سرویس اقتصاد جوان آنلاین: حجم مانده سپردههای بانکی در مرداد ماه سال ۹۹ از محدوده ۳ هزارهزار میلیارد تومان عبور کرد. این در حالی است که حداقل ۷۰ درصد این سپردهها، سپردههای سوددار میباشند، اگر سود ماهانه سپرده بانکی را یک الی ۲ درصد در نظر بگیریم، بانکها به بیش از ۲ هزارهزار میلیارد تومان سپرده مدتدار باید ماهانه حدود ۲۰ الی ۴۰ هزار میلیارد تومان سود پرداخت کنند و جا دارد به شکل ماهانه گزارش شود که نظام بانکی از کدام محل سود سپردههای هنگفت را پرداخت میکند.
هر چند کارشناسان اقتصادی وابسته به بانکها مدعی هستند بانکها سود پرداختی به سپردهها و هزینههای بانک را از محل ارائه تسهیلات بانکی تأمین میکنند، اما طبق گزارشهای بانکی در شش ماهه سال ۹۹ حجم نقدینگی بهطور متوسط در هر ماه حدود ۷۰ هزار میلیارد تومان رشد داشتهاست که با توجه به اختیار بانک مرکزی و بانکها در ایجاد نقدینگی جا دارد این دو مجموعه هر ماه توضیح دهند که نقششان دقیقاً در رشد حجم نقدینگی کل چقدر است.
در اغلب کشورهای دنیا نهتنها سودی به سپرده بانکی نمیدهند، بلکه به دلیل نگهداری پول و همچنین ارائه خدمات بانکی از سپردهگذار کارمزد هم دریافت میکنند، اما در ایران وضعیت متفاوت است، زیرا در حدود ۸۰ درصد کل پولهای موجود در اقتصاد در اختیار بانک میباشد و باید ماهانه حداقلی ۵ /۱ الی ۲ درصد به آن سود دهند. برای درک سنگین بودن این رقم باید گفت حجم سپردههای بانکی حدود ۲ هزارو ۴۰۰ هزار میلیارد تومان است که پرداخت سود ماهانه مذکور ۳۶ الی ۵۰ هزار میلیارد تومان میشود نکته جالب اینجاست که ماهانه حدود ۷۰ هزار میلیارد تومان بر حجم نقدینگی افزوده میشود که نشان میدهد بخشی از رشد حجم نقدینگی از محل پرداخت سود به سپردههای بانکی مدتدار و بخش دیگر احتمالاً از محل استقراض دولت از بانک مرکزی آب میخورد. وجود چنین مشکلاتی در اقتصاد ایران ارتباطی با تحریم ندارد که با رفع احتمالی تحریم در آینده انتظار درست شدنش را داشتهباشیم.
آمارهای بانک مرکزی از افزایش ۷/ ۳۶ درصدی مانده سپردهها و ۵/ ۳۵ درصدیمانده تسهیلات بانکی در پایان مردادماه ۹۹ نسبت به مقطع مشابه سال قبل حکایت دارد.
گزارش وضعیت کل مانده سپردهها و تسهیلات ریالی و ارزی بانکها و مؤسسات اعتباری به تفکیک استان در پایان مردادماه سال ۹۹ حاکی از آن است که مانده کل سپردهها بالغ بر ۷ /۳۰۹۴۴ هزار میلیارد ریال شدهاست که نسبت به مقطع مشابه سال قبل ۹/۸۳۱۳ هزار میلیارد ریال (۷/ ۳۶ درصد) و نسبت به پایان سال قبل معادل ۸/ ۳۷۸۱ هزار میلیارد ریال (۹/ ۱۳ درصد) افزایش نشان میدهد.
بیشترین مبلغ سپردهها مربوط به استان تهران با مانده ۴/ ۱۶۷۷۱ هزار میلیارد ریال و کمترین مبلغ مربوط به استان کهگیلویه و بویراحمد معادل ۶/ ۷۶ هزار میلیارد ریال است.
مانده کل تسهیلات بالغ بر ۹/ ۲۱۸۰۱ هزار میلیارد ریال است که نسبت به مقطع مشابه سال قبل ۵ /۵۷۱۲ هزار میلیارد ریال (۵ /۳۵ درصد) و نسبت به پایان سال قبل ۱/ ۲ ۴۴۶ هزار میلیارد ریال (۶/ ۱۲ درصد) افزایش داشتهاست. بیشترین مبلغ تسهیلات مربوط به استان تهران با مانده ۹ /۱۳۹۴۱ هزار میلیارد ریال و کمترین مبلغ مربوط به استان کهگیلویه و بویر احمد معادل ۳/ ۷۶ هزار میلیارد ریال است.
شایان ذکر است نسبت تسهیلات به سپردهها بعد از کسر سپرده قانونی ۷/ ۷۷ درصد است که نسبت به مقطع مشابه سال قبل و پایان سال قبل، به ترتیب ۶/ ۱ و ۷/ ۱ واحد درصد کاهش نشان میدهد. نسبت مذکور در استان تهران ۹/ ۹۰ درصد و در استان کهگیلویه و بویراحمد ۲/ ۱۱۱ درصد است. بانک مرکزی اعلام کردهاست که یکی از علل مهم بالا بودن رقم تسهیلات و سپردهها در استان تهران استقرار دفاتر مرکزی بسیاری از شرکتها و مؤسسات تولیدی سایر استانها در استان تهران بوده و عمده فعالیتهای بانکی آنها از طریق شعب بانکها و مؤسسات اعتباری استان تهران انجام میشود.