سرویس جامعه جوان آنلاین: روز گذشته در حالی زنگ آغاز سال تحصیلی جدید با اعلام رئیسجمهور به صدا درآمد که بسیاری از والدین به خاطر نگرانی از ابتلای فرزندانشان به کرونا آنها را به مدرسه نفرستادند. در این میان برخی مدارس نیز برای حضور دانشآموزان آمادگی لازم را نداشتند و به همین خاطر آغاز حضور دانشآموزان سر کلاسها را به روزهای آینده موکول کردند. متفاوتترین بخش مراسم آغاز سال تحصیلی جدید، سخنرانی مجازی رئیسجمهور برای دانشآموزانی بود که سر کلاسهای درس حضوری مدرسهای در منطقه ۴ تهران حاضر شدهبودند! حجتالاسلام روحانی با شکستن سنت همیشگی حضور در یکی از مدارس کشور و نواختن زنگ آغاز سال تحصیلی جدید، این بار از دفتر کارش فرمان نواختهشدن زنگ آغاز به کار مدارس را صادر کرد و خودش به صورت مجازی و از طریق ویدئو کنفرانس سخنران مراسم سال تحویل آموزشی بود. وزیر آموزش و پرورش هم با حضور در استودیوی مدرسه تلویزیونی و نواختن زنگ این مدرسه به آغاز سال تحصیلی جدید رسمیت داد. با وجود این کافی بود به چند مدرسه سر بزنید تا دستتان بیاید نگرانی والدین از یک سو و فقدان آمادگی مدارس برای حضور دانشآموزان، تقویم دستوری آغاز سال جدید آموزش را غیر قابل اجرا کردهاست.
روز گذشته آغاز سال تحصیلی جدید اگر چه موجب افزایش ۱۰ تا ۱۵ درصدی ترافیک شد، اما شور و حال همیشگی را نداشت. اصلاً خیلی از خانوادهها بهواسطه نگرانیشان از رعایت بهداشت در مدارس و افزایش احتمال ابتلای فرزندانشان به کرونا تصمیم گرفتند فرزندانشان را پای مدرسه تلویزیونی بنشانند و قید کلاسهای درس حضوری را بزنند. بگذریم از اینکه گزارش میدانی خبرنگار «جوان» نشان میدهد برخی مدارس هم بر خلاف اعلام وزارت آموزش و پرورش درشان بسته بود! این مدارس در گروههای مجازی به والدین اعلام کردهاند فعلاً نیازی به حضور دانشآموزان نیست و اگر بنا بر برگزاری کلاسهای حضوری شد، خبرشان میکنند.
تصمیم ناگهانی برای برپایی کلاس درس حضوری
تا همین چند روز پیش بنا بود تا کلاسهای درس حضوری در مناطق قرمز برگزار نشود، اما به یک باره نظر وزارت آموزش و پرورش و ستاد مقابله با کرونا تغییر کرد و حضور دانشآموزان بر سر کلاسها را مبنای برپایی سال تحصیلی جدید گذاشتند. محسن حاجی میرزایی، وزیر آموزش و پرورش درباره منشأ این تصمیم اینگونه توضیح داد: «با وزارت بهداشت جلساتی داشتیم و آنها معتقد بودند اگر مناطق را به سفید، زرد و قرمز تقسیم کنیم، این شهرها و مناطق فاصلهشان با هم زیاد نیست و گاهی اوقات نگرانی درباره مناطق سفید بیشتر است و ممکن است با عدم رعایت بهداشت، شیوع بیماری بیشتر شود. تأکید وزارت بهداشت این است که یک پروتکل برای همهجا اجرا شود.»
وی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا حضور در مدرسه نمادین و برای چند روز اول است، گفت: «واقعاً چنین تصمیمی نداریم. خدمات آموزشی را با ترجیح حضور در مدرسه ادامه میدهیم. باید با رعایت موارد بهداشتی جریان آموزی را ادامه دهیم. اگر در شرایطی مجبور به تجدیدنظر شویم، این کار را انجام میدهیم. هفته اول فرصت میدهیم خانوادهها و دانشآموزان به مدرسه بیایند و شرایط را ببینند و برنامهریزی با مشارکت خانوادهها باشد.»
هشدار خبرگان سلامت درباره عواقب برپایی کلاسهای حضوری
در این میان برخی صاحبنظران حوزه سلامت همچون رئیس سازمان نظام پزشکی نسبت به عواقب این بازگشایی عجولانه و بدون برنامهریزی هشدار میدهند. محمدرضا ظفرقندی، رئیس سازمان نظام پزشکی، در نامهای خطاب به محسن حاجی میرزایی وزیر آموزش و پرورش نوشت: «تأکید بر بازگشایی حضوری مدارس در همه سطوح، برخلاف مطالب و بخشنامههای قبلی عنوان شده و در ایامی که همه استانهای کشور در شرایط قرمز و هشدار قرار دارند و تنها در فاصله سه روز مانده به شروع سال تحصیلی موجب تعجب و نگرانی شدید خانوادهها و جامعه پزشکی کشور شدهاست.»
وی با اشاره به ابهام در علت واقعی این تصمیمگیری ناگهانی تصریح کرد: «در شرایط حضور دانشآموزان در مدرسهها بخصوص در پایه دبستان بهرغم ابلاغ بخشنامهها، امکان عملی و مطمئن رعایت اصول سهگانه محافظتی و بهداشتی (شفا) میسر نیست. موارد ذکر شده در بخشنامه ابلاغی هم از جهات متعدد غیر علمی و دارای تناقض است.»
به گفته رئیس نظام پزشکی اکثر کشورهایی که در کنترل این بیماری شرایط بسیار بهتری از ایران دارند و حتی مرگ و میر ناشی از کرونا در آن کشورها کمتر از یکصدم موارد در کشور ما است، هنوز در مورد بازگشایی حضوری مدارس تأمل و احتیاط میکنند.
ظفرقندی تصریح کرد: «از نظر علوم اپیدمیولوژی و بهداشت در شرایط همهگیری بیماریهای واگیر اولین محلهایی که باید تعطیل شوند مدارس و آخرین محلهایی که باز گشایی میشوند، مدارس هستند.»
پیش از این نیز عباس آقازاده، رئیس مجمع عمومی سازمان نظام پزشکی در نامهای سرگشاده از مسئولان ستاد ملی مبارزه با کرونا درخواست کرد ضمن اعمال قاطعیت در اجرای فرامین بهداشتی و پروتکلهای ملی مبارزه با کرونا، از احتمال بازگشایی حضوری مدارس در همه مقاطع تحصیلی و در تمامی استانها و مناطق کشور، اکیداً جلوگیری بفرمایند.
خود را نمیبخشیم
محمد رضا هاشمیان، فوق تخصص ICU بیمارستان مسیح دانشوری هم روز گذشته در پیامی تصویری با تأکید بر اینکه اگر گرفتار ابتلای کودکان به کرونا شویم، نمیتوانیم مقاومت کنیم، افزود: «این تصور که بچهها مبتلا به کرونا نمیشوند، غلط است. اگر دانشآموزان به کرونا مبتلا شوند ما خودمان را نمیبخشیم.»
فوق تخصص ICU بیمارستان مسیح دانشوری تأکید کرد: «ما صحنههای بسیار فجیعی را در زمینه مرگ و میر کرونا دیدیم که اگر این صحنهها را مسئولان میدیدند، اجازه بازگشایی مدارس را نمیدادند.»
وی تصریح کرد: «هشدار من در مورد بازگشایی مدارس یک هشدار خاص است و نباید باز شود. وقتی تعداد مرگ و میر بالا در روز داریم، کشور صاحبنظری در درمان کرونا نیستیم.» به گفته وی، بیمارستانها وای سی یوهای ما امکانات و متخصصان کافی برای کودکان ندارند.
سخنرانی مجازی رئیسجمهور برای دانشآموزان حاضر در مدرسه!
با تمام این هشدارها و نگرانیها حسن روحانی رئیسجمهور در مراسم شروع سال تحصیلی جدید در ارتباط ویدئو کنفرانسی با اشاره به اینکه بعد از هفت ماه تعطیلی مدارس سراسر کشور بازگشایی میشوند، برای ما بسیار مهم است در کنار حیات جامعه و سلامت مردم روند علم، دانش و آموزش در کشور جریان داشته باشد، همانطور که در ماههای گذشته ثابت کردیم دو گانگی نان و جان مناسب نیست، امروز هم به مدد همه خانوادهها، دانشآموزان و معلمان ثابت میکنیم دوگانگی سلامت و آموزش، دو گانگی خانه و مدرسه نادرست است.»
روحانی پرسش مهر امسال را هم نحوه کمک به همکلاسیها، دوستان و اعضای خانواده برای مقابله با کرونا عنوان کرد.
بازگشایی در چارچوب پروتکل
محسن حاجی میرزایی، وزیر آموزش و پرورش هم با بیان اینکه نگرانی خانواده را درک میکنیم، افزود: «رعایت فاصله بین دانشآموزان، استفاده از ماسک، کوتاه کردن زنگ کلاسها و رعایت موارد بهداشتی در سرویس مدارس از جمله پروتکلها هستند که با جدیت دنبال میشوند.»
وی با اشاره به تحصیل قریب به ۱۵ میلیون دانشآموز در سال تحصیلی جاری گفت: «دقیقاً در چارچوب پروتکلهای وزارت بهداشت اقدام میکنیم و در حوزه سلامت تابع هستیم و کوچکترین اجتهادی نمیکنیم و عدولی از مقررات ابلاغی نخواهیم داشت.»
پشت پرده تغییر تصمیم آموزشی در دقیقه ۹۰
در این میان، اما اظهارنظر خاصی در رابطه با بازگشایی مدارس از سوی مدیران وزارت بهداشت صورت نمیگیرد و در اینباره به موضع سکوت روی آوردهاند. این مسئله ابهامات را پیرامون بازگشایی عجولانه مدارس و تصمیم یکباره برای حضور دانشآموزان بر سر کلاسها بیشتر میکند. این ابهامات با بازخوانی آمار ۲۲۵ مدیر مدرسه دولتی که همزمان مدرسه غیر انتفاعی دارند، قوت بیشتری میگیرد. به بیان دیگر با تعطیلی مدارس و برقراری آموزش مجازی، عملاً کسب و کار میلیاردی مدارس غیرانتفاعی کساد میشود. به همینخاطر هم تعارض منافع برخی مدیران، اجازه تعطیلی مدارس و مبنا قرار دادن آموزش غیرحضوری را ندادهاست.
از سوی دیگر، واقعیت عدمدسترسی بیش از ۵/ ۳ میلیون دانشآموز به اینترنت و امکانات آموزش مجازی نظیر موبایل یا تبلت را هم نمیتوان نادیده گرفت؛ موضوعی که ایجاب میکند مدرسه تلویزیونی برای حضور دانشآموزان در مناطقی که مدارس جمعیت چندانی ندارند، جدیتر گرفته شود.