعفا دهند؛ چرا‌که تا آن زمان این حجم از تلفات در عملیات دفاع‌مقدس بی‌سابقه بود، اما به هر روی در جریان عملیات طریق‌القدس، ایران توانست شهر بستان را آزاد کند و به تنگه چزابه دست یابد. از این پس عراق برای ارتباط بین دو جبهه شمالی و جنوبی‌اش باید مسافت زیادی را طی می‌کرد. در کل چیزی در حدود ۸۰۰ کیلومتر از اراضی کشورمان در طریق‌القدس آزاد شد.
فتح‌الفتوح
برخلاف آنچه برخی تصور می‌کنند، حضرت امام پس از آزادسازی بستان پیام معروف خود را صادر کردند و طریق‌القدس را «فتح‌الفتوح» نامیدند. (برخی فکر می‌کنند که این پیام برای عملیات فتح‌المبین صادر شده است) وقایع پس از طریق‌القدس نشان داد که به واقع فتح بستان یک فتح‌الفتوح بزرگ بود؛ چرا‌که چند ماه بعد اثرات تصرف بستان در جبهه میانی خوزستان طی دو عملیات فتح‌المبین و الی‌بیت‌المقدس خودش را بیشتر نشان داد. در عملیات فتح‌المبین ۲ هزار و ۵۰۰ کیلومترمربع از سرزمین‌های اشغالی شمال خوزستان و دو ماه بعد در عملیات الی بیت‌المقدس (کربلای ۳) خرمشهر و حدود ۶ هزار کیلومتر از خاک کشورمان آزاد شدند.
