در سالی که شیوع ویروس ناخوانده توفیق زیارت و خدمت به زائران پیاده اربعین را از همه دریغ کرده است، کمتر کسی از خادمان مواکب حسینی فکرش را می‌کرد که فرصتی تازه برای خدمتگزاری پیدا کند. اما خادمان آستان ملک‌پاسبان رضوی حتی در این روزهای سخت، با طرح معنوی دیگری دست‌به‌کار شده‌اند و نیروهای دلداده و ارادتمند اهل‌بیت(ع) را گرد هم آورده‌اند تا اربعین امسال با اقتدا به سیره معصومین(ع) ترجمان «کُلُّ یَومٍ عاشورا و کُلُّ أرضٍ کَربَلا» باشند، شاید با برداشتن باری از شانه محرومان.
جان تازه‌ای در رگ‌های جلالآباداز دوراهی آبروان به سمت سرخس، 70 کیلومتر دورتر از شهر مشهد، پشت دشت‌های طلایی گندم، به روستای جلال‌آباد از توابع بخش رضویه می‌رسیم، جایی که آوار زلزله چند سال پیش بر بار سنگین کمبودها و محرومیت‌های منطقه افزوده و همه زیبایی‌های روستا را زیر خود مدفون کرد.
اما این روزها حضور گرم و پرحرارت خادمان امام رئوف در مسجد صاحب‌الزمان(عج) واقع در قلب روستا، به قول خانم دهیار روستا، «جان تازه‌ای به جلال آبادی‌ها بخشیده». اکرم یوسفی با ابراز خشنودی از خدمات آستان قدس از جمله بازسازی چند منزل و تعمیر مسیر لوله‌کشی آب، به گوشه‌ای از سختی‌های زندگی در روستا اشاره می‌کند و می‌گوید هرچند تازه چند ماهی است مردم از نعمت آب شرب بهره‌مند شده‌اند، مشکلات دیگر عرصه را بر روستاییان تنگ کرده است اما امیدوار است به قدوم مبارک خادمان آستان قدس، به‌زودی مرتفع شود.
خادمان مواکب امام رضا(ع) حال و هوای مواکب حسینی را به روستاهای دورافتاده خراسان رضوی برده‌اند. صدای بلند مداحی‌های شورانگیز ایام اربعین فضای روستا را پر کرده است و خادمان موکب با همان شور و اشتیاق مشغول کار و خدمت‌اند. گویی نه اینکه هزاران کیلومتر از عتبات عالیات دور هستند و خبری از زائران پیاده و مواکب و خیمه‌های نجف تا کربلا نیست.
مقابل در مسجد، جمعی از خادمان و خادمیاران رضوی تندتند بار قلوه‌سنگ‌ها را در حیاط مسجد خالی می‌کنند. تفاوتی ندارد بیرون از این موکب چه‌کاره باشند. رئیس و کارگر و بازاری و کارمند با چهره‌ای خاک‌آلوده در لباس خدمت به امام رضا(ع) برای برداشتن باری از هم پیشی می‌گیرند.
پشت مسجد، در میان خاک و ابزارآلات کهنه، حاج حسین کریمی یک صندلی گذاشته و پسربچه‌ها را هم به خط کرده است و با روی گشاده، یکی‌یکی سرشان را اصلاح می‌کند. از آن پیرمردهای باصفای مشهدی است که با بغضی در صدایش، از حال و هوای خدمت تعریف می‌کند: هر سال با هیئت کهف‌الحسن در شهر نجف آرایشگری می‌کردم اما خدا خواست امسال در کنار خادمان امام رضا(ع) هرروز موی سر 15-20 تا از بچه‌ها را به عشق آقا امام حسین(ع) اصلاح می‌کنم. جای خدمت فرقی نمی‌کند. مهم خدمت خالصانه است.
باز هم باید کیلومترها به دل بیابان و جاده‌های خاکی بزنیم تا به روستای بعدی برسیم. تنگ غروب است و وقت نماز که وارد روستای درخت بید می‌شویم. اینجا موکب‌داران امام‌رضایی در مسجد چهارده‌معصوم(ع) مستقر شده‌اند و هنوز کارهای عمرانی مسجد و محیط پیرامونش تمام نشده، آستان قدس رضوی در آن آشپزخانه‌ای دایر کرده است و مثل جلال‌آباد، ظهر و شب بین روستاییان غذای متبرک توزیع می‌کند.
اهالی آشپزخانه با پوشش‌های سپید مخصوص آشپزی و با رعایت همه نکات بهداشتی گرم پخت‌وپز هستند. بوی قیمه دست‌پختشان، بوی غذاهای متبرک مهمان‌سرای حرم مطهر حضرت ثامن‌الحجج(ع) را به روستای دورافتاده درخت بید آورده. میان دیگ‌های بزرگ غذای متبرک حضرت، یکی از آشپزها مشغول بسته‌بندی است. خودش را فقط خادم‌الرضا(ع) معرفی می‌کند. احوال این روزهای او را که می‌پرسیم، در جواب می‌گوید: اول ماه محرم دل‌شکسته بودم که بعد سال‌ها، امسال از توفیق خدمت اربعین جا ماندم. از خود آقا امام رضا(ع) توفیق خدمت خواستم و حاضر بودم هر کاری بکنم تا امسال دست خالی نمانم. راست می‌گویند که زیارت و رضایت امام هشتم(ع) امضای کربلاست. بحمدالله به برکت نام امام رضا(ع)، چهار پنج روزی است که به عنوان خادم کوچک دستگاه امام حسین(ع) خدمت می‌کنم. زیر لب ادامه می‌دهد: اگر آقا قبول کنند.
