سرویس سبک زندگی جوان آنلاین: پس از مدتها بیشتر فامیل با رعایت تمام پروتکلهای بهداشتی در خانه مادربزرگ جمع شده بودیم، اما هر کسی مشغول و درگیر گوشی خود بود و توجهی به دیگری نداشت. گویا بین افراد دیواری بلند بنا شده بود. پس از مدتی ناگهان مادربزرگ با یک کیسه آمد و تمام گوشیها را در آن جمع کرد و گفت: اینجا که کافینت نیست! خب! حالا واقعاً دور هم جمعیم. همه انگار تازه متوجه حضور بقیه شده بودند و طولی نکشید که صدای صحبتها و خندههایمان بلند شد. به راستی چه چیزی باعث شده که حتی در جمع هم هرکسی غرق در تنهایی خود باشد؟ البته چندی است که به لطف ویروس منحوس کرونا، دورهمیها کمرنگتر و حتی حذف شدهاند. صرفنظر از اپیدمی ویروس کرونا، این روزها درخصوص عواملی که تأثیر بر کمرنگشدن این دورهمیها میگذارد، میتوان به آپارتماننشینی، ورود تکنولوژی، مشکلات اقتصادی و... اشاره کرد.
۱- رفع نیاز به ارتباط در فضای مجازی
قبلاً برای ارتباطگرفتن با شخصی باید نامه پست میکردیم. پس از مدتی از تلفنهای سکهای، کارتی، خانگی و مخابرات استفاده شد و اکنون وجود گوشیهای تلفن همراه که جایگزین تمام آنها شده است. اکثر افراد گمان میکنند پیشرفت در تکنولوژی رابطهای معکوس دارد با بیشترشدن ارتباطات و صمیمیتها در بین خانواده و اقوام.
در صورتی که مشکل از تکنولوژی و فناوری نیست بلکه از خود ماست؛ چراکه امروزه برخی از ما شده ایم انسانهایی با محاسبات الکترونیکی، دوستیهای مجازی، برخوردار از ارتباطات با کلمات دروغین، لذتهای بی انتها و در آخر زندگی در فضای مجازی که فرصت با هم بودن در کنار خانواده را از ما گرفته است. همه اینها در حالی است که برقراری ارتباط و ایجاد فضای گرم و صمیمی با افراد و اقوام قطعاً میتواند تأثیر بهسزایی در تربیت فرزندانمان داشته باشد. نتایج تحقیقات و مطالعات محققان و پژوهشگران این حوزه کاربردی حکایت از آن دارد که فضای مجازی فضای امن و سالمی برای برقراری ارتباط نیست. چون ارتباطات در آن بدون هیچ قاعده و قانون خاصی شکل میگیرد و این بعدها میتواند مشکلات زیادی را در ارتباط با اعضای خانواده و افرادی که با آنها سر و کار داریم، ایجاد کند؛ پس برای فردی که نیاز به ارتباط را در منزل و میان اعضای خانواده خود نتوانسته برآورده کند، فضایی فوقالعاده برآورد میشود که در آن فرد میتواند به راحتی با افراد مختلف ارتباط و تعامل داشته باشد!
با توجه به دیدگاه نظریهپردازان و صاحبنظران این حوزه اتکا به اینترنت و فضای مجازی ممکن است در نگاه اول آسانترین راه ارتباطگیری تلقی شود، اما حقیقت این است که فضای نامطمئن مجازی نمیتواند ملاک دقیق و قابل اعتنایی برای یافتن افراد دیگری به منظور تعاملات اجتماعی به حساب آید، اما متأسفانه افراد با حضور در این فضای ناامن و شبکههای گوناگون اجتماعی و استفاده از گونههای مختلف این رسانهها تنها از مزایای صرفاً مجازی حضور در آن نظیر حمایت اطرافیان، اطلاعات، عواطف و احساسات به گونهای غیرواقعی برخوردارند و فقط در این اجتماعات مجازی سیر میکنند.
