سرویس جامعه جوان آنلاین: شرکتهای دانشبنیان دانشگاه تهران، دانشگاه شریف و دانشگاه پلیتکنیک، بیشترین اختراعات، تولیدات و صادرات را در زمینه تجهیزات فنی و مهندسی حوزه پزشکی برعهده دارند.
نخستین خط تولید تبسنج در غرب آسیا
به نوشته فاینانشیال تریبون، خط تولید برخی از تجهیزات پزشکی در شرکتهای زیرمجموعه دانشگاههای ایران برای نخستینبار در غرب آسیا راهاندازی شده و علاوه بر پوشش نیازهای داخلی به حدود ۵۰ کشور جهان هم صادر میشود.
به طور نمونه با فراگیر شدن کرونا در کشور، تولیدکنندگان بسیاری در زمینه تولید ضدعفونیکنندهها، دستکش و ماسک اقدام کردند. تمام این موارد جزو محصولاتی بودند که ماده اولیه آن در داخل کشور تولید میشد، اما یکسری تجهیزات بیمارستانی و غربالگری هم مورد نیاز بود که امکانات و تکنولوژی ساخت آن در داخل ایران وجود نداشت و باید از خارج کشور وارد میشد. یکی از این موارد، تبسنجهای مادون قرمز بود که قیمتهای نجومی هم پیدا کرد.
یک شرکت دانشبنیان دانشگاه تهران در همین زمینه وارد عمل شد و نخستین خط تولید و مونتاژ تبسنج مادون قرمز در غرب آسیا را راهاندازی کرد.
صادرات از اروپا تا امریکا
مدیر عامل این دانشبنیان با بیان اینکه برای صادرات، ما تمام استانداردهای بینالمللی را که مورد تأیید سازمانهای جهانی باشد داریم، گفت: این دستگاه افراد سالم را با ال سی دی سبز رنگ، افراد مشکوک را با ال سی دی زرد رنگ و افراد بیمار را ال سی دی قرمز نشان میدهد، یعنی حتی اگر در جاهای شلوغ مثل مترو یا فرودگاه و ... امکان و فرصت خواندن عدد تب وجود نداشته باشد با رنگ دستگاه هم میتوان به وضعیت فردی که تبسنجی شده پی برد. به لحاظ مزیت رقابتی، قیمت محصول ما تقریباً یک چهارم بازار ایران است.»
به گفته مازیار حائری، حداقل ۷۰ درصد قطعات تبسنج در داخل کشور تولید میشود و به کشورهای ترکیه، قطر، اندونزی، مراکش، روسیه و ونزوئلا صادر شدهاست.»
بازار ۷۵۰ میلیارد دلاری!
تازهترین آمارهای سایت «فورچیون بیزنس اینساید» نشان میدهد که ارزش بازار تجهیزات پزشکی در سال ۲۰۱۸ میلادی، فراتر از انتظارات و پیشبینیهای قبلی به عدد ۶۲۰ میلیارد دلار و در سال ۲۰۱۹ و به رقم ۶۷۰ میلیارد دلار رسید. شیوع چشمگیر ویروس کرونا موجب شده تا امسال پیشبینی شود ارزش بازار تجهیزات پزشکی به رقمی نزدیک به ۷۵۰ میلیارد دلار! برسد؛ اتفاقی که البته برای محققان و پژوهشگران دانشبنیان این حوزه آیندهای روشن و البته جذاب را پدیدار کردهاست.
در حال حاضر ایالاتمتحده با ۳۷ درصد، بیشترین سهم را در بازار بزرگ تجهیزات پزشکی را به خود اختصاص دادهاست و کشورهای آلمان، ژاپن، چین، سوییس، فرانسه و کرهجنوبی در ردههای بعدی قرار دارند.
تأمین نیمی از نیازهای کشور
بر اساس جدیدترین گزارشهای منتشرشده از سوی سایت «فورچیون بیزنس اینساید»، سهم ایران از این بازار در سال ۲۰۱۹ از نظر ارزش تولید در حدود ۳ میلیارد دلار بوده که جهش تقریباً صددرصدی نسبت به سال ۲۰۱۷ داشتهاست. در سال ۲۰۱۷ نزدیک به ۷ /۱ میلیارد دلار و در سال ۲۰۱۸ هم در حدود ۴/ ۲ سهم بازار ایران در بازار بزرگ تجهیزات پزشکی جهان بودهاست. این آمارها نشان میدهد که ایران در سالهای اخیر رشد بسیار خوبی داشته که ریشه در پارکهای علم و فناوری دانشگاههای بزرگ کشور دارد.
در حال حاضر ایران جزو معدود کشورهایی است که در تولید محصولات یکبار مصرف پزشکی به مرز خودکفایی رسیدهاست و حتی برخی از محصولات را به کشورهای مختلف صادر میکند.
از سوی دیگر بر اساس ارزیابیهای صورت گرفته، در حال حاضر نزدیک به ۴۵ درصد از نیاز داخلی به تجهیزات پزشکی توسط شرکتهای ایرانی تولید میشود که این مسئله بیانگر نقش مهم این صنعت در توسعه ایجاد اشتغال است.
حمایت از اشتغال و صادرات
بر اساس آخرین اظهارنظرها و با وجود شرایط سخت اقتصادی، با توسعه شرکتهای دانشبنیان نزدیک به ۶۰۰ شرکت در حال حاضر در این صنعت مشغول به کار هستند.
با وجود شدت گرفتن تحریمها در یکسال اخیر صادرات ایران در سال ۲۰۱۹ نسبت به سال ۲۰۱۸ حداقل ۴۰ درصد رشد داشته که بیانگر توسعه و رشد شرکتهای دانشبنیان در این حوزه است.
بر اساس آمارها، نزدیک به ۵۶۰ هزار نفر در اروپا و ۶۱۰ هزار نفر در امریکا در این صنعت مشغول به کار بودند که حاکی از اهمیت این بخش، در توسعه اشتغال دارد، اما این آمارها مربوط به دوران قبل شیوع کروناست و آمارهای جدید از بیکاری ۲۰ درصد از این افراد حکایت دارد.
درصد اشتغال این بخش در ایران، در حال حاضر نزدیک به ۶۰ هزار نفر است که شرکتها با حمایتهای انجام شده با هیچ کاهش شغلی در این حوزه مواجه نبودهاند. بخشی از حمایتها مربوط به سرمایهگذاریها در بورس (برای شرکتهای سهامی) و بخشی از حمایتها هم از طریق صندوقهای نوآوری (مخصوص دانشبنیانها) بوده که موجب شده صادرات در حوزه تجهیزات پزشکی با اختلال مواجه نشود. حمایتهای مالی صورت گرفته هم در نهایت از طریق درآمدهای صادراتی جبران میشود.