البته اقدامات خادمان دستگاه امام رئوف به مسجد و آشپزخانه‌اش ختم نمی‌شود و گروهی دیگر در پشت‌بام یکی از خانه‌های همسایه مشغول ایزوگام هستند، خانه‌ای بسیار کوچک که صاحبش می‌گوید: منزلم در حال فروریختن بود. خدا خیرشان بدهد این خادمان را که به دادمان رسیدند و اول فصل سرما سقف بالای سر من و عائله‌ام را حفظ کردند.
گروهی از خادمان هم به همراه آقای غلامی از دبستان تازه‌تأسیس «یاسر» که به دیوار حصار نیاز دارد، سرکشی می‌کنند تا در صورت امکان، بچه‌ها صاحب حیاطی امن شوند و از افتادن در کال خطرناک کنار مدرسه حفظ شوند و ... .
هادی غلامی، مدیر امور مجاوران آستان قدس رضوی، در حاشیه بازدید از مناطق کم‌برخوردار روستایی و خدمت‌رسانی مواکب حسینی بیان می‌کند: با شیوع بیماری و ایجاد محدودیت‌هایی برای سفر معنوی اربعین، شمار زیادی از عاشقان و دلدادگان حسینی که نیت خدمت به زائران اباعبدالله(ع) را داشتند، زمینه خدمت در کشور عراق برای آن‌ها مهیا نشد، اما باب خدمت همیشه باز است. ما نیز رهرو اهل‌بیت طاهرین(ع) هستیم.
وی فداکاری و دست‌گیری از محرومان را از درس‌های مکتب ائمه(ع) دانست و افزود: ما به عنوان پیروان این سیره، همچنان پای کار و به هر شکل ممکن در خدمت مردم هستیم. سال‌های گذشته مواکبی تحت عنوان مواکب امام رضا(ع) در اعتاب مقدسه برپا می‌شد. امسال زمینه خدمت را کمی تغییر داده‌ایم تا چون گذشته در خدمت عاشقان اهل‌بیت(ع) باشیم.
غلامی با بیان اینکه آستان قدس رضوی 16 موکب اربعینی ذیل ستاد بازسازی عتبات عالیات را در 40 روستای محروم اطراف شهر مشهد سامان‌دهی و مستقر کرده است، ابراز کرد: این مواکب در برنامه‌ای یک‌ساله از اربعین 1399 تا اربعین 1400 در 3 قالب از پیش شناسایی‌شده توسط کانون‌های خدمت رضوی اعم از فرهنگی‌اجتماعی، درمانی و بهداشتی، و عمرانی و توانمندسازی ورود می‌کنند.
وی فاز نخست این طرح را با عنوان «شور حسینی، مهر رضوی» معرفی کرد و گفت: بخش عملیاتی فاز نخست طرح از 10 مهر آغاز شده است و تا اربعین، هم‌زمان با 17 مهر ادامه خواهد داشت. در این مرحله، غالبا فعالیت‌های عمرانی کلیدی چون ساخت 18 اتاقک نصب دستگاه آب شیرین‌کن و کلرزدن در روستاهای فاقد آب شرب استاندارد در دست اقدام است.
این مقام مسئول با معرفی بخش دیگری از ارائه خدمات، اضافه کرد: به‌سازی و بازسازی مساجد و مدارس روستاهای کم‌برخوردار تحت پوشش این طرح نیز از دیگر خدمات تعریف‌شده ذیل این طرح هستند. تا پایان فاز نخست طرح، اجرای 18 پروژه آبفا و بازسازی 7 منزل مسکونی، 4 مسجد و 3 مدرسه در دستور کار است.
وی با اشاره به اینکه آشپزخانه‌های دایرشده در مناطق روستایی هرروز در 2 وعده ظهر و شب با طبخ غذای متبرک رضوی در خدمت مردم هستند، اعلام کرد: برای 10 روز میزبانی از روستاییان، 60 هزار پرس غذای متبرک در نظر گرفته شده است.
غلامی ضمن بیان این نکته که هر موکب به عنوان معین یک روستا مستقر شده است و به روستاهای اطراف خود خدمت ارائه می‌دهد، اضافه کرد: بیش از 800 خادمیار زن و مرد با تخصص‌های مختلف در جریان اقدامات متنوع آستان قدس همراه این حرکت معنوی هستند. از بین مواکب معین‌شده، یک موکب مستقر در روستای ده‌غیبی تنها به بانوان اختصاص دارد و به ارائه خدمات مشاوره و مددکاری مشغول است.
وی در پایان تأکید کرد: این طرح بعد از اتمام ماه صفر و با آغاز ماه ربیع‌الاول، با حضور فعال همین مواکب در مناطق مورد هدف با قوت ادامه می‌یابد.