۲- آپارتماننشینی از هم دورمان کرد
در گذشته خانهها بزرگ بودند و فراخ، اما با وجود وسعت و بزرگی فضا، دلها به هم نزدیکتر بود و رابطهها نیز پایدارتر. هر خانهای حیاطی داشت با باغچههای پر از گلهای رنگارنگ و درختان تنومند. حوضچههای کوچک آبی با ماهیهای ریز و درشت سرخابی. گلدانهای گل سفالی و شور و حالی به دور از تنهایی. روزها روی تخت کنار حوض و باغچه مینشستیم و از میوههای شسته شده در حوض و عطر چای سماور ذغالی لذت میبردیم و شبها هم به تماشای تصویر ماه و ستارهها درون آب حوض که همچون آینهای رو به آسمان بود، مینشستیم. حالا آن همه صفا از بین رفته و قفسهای ۴۰- ۵۰ متری سقف آروزهایمان شدهاند و هر کسی در آپارتمان و سلول خود به سر میبرد. امروز کودکان ما در خانه جایی برای بازی و شیطنت ندارند و خانوادهها به جای حیاط، کودکانشان را برای بازی روانه کوچه و خیابان میکنند و هر لحظه دلشان شور میزند که نکند خدایی ناکرده اتفاقی برای آنان بیفتد. امروزه روز دید افراد به دیوار رو به رویشان محدود شده و برای دلخوشی هم که شده از کاغذ دیواریهای مختلف استفاده میکنند. فضا آنقدر کم است که حتی جا برای مهمانی و دورهمیها نیست و پارکها جانشین همان حیاطها شدهاند.
۳- دورهمی هزینه دارد!
بعضیها فکر میکنند برای سپریکردن اوقاتی در کنار جمع خانواده و دوستان باید تدارکات ویژهای دید. از انواع تنقلات، ژلهها و پودینگها گرفته تا دسرها و شامهای بسیار پرهزینه. با وجود مشکلات اقتصادی کنونی جامعه، مسلم است که فرد توان این پذیراییهای ویژه را نداشته و از شنیدن خبر آمدن مهمان لرزه بر اندامش میافتد. در صورتی که با وسایل پذیرایی ساده هم میتوانیم دور هم جمع شویم و از با هم بودن لذت ببریم. تردیدی نیست که برپایی مهمانی پر از تشریفات و دادن هدیههای آنچنانی و کادو و داشتن روحیات چشم و همچشمی و بخل و حسادت، بیشک زندگیها و دور هم بودنها را متلاشی میکند. باید برای رفع این معضل اعتدال را رعایت و از تجملات دوری کرد. ما با کلام و گفتار خود میتوانیم بهترین پذیرایی را داشته باشیم. هدف دورهمی است نه پرکردن شکم با خوراکیهای متنوع.
۴- دور هم، اما دور از هم!
نکته مهمی که باید بدان توجه کرد و مدنظر قرار داد، این است که این روزها دورهمیهای خانوادگی رنگ باخته و اگر هم هست هویتش تغییر کرده. بدین معنا که این روزها حتی در جمع خانوادههای چند نفره هر یک از اعضای خانواده سرش گرم تلفن همراه و شبکههای اجتماعی است و این مسئله حتماً و قطعاً به از بین رفتن صمیمیت و محبت ختم میشود.
جوانان و نوجوانان ما به طور فزایندهای مدت زمان نسبتاً زیادی از اوقات فراغت خود را صرف شبکههای اجتماعی مجازی میکنند و سبک زندگی آنها از جمله رفتار، نگرش، نظرات و دیدگاههای آنها تحت تأثیر این شبکهها تا حد زیادی تغییر کرده است. همه اینها در حالی است که در گذشته حتی وجود یک کرسی بهانهای بود برای دور هم جمعشدن و درددل کردن و چارهای برای مشکلات هم اندیشیدن.
۵) با رعایت پروتکلها
امروزه که سر و کله کووید - ۱۹ پیدا شده، میبینیم نه تنها همسایه از همسایه بیخبر است، بلکه حتی برادر هم از برادر خود خبر ندارد. کودکان خود را منزوی بار نیاوریم و به آنها یادآور شویم که فقط زمان مشخصی در روز میتوانند از گوشی و بازیهای کامپیوتری خود استفاده کنند. بزرگترها هم توجه داشته باشند که ارتباطات خود را به یک سلام و احوالپرسی ساده و کوتاه در تلگرام و پیامک محدود نکنند و بیشتر به گفتگوهای رو در رو بپردازند. مدتی است که دورهمیها سالی یکبار و فقط در دید و بازدید عید خلاصه شدهاند. شال و کلاه کنید و سری به مادر بزرگ تنهایتان بزنید.