سرویس اقتصادی جوان آنلاین: به گزارش فارس، سهام عدالت یکی از مواردی که حدود ۱۴سال است در کشور مطرح شده و در این مدت فراز و نشیب فراوانی به خود دیدهاست. اما در تصمیمی که ابتدای سال جاری برای آزادسازی سهام عدالت گرفته شد، به نظر میرسید انتظارها برای ایجاد درآمدی پایدار برای افرادی که دارای سهام عدالت هستند، به پایان رسیده است، اما باز هم بیتدبیری در کنار سودجویی برخی کارگزاریها و بانکها جهت فروش این سهام لطمه بزرگی به بازار سرمایه زد. طبق برنامهریزی انجام شده توسط دولت، ۳۰درصد از سهام عدالت در خردادماه و ۳۰درصد نیز در ۱۰مرداد آزاد شد. عرضه بلوکی این سهام، توسط بانکها و کارگزاریها در مقطعهای مختلف در هر دو مرحله باعث شد، بازار با واکنش منفی نسبت به این عرضهها روند اصلاح و ریزش به خود بگیرد.
سهام عدالت بلای جان بورس و سهامداران
یکی از اصلیترین دلایلی که در ریزش اخیر بازار که شاخص از ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار واحد به حدود یکمیلیون و ۲۰۰ هزار واحد رسید، عرضههای آبشاری شرکتهای حقوقی بوده است. این عرضهها با ایجاد ترس در سهامداران خرد، آنها را نیز به سمت صفهای فروش سوق داد. طی سهماه گذشته بارها و بارها، بازار در حمایتهای معتبری قرار گرفت که همین عرضههای بلوکی و آبشاری توسط شرکتهای حقوقی، کارگزاریها و بانکها باعث شد، این حمایتها شکسته شود و بازار اصلاح بیشتری را متحمل شود. سازمان بورس با علم به اینکه عرضه سهام عدالت یکی از دلایل اصلی ریزش بورس در ماههای گذشته است، هیچ اقدامی در این باره انجام نداده و پس از گذشت دقیقاً سهماه از اصلاح، فروش سهام عدالت را ممنوع کرده است.
تصمیمی که دیر گرفته شد
این تصمیم تا حدود زیادی بر آرام شدن جو بیاعتمادی به بازار تأثیر داشته است. این ممنوعیت به همراه ممنوع شدن عرضه بلوکی سهام توسط شرکتهای حقوقی و معرفی شرکتهای متخلف که توسط مجلس و قوه قضائیه در حال پیگیری است، توانست چند روز آرام را در بورس ایجاد کند. آرامش فعلی که از روز آخر بازار در هفته گذشته ایجاد شدهاست، یک نشانه دارد که آن هم افزایش حجم مبادلات روزانه به بالای ۱۰ هزار میلیارد تومان در روز است که میتواند خبر خوبی برای شرکتهای بورسی باشد. حال باید دید چرا سازمان بورس این تصمیم را چنین دیر اتخاذ کرده است. کاهش فشار فروش ایجاد شده جهت نقد شدن سهام عدالت در این روزها که ارزش سهام عدالت به شدت کاهش یافتهاست، میتوانست باز هم بازار را با بحران دیگری مواجه کند که بالاخره سازمان بورس دستور به توقف عرضه این سهامهای دولتی داد. یکی از مهمترین ابهاماتی که در حال حاضر حول سهام عدالت وجود دارد، مسئله افزایش سرمایه شرکتهای حاضر در پورتفوی سهام عدالت است. زمانی که افزایش سرمایه به روش تجدید ارزیابی رخ میدهد، به سهامداران، متناسب با درصد افزایش سرمایه سهام جایزه تعلق میگیرد که متأسفانه این مسئله در سهام عدالت وجود ندارد.
از طرف دیگر، اگر افزایش سرمایه از طریق آورده نقدی نیز باشد، سهام حق تقدم نیز به این سهامداران تعلق نمیگیرد. یعنی سهام عدالت آزاد شدهاست، ولی هنوز سهامداران این سهام در بند هستند و نمیتوانند از این دارایی خود که سالهای زیادی آن را نگه داشتهاند، منفعت زیادی کسب کنند. در همه این حالتها سهامداران عدالت متضرر واقعی هستند. اما فردی از سازمان بورس یا وزارت اقتصاد پاسخی برای اینگونه مسائل ندارد و همچنان مسکوت باقی مانده است.