سرویس اقتصادی جوان آنلاین: به گزارش فارس، انرژی تولید شده برق توسط نیروگاههای موجود در سال ۹۸ با رشدی معادل ۶/ ۱ درصد نسبت به سال قبل به رقم ۳۲۸ میلیون مگاوات ساعت رسید. از این مقدار ۳۲۲ میلیون مگاوات ساعت آن تولید نیروگاههای وزارت نیرو و بخش خصوصی و مابقی آن مربوط به صنایع بزرگ به حساب میآید.
در این بین از ۳۲۲ میلیون مگاوات برق تولیدی کشور، میزان ۸ میلیون مگاوات ساعت به هفت کشور همسایه صادر شده است که این رقم معادل ۵/ ۲ درصد از کل برق تولیدی کشور تلقی میشود.
در راستای نگاه دقیقتر به بازار صادارات برق ایران، باید به مقاصد برق صادراتی کشور توجه کرد. به استناد آمار تفضیلی صنعت برق در سال ۹۸، ۸/ ۸۲ درصد از کل انرژی برق صادر شده کشور به شبکه برق کشور عراق تزریق و همچنین ۷/ ۹ درصد از برق صادر شده روانه افغانستان میشود. ۵/ ۷ درصد برق صادر شده نیز وارد شبکه برق سایر همسایگان خواهد شد.
افزایش توافقهای مرتبط با تبادل برق
صادرات برق در سالهای اخیر به تنها منبع درآمد ارزی وزارت نیرو تبدیل شده و همین امر اهمیت استراتژیک این حوزه را مشخص میکند. این در حالی است که پخش اخبار توافق کشورهای همسایه به منظور تبادل انرژی برق میتواند خبر مناسبی برای حوزه صادرات کشور تلقی نشود.
هفت مهرماه خبر توافق دو کشور اردن و عراق درباره اتصال شبکه برق و صادارت این کالا از اردن به عراق، رسانهای شد. برهمین اساس وزارت انرژی و منابع معدنی اردن طی بیانیهای اعلام کرد: این توافق به صورت ویدیو کنفرانس امضا شده و قرار است در نخستین فاز ۱۰۰۰ گیگاوات ساعت برق به صورت سالانه به عراق صادر شود. توجه به آمار برق صادر شده از اردن به عراق مؤید این امر است که اردنیها به سبب این قرارداد معادل یک ششم برق صادر شده کشور ما نسبت به صادرات برق اقدام میکنند. این در حالی است که از لحاظ موقعیت ژئوپلتیکی، فاصله کشور اردن از تمرکز جمعیتی عراق بسیار بیشتر از فاصله ایران از این مراکز جمعیتی واقع در شراق عراق است.
علاوه بر افزایش تبادل انرژی بین عراق و سایر کشورهای همسایه، حضور قوی ایالات متحده امریکا در بازار برق این کشور عربی نیز دارای ابعاد وسیعی است. طبق اطلاعات وب سایت رسمی جنرال الکتریک امریکا، فناوریهای ارائه شده توسط جنرالالکتریک حدود ۵۵درصد تولید برق عراق را شامل میشود که میتوان به نیروگاههای بسمیه، القدس و نجیبیه و همچنین طرح توسعه سیستم توزیع برق عراق اشاره کرد که این موضوع نشاندهنده میزان وابستگی صنعت برق عراق به این شرکت است. مسئلهای که غفلت متولیان انرژی کشور در استفاده از بازار برق عراق را روشن میسازد.
در آستانه از دست رفتن
اخبار موافقتنامههای منعقد شده بین کشورهای منطقه جنوب غرب آسیا در حوزه تبادل انرژی برق، بیش از هر چیز دیگری یک تهدید را بر علیه اقتصاد انرژی کشور در حوزه نیرو مطرح میکند. عبارت «از دست رفتن بازار» برای کسب و کارهای خرد به معنای ورشستگی و اتمام عمر بنگاه اقتصادی خرد است، اما این گزاره در حوزههای کلان و مبحث کسب وکار خرید و فروش برق میتواند بار منفی گستردهتری را القا کرده و بیانگر یک شکست استراتژیک باشد.
حمید صالحی رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی، در بیان از دست رفتن بازار انرژی منطقه افزود: «کشورهای همسایه به منظور تبادل انرژی دست به کار شدهاند و این هشداری است به ایران که اوضاع انرژی منطقه به همین شکل نمیماند، ممکن است همین میزان برقی که به عراق صادر میکنیم از دستمان برود و آلترناتیوهایی جایگزین شوند.»
صالحی، در تشریح این نکته که باید برنامهریزی کنیم تا بتوان از ظرفیتهای بخشخصوصی استفاده کرده و شبکه احداث کنیم، تأکید کرد: «باید از فرصت خلأ انرژی در کشورهای همسایه استفاده کنیم و خود را به رتبه اول انرژی منطقه برسانیم. با توجه به تحریم، دولت به لحاظ مالی در مضیقه است و بخشخصوصی میتواند در فروش برق و فاینانس موفق عمل کند.»
بررسی اظهارات کارشناسان در ارتباط با بازار انرژی برق منطقه مؤید این امر است که خلأ تولید برق در کشورهای جنوب غرب آسیا در کنار توان تولید برق در کشور به سبب منابع گازی و نیروگاه موجود میتواند زمینهساز تبدیلشدن ایران به قطب تولید برق منطقه را فراهم سازد. در همین راستا توجه به سیاستگذاری صحیح در این مبحث مهمترین امر مغفول حلقه صادرات برق ایران تلقی میشود.
سرنوشت محمولههای بنزین به سرقت رفته توسط امریکا
کشتی حامل حدود ۱۰۰ هزار بشکه بنزین که به ظن فروش به ونزوئلا توسط امریکا مصادره شده بود، پس از موافقت یک دادگاه امریکایی با فروش خصوصی این محموله به یک بندر امریکایی رسید. به گزارش ایسنا، شرکت بروجو فاینانس مستقر در مارشال آیلندز در ماه مه شکایتی را تنظیم و اعلام کرد: شرکت سی انرژی که نفتکش آلکیموس این شرکت را کرایه کرده است، قصد داشته کشتی را به ونزوئلا بفرستد که تحت تحریمهای امریکا قرار دارد. شرکت سی انرژی در اظهارنامه دادگاه اعلام کرده قصد ارسال این محموله به ونزوئلا را نداشته است.
واشنگتن با هدف سرنگونی دولت نیکلاس مادورو، رئیسجمهور ونزوئلا تحریمهای شدیدی را علیه شرکت نفتی دولتی PDVSA وضع کرده است و به شرکتها درباره تجارت با این شرکت هشدار داده است. تحریمهای مذکور کمبود بنزین در ونزوئلا را که با کاهش شدید تولید داخلی مواجه بوده، تشدید کرده است. شرکت ES Euroshipping که پیش از این مالک این محموله بود، تحت مالکیت ویلمر روپرتی قرار دارد که بازرگان ونزوئلایی متنفذ و دارای روابط نزدیک با مقامات دولت ونزوئلاست.
دادگاه منطقهای منطقه جنوب تگزاس اواخر ماه گذشته فروش خصوصی این محموله به شرکت کلمار امریکاس به مبلغ ۷۵/ ۲ میلیون دلار را تأیید کرد. تلاشهای قبلی برای مزایده این محموله و اجرای حکم فروش خصوصی تحت نظارت دادگاه ناموفق بود. طبق آمار رفینیتیو آیکان، این کشتی اواخر روز یکشنبه به سوی پایانه ووپاک در هیوستون در حرکت بود. از سوی دیگر چندین محموله بنزین که به مقصد ونزوئلا در حال حمل بوده و توسط امریکا توقیف شده است، پس از چندین هفته تلاش برای تخلیه آنها در بنادر امریکا، همچنان در دریا ماندهاند.