سرویس جامعه جوان آنلاین: طبق آمار سال ۱۳۹۷، حدود ۱۲۰ هزار ازدواج در سنین ۳۱ تا ۴۰ سالگی و هزار ازدواج هم در سنین ۴۱ تا ۵۰ سالگی اتفاق افتاده است که با عنایت به آمار ۵۵۰ هزار و ۵۶۵ واقعه ازدواج در این سال آمار قابل ملاحظهای را شامل میشود و نشان میدهد بیش از ۲۰ درصد ازدواجها در سنین بالای ۳۰ تا ۵۰ سالگی اتفاق افتاده است. همین آمار کافی است تا بدانیم ازدواج در سنین بالای ۳۰ سالگی دیگر همچون گذشته نایاب نیست و رفتهرفته این مسئله به امری معمول تبدیل میشود. از سوی دیگر تغییر در فرهنگ غالب فاصله سنی پنج تا ۱۰ ساله خانم و آقا در ازدواج و حرکت به سمت هم سن گزینی یا فاصله سنیهای یکی دو ساله میتواند معضل تجرد قطعی را در میان دختران تا حد زیادی حل و فصل کند.
براساس آخرین سرشماری (سال ۱۳۹۵) جمعیت کل کشور ۷۹ میلیون و ۹۲۶ هزار و ۲۷۹ نفر است که از این تعداد ۵۱ درصد مرد و ۴۹ درصد زن هستند. این در حالیست که ۴ میلیون و ۴۲۳ هزار و ۲۲۵ نفر دختر مجرد در سن ازدواج (۱۵ تا ۲۹ سال) و ۵ میلیون و ۳۷۲ هزار و ۹۸۹ نفر پسر در سن ازدواج (۲۰ تا ۳۴ سال) در کشور داریم. در حال حاضر به ازای هر ۱۰۰ پسر، ۸۲ دختر در سن ازدواج (با فاصله سنی پنج سال) در کشور وجود دارد. این در حالیست که میانگین سن ازدواج برای مردان و زنان به ترتیب به ۲۳ و ۴/ ۲۷ سال رسیده است. اصلیترین چالش در گروه سنی بالای ۴۰ سال شکل میگیرد. طبق سرشماری سال ۹۵، ۴۲۶ هزار دختر مجرد داریم، اما این تعداد برای مردان مجرد بالای ۴۰ سال ۲۷۴ هزار نفر است. اینجا با یک چالش فرهنگی مواجه هستیم و آن تمایل مردان برای ازدواج با دخترانی است که حدود پنج تا ۱۰ سال از خودشان کوچکتر باشند و همین مسئله موجب شده تا دختران دهه ۶۰ در مضیقه ازدواج قرار بگیرند. درحالیکه اگر فاصله سنی ازدواج در کشور به دو سال یا یک سال کاهش پیدا کند، تعادل میان جمعیت پسران و دختران به حد مطلوب میرسد و از نرخ تجرد قطعی در کشور به میزان چشمگیری کاسته خواهد شد، اما اگر دراینباره فرهنگسازی لازم صورت نگیرد، پسران دهه ۷۰ در مضیقه ازدواج قرار خواهند گرفت.
دختران ۴۰ ساله امروز همانند دختران ۲۰ ساله ۴۰ تا ۵۰ سال گذشتهاند
در کنار اینها برخی کارشناسان نظیر دکتر غلامعلی افروز، استاد ممتاز دانشگاه تهران با عنوان تجرد قطعی و تعیین سن برای ازدواج مخالف است. به گفته وی در آموزههای عقلانی و جهانشمول دینی و در فرهنگهای متعالی در گستره جغرافیایی زمین، هیچ سقف سنی برای ازدواج تعیین نشده است.
وی معتقد است همه زنها و همه مردها برای همیشه، به ویژه در سالهای سالمندی و پیری، بیشتر به آرامش نیاز دارند و ازدواج برای داوطلبان آن در هر سنی، ارزشمند و مطلوب است.
افروز با تأکید بر اینکه سلامت زیستی و پویایی حیاتی دختران ۴۰ ساله امروز همانند دختران ۲۰ ساله ۴۰ تا ۵۰ سال گذشته است، میافزاید: «امید به زندگی در نیم قرن گذشته در جمعیت زنان و مردان بهطور قابل ملاحظهای افزایش یافته است، بهگونهایکه میانگین عمر خانمهای ایرانی نسبت به یکصد سال گذشته حدود دو برابر شده است و دختران مجرد ۴۰ سال به بالا عموماً از نظر زیستی و روانی آمادگی کامل برای ازدواج موفق و فرزندآوری مطلوب را دارند.» به گفته وی استانداردهای بهداشتی نسبت به گذشته فوقالعاده فراگیر شده است و خانمها از بیشترین سلامت زیستی و مراقبتهای بهداشتی برخوردار هستند و به دور از بسیاری از آسیبهای گذشته میتوانند در هر سنی ازدواج کرده و توفیق فرزندآوری را در بعد از سنین ۴۰ و ۴۵ سالگی داشته باشند.
استاد ممتاز دانشگاه تهران ضمن تأکید بر اهمیت و اصالت ازدواج و فرزندآوری در دوره جوانی، با ارائه نتایج پژوهشهای سالهای اخیر در چندین کشور تصریح میکند: «حقیقت این است که ازدواج خانمها بعد از ۳۵ و ۴۰ سالگی نیز به پدیدهای کاملاً طبیعی تبدیل شده است.»
افروز با بیان اینکه سن حقیقی انسان، برآیندی از سن زیستی و اطلس ژنتیکی و کروموزومی، سن روانی، عقلانی و سن تقویمی و شناسنامهای است، میگوید: «برخی باورهای کلیشهای نهچندان خوشایند پیرامون سن مطلوب ازدواج مانند باور به لزوم کمتر بودن سن دخترها نسبت به پسرها در زمان ازدواج مطرح میشود که دلایل عقلانی جهانشمول برای چنین باوری وجود ندارد و این امراز اصلیترین موانع فرهنگی ازدواج در جامعه ایران اسلامی محسوب میشود.»
بچههای طلایی مادران بالای ۴۰ سال
دکتر طاهره لباف، متخصص زنان و زایمان هم در گفتگو با «جوان» تأکید میکند: «اینطور نیست که ما فقط بین ۲۵ تا ۳۵ سال را یک بازه نرمال برای بارداری در نظر بگیریم و تأکید کنیم که بالای ۳۵سال نباید این اتفاق بیفتد. براساس آمار خانمهایی که بالای ۴۰ سال حامله شوند، یک درصد ممکن است که فرزندشان دچار «سندروم دان» شود؛ یعنی همان منگولیسم. خانمهایی که زیر ۴۰ سال هم باردار شوند، باز هم از هر ۴۰۰ نفری که حامله میشوند یک نفر ممکن است فرزند مبتلا به سندروم دان به دنیا بیاورند.»
به گفته وی در بسیاری از کشورهای اروپایی این مسئله است که خانمها را در سنین بالا تشویق به بارداری میکنند و حتی وقتی بچهای را در سن ۴۰ سالگی میآورند بهعنوان گلدن بیبی، یعنی مراقبت بیشتری باید بشود و آن خانم با حساسیت بیشتری باردار میشود. حتی اگر هورمون آنتیمولرین آن خانم یعنی کیفیت تخمکهایش پایین باشد یا تخمکهایی نباشد که قابلیت باروری داشته باشد، وی را تشویق میکنند که از طریق تخمکهای اهدایی اقدام به بارداری کند